چهارمین کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی با رویکرد آینده‌پژوهی ارزش‌های اجتماعی

به گزارش روابط‌عمومی بانک‌پاسارگاد، در این کنفرانس دکتر رضا اردکانیان وزیر نیرو طی سخنانی، بخشی‌نگری را ضایعه‌ای بسیار خسارت‌بار در نظام حکمرانی و اداره کشور دانست و گفت: این موضوع مسئله‌ای بسیار حیاتی بوده که بخش مهمی از مشکلات امروز ما نتیجه‌ی حل نشدن آن است.

وی افزود: بخشی‌نگری، نوعی از نظام اداره‌ی سازمان‌ها، روحیه و منش در مدیران و کارکنان سازمان‌ها، رویکرد غالب بر قوانین و رویه‌ها، و ساختار حاکم بر مناسبات بین سازمان‌هاست.

وزیر نیرو تصریح کرد: ترکیبی از عوامل اقتصادی (بالاخص فقدان نظام بازار و قیمت‌های بازاری، به علاوه اقتصاد دولتی بزرگ)، عوامل سیاسی (فقدان نظام حزبی)، عوامل حقوقی (نقصان در قوانین)، کاستی شاخص‌های ارزیابی عملکرد مبتنی بر مسئولیت مشترک، فقدان طرح آمایش سرزمین و کمبود دانش درباره‌ی عرصه‌ها و ساز و کار‌های میان‌بخشی، سبب ضعف مفرط در زمینه تعریف سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های میان‌بخشی شده است.

وی درباره‌ی علل توسعه بخشی‌نگری تأکید کرد: روحیه و منش قدرت‌طلبی در حیطه شخصی، کوتاه‌مدت‌نگری و بخشی‌نگری در انسان‌های کشور‌های توسعه‌یافته نیز هست، اما ساز و کار‌هایی در این کشور‌ها فعال است که افراد را مجبور می‌کند فعالیت میان‌بخشی داشته باشند و بر اثر همین الزام، به تدریج روش‌ها، منش‌ها و فواید کار میان‌بخشی را می‌آموزند و در خود نهادینه می‌کنند.

اردکانیان با بیان اینکه کار میان‌بخشی و گریز از بخشی‌نگری در جریان زندگی تحت الزاماتی در این افراد نهادینه می‌شود، افزود: هنوز جهان به‌طور کلی تحت تأثیر مقدار زیادی بخشی‌نگری است، هر چند سطح و عمق این معضل در ایران بسیار زیاد است.

وی افزود: بخشی‌نگری به تدریج سازمان‌ها را نسبت به یکدیگر بدبین ساخته و از گسترش اعتماد و سرمایه‌اجتماعی بین سازمانی جلوگیری می‌کند. این گونه می‌شود که در فرهنگ سازمانی ایران، مدیران به عوض همکار به رقبا و گاه خصم سازمانی یکدیگر بدل می‌شوند.

وزیر نیرو گفت: ما همواره به زبان‌های مختلف از خلاء تفکر، برنامه‌ریزی، سازماندهی و ارزیابی عملکرد مبتنی بر میان‌بخشی‌نگری نالیده‌ایم، اما به اندازه‌ی کفایت درباره‌ی ساز و کار‌های پیدایش این وضعیت و عوامل تداوم‌بخش آن دانش تولید نکرده‌ایم و حتی می‌توان گفت: این موضوع به عنوان مسئله‌ای حساس و تعیین‌کننده در سرنوشت توسعه‌ی کشور طرح نشده است.

اردکانیان در پایان تأکید کرد: تا زمانی که هر عرصه‌ای مجزا از بقیه و بخشی‌نگرانه مدیریت شود، راه پایداری به سوی توسعه نخواهیم داشت.

مدیرعامل بانک‌پاسارگاد: مسئولیت اجتماعی، یک موهبت الهی است

دکتر مجید قاسمی مدیرعامل این بانک ضمن بیان اهمیت مسئولیت‌اجتماعی گفت: مسئولیت‌اجتماعی یک وظیفه سازمانی نیست، بلکه یک موهبت الهی است. انسان در هر لحظه از عمر خود مسئولیت دارد، زیرا خداوند در هر لحظه از ما انسان‌ها انتظار بازدهی دارد. اگر عمر انسان را به ثانیه تبدیل کنیم با میلیارد‌ها ثانیه روبه رو می‌شویم که آدمی در قبال هر ثانیه آن مسئولیت دارد و باید نسبت به رفتار‌های خود پاسخگو باشد. زمانی که فردی مسئولیت پاسخگویی دارد، در عمل، رفتار و گفتار خود دقت و مواظبت بیشتری دارد.

رئیس دانشگاه خاتم ادامه داد: بسیاری از افراد مسئولیت اجتماعی را کمک به بنگاه‌های خیریه و مشارکت در این گونه فعالیت‌ها می‌دانند حال آنکه مسئولیت اجتماعی شامل عمل به قانون، تکالیف و تعهد به ذی‌نفعان یک بنگاه اقتصادی و بسیاری مسائل دیگر می‌شود.

وی با بیان اینکه چنانچه خللی در هر کدام از این موارد در بنگاه وجود داشته باشد، مسئولیت اجتماعی به درستی اجرایی نشده، افزود: ترویج فرهنگ و توسعه مفاهیم مسئولیت اجتماعی کیفیت زندگی را در جامعه افزایش می‌دهد.

رئیس انجمن مدیریت ایران تأکید کرد: مسئولیت اجتماعی فراتر از مرز‌های شرکتی و جغرافیایی، تلاش دارد چارچوب حاکمیت فرهنگی را در یک بنگاه ارائه کرده و کیفیت زندگی را بهبود ببخشد.

مدیرعامل بانک پاسارگاد با تأکید بر این مطلب که در این بانک ۱۱۰ هزار میلیارد تومان سپرده مردم را در اختیار داریم و مسئولیت اجتماعی ما ایجاب می‌کند که این منابع مالی و نقدینگی را درست و به شکل صحیح تخصیص داده و هزینه کنیم، اظهار کرد: مسئولیت‌اجتماعی بانک ایجاب می‌کند بیش از ۶.۵ میلیون سپرده‌گذار بانک از این عملیات رضایت داشته‌باشند.

دکتر قاسمی با بیان اینکه عمل به مسئولیت‌اجتماعی بدون شک مهم‌ترین وظیفه مدیر یک سازمان است، ادامه داد: چنانچه بخواهیم تعالی یک سازمان را شاهد باشیم و آن سازمان به استفاده‌ی حداکثری در رابطه با ارزش‌ها و باور‌های شرکت و مزایای رقابتی نائل آید، مدیران آن باید به مسئولیت اجتماعی مسلط باشند.

وی با بیان اینکه در صورت تسلط مدیران به مسئولیت اجتماعی، سرمایه انسانی نیز به مدیر خود افتخار می‌کند، خاطرنشان کرد: اینکه سرمایه انسانی در رابطه با عملکرد موفقیت آمیز مدیران در حوزه‌های مختلف احساس غرور کنند، نتیجه‌ی مسئولیت اجتماعی است.

مدیر بانک پاسارگاد ادامه داد: فردی حاضر به اشتراک اطلاعات مالی خود با نزدیک‌ترین افراد خانواده خود نیز نیست، ولی با اعتماد به بانک، نقدینگی خود را به بانک سپرده و یک دفترچه حساب بانکی تحویل می‌گیرد؛ بنابراین امانتداری از اطلاعات حساب بانکی افراد عمل به مسئولیت اجتماعی است.

وی با اشاره به تقسیم‌بندی مسئولیت اجتماعی از دیدگاه بانک جهانی به سه حوزه‌ی اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیست، این تقسیم‌بندی را نشانه‌ی اهمیت این مقوله دانست.

دکتر مجید قاسمی همچنین در این همایش با بررسی موضوع «ورزیدگی فرهنگی شرط تعالی سازمانی»، به تشریح اهمیت ایجاد یک فرهنگ سازمانی غنی تأکید کرد.

وی در ابتدا با ارائه‌ی تعریفی از «ورزیدگی فرهنگی» گفت: «ورزیدگی فرهنگی» به معنای تسلط و مهارت در استحکام هویت‌بخشی فرهنگی و فضایل اخلاق حرفه‌ای است. سازمان‌های با فناوری بالا، با برنامه‌ریزی‌های منسجم و مستمر در فرهنگ سازمانی، تجارب ارزشمندی در ورزیدگی فرهنگی کسب کرده‌اند.

وی با اشاره به این مطلب که ورزیدگی فرهنگی نیازمند بلوغ سازمانی است تصریح کرد: فرهنگ سازمانی پدیده‌ای زنده و پویاست که هویت خود را به شکل رفتار مدیران و سرمایه‌انسانی سازمان آشکار می‌کند.

وی ضمن بیان تجربه‌ی تأسیس بانک‌پاسارگاد ادامه داد: وقتی در حال تأسیس بانک بودیم، نقشه راه را با گروهی از همکاران که در حال حاضر نیز در رأس بانک و جزء راهبران سازمان هستند، در میان گذاشتیم و تقسیم کاری بر اساس تخصص این عزیزان برای اجرایی شدن این برنامه صورت گرفت، بنده بیشترین تمرکز را بر روی تبیین فرهنگ سازمانی گذاشتم. چراکه طبق تجربه، فرهنگ سازمانی بخش بسیار مهمی است که باید در جان و روح انسان‌ها رسوخ پیدا کند تا یک سازمان تعالی پیدا کند. وی افزود: زمانی تصور می‌کردم توسعه یک امر سخت‌افزاری است. پس از مدتی متوجه شدم که توسعه یک امر نرم‌افزاری است. وقتی در حال راه‌اندازی بانک پاسارگاد بودیم گفتم توسعه یک امر مغزافزاری است، اما امروز می‌گویم توسعه یک امر دل‌افزاری است. دل به فرهنگ اتکا پیدا می‌کند، فرهنگ به دل اتکا پیدا می‌کند. این تعامل دل و فرهنگ است که می‌تواند مسیر آینده را در یک سازمان شکل دهد. فرهنگ، آینده را شکل می‌دهد.

وی در خصوص توجه ویژه به انتخاب نام و لوگوی بانک‌پاسارگاد به عنوان بخشی از فرهنگ سازمانی بانک ادامه داد: در سایه فرهنگ سازمانی، می‌توانم ادعا کنم که ما در گروه مالی پاسارگاد در حوزه فرهنگی ورزیده شده‌ایم. ورزیدگی فرهنگی یعنی در تمام سطوح سازمان این آگاهی وجود داشته‌باشد که به کدام سمت حرکت می‌کنند و با چه اعتقادی در حال ادامه مسیر هستند. وی ادامه داد: یکی از پیام‌های این استحکام و ورزیدگی فرهنگی این است که بانک‌پاسارگاد یک سازمان تندآموز انسان‌محور است. یکی دیگر از بحث‌هایی که این فرهنگ به ما آموزش می‌دهد این است که باید مراقب باشیم دچار غرور نشویم. چراکه غرور ابتدای شکست است. بدین‌منظور ما هیچ‌گاه نمی‌گوییم پیروز شده‌ایم بلکه می‌گوییم ما هنوز شکست نخورده‌ایم.

رئیس انجمن مدیریت ایران با اشاره به برخی از اقدامات سازمان‌های با فناوری بالا که ایجاد یا مدیریت تغییر، اکتشاف، نوآوری و آینده‌نگری است، زیر ساخت آن را فرهنگ سازمانی خواند و افزود: شناسایی، جذب و حفظ استعداد، مدیریت تضاد و حل تعارضات، سرعت انجام کارها، تصمیم گیری سریع و چابک، تحمل ابهام و ریسک پذیری بالا، عدم تحمل بوروکراسی، برقراری شبکه‌های ارتباطی، تلاش برای فهمیدن همه چیز، تعهد و مسئولیت‌پذیری در عین حال استقلال، همکاری با رقبا، اعتماد به همکاران، شکست آغاز یادگیری، هدفمند کردن وفاداری، برون‌گرا با کارایی بالا، نگاه به آینده، خوب زیستی و نشاط سازمانی، خلاقیت و نوآوری، انگیزه قوی، بهبود کار تیمی و عمل‌گرا در عین حال خوش‌بینانه از ویژگی‌های فرهنگی شرکت‌های با فناوری بالا است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این موضوع که هر سازمان، فرهنگ خودش را دارد و قابل تقلید نیست افزود: حمایت رهبران سازمان زمینه‌ی ایجاد یکپارچگی در استقرار فرهنگ مبتنی بر ارزش‌ها و هنجار‌ها را فراهم می‌کند. در چنین محیطی هر فرد خود را بخشی از «آفرینش فرهنگی» می‌داند که این امر زمینه‌ی ظهور «ورزیدگی فرهنگی» را مهیا می‌کند. سازمان‌ها باید بتوانند ضمن حفظ موقعیت و آمادگی برای رویارویی با تغییرات محیطی موجبات رشد و شکوفایی استعداد‌ها و سرمایه‌های انسانی را فراهم کنند.

مدیرعامل بانک پاسارگاد فرهنگ را عامل مهمی در بقا و توسعه سازمانی دانست و تأکید کرد: هویت فرهنگی و صیانت از ارزش‌ها و منزلت انسانی موجب تعالی سازمانی می‌شود و زمینه‌ی استحکام نظام اجتماعی در سطح ملی و بین‌المللی را فراهم می‌کند.

دکتر آذر صائمیان دبیر علمی این کنفرانس با تأکید بر اهمیت آینده پژوهی ارزش‌های اجتماعی گفت: تفاوت این دوره از اجلاس با دوره‌های قبلی توجه به تحولات فناوری‌های نوین است و رویکرد اجلاس هم بر اساس آینده‌پژوهی ارزش‌های اجتماعی تعیین‌شده است. باید به این حوزه در سازمان‌های کشور ما که در بخش‌های مختلف به مردم خدمت ارائه می‌کنند توجه ویژه داشت. انسان‌هایی که در سازمان‌های مختلف فعالیت می‌کنند هرکدام از خانواده‌شان خرده فرهنگ متفاوتی را همراه دارند که مدیریت این افراد نیاز به تخصص دارد.

او در ادامه توضیح داد: پدیده‌ی فن‌آوری بر آدم‌های جامعه تأثیر فراوانی دارد. در سازمان‌های نوین و با فن‌آوری بالا مسائلی مثل سلامتی، شفافیت و عدالت در سطح اول الویت‌های سازمان‌ها قرار دارند. در این اجلاس در خصوص ارزش‌های آینده‌پژوهی، باتوجه به فناوری‌های نوین به تبادل نظر پرداختیم تا به وضعیت بهتری در حوزه تولید و فعالیت سازمان‌ها دست یابیم.

گفتنی است در این کنفرانس‌ها و نشست‌های کابردی توسط کارشناسان، استادان دانشگاه و پژوهشگران برگزار شد و در خصوص موضوعات مختلفی به بحث و تبادل نظر پرداخته شد. برخی از موضوعات مطرح شده به این شرح است: تعهد به مسئولیت اجتماعی مدیریت، مسئولیت اجتماعی مدیریت به عنوان ارزش نهادینه شده جهانی، ارایه تجربیات شرکت‌های برتر دنیا در حوزه مسئولیت اجتماعی مدیریت، نقش مسئولیت‌پذیری در سلامت اداری، ورزیدگی فرهنگی شرط تعالی سازمانی، آینده پژوهی، کسب و کار و ارزش‌های سازمانی، خلق سازمان آینده محور، ارتقاء فرهنگ سازمانی در بخش دولتی و عمومی، چالش‌های فرهنگی در عصر جدید، آینده‌پژوهی ارزش‌های اجتماعی، تناسب فرهنگ سازمانی با بازی‌های جدی لگو، ارزش‌های اخلاقی در شکل‌گیری رفتار‌های فردی نسل‌های مختلف و ....