چرا تکلیف حج امسال روشن نمی‌شود؟

در حالی که وزیر حج عربستان به‌شکل رسمی از کشورهای مسلمان خواسته 20 درصد از سهمیه‌ی حج امسال خود را کاهش دهند، سازمان حج و زیارت ایران نه‌تنها اعلام کرده که امسال سهمیه‌اش کاهش نمی‌یابد، بلکه مصرانه از افزایش سهمیه‌ی حج 92 نسبت به سال گذشته سخن گفته است.

سهمیه‌ی حج ایران در سال 1391، 75هزار نفر بود و در قراردادی که سازمان حج و زیارت با وزارت حج عربستان برای امسال امضا کرده، روی عدد 79هزار و 409 نفر توافق شده است. حالا که حدود دوماه تا آغاز مناسک حج واجب باقی مانده، وزارت حج عربستان از تمام کشورها خواسته است، 20 درصد از سهمیه‌ی امسال‌شان را کم کنند.

دلیل این درخواست در نامه‌ای رسمی که به سازمان حج ایران فرستاده شده، توسعه‌ی صحن حرمین در مدینه و مکه و همچنین فرودگاه‌های مورد استفاده‌ی زائران اعلام شده است.

عربستان حدود یک‌ماه پیش، این درخواست را به‌صورت اطلاعیه‌ای از تلویزیون‌های مسجد‌الحرام در مکه پخش کرد؛ اما بسیاری از کشورها از جمله ایران، آن را جدی نگرفتند.

اگرچه پس از آن، در سازمان حج و زیارت حرف از کاهش 20 درصدی سهمیه‌ی حج امسال بود؛ اما غلامرضا رضایی - معاون حج و عمره - گفت: این درخواست رسما به ایران اعلام نشده است و ما طبق توافق دو کشور عمل می‌کنیم.

سازمان حج و زیارت حالا هم که این درخواست رسما اعلام شده است،‌ بدون آن‌که اطلاع‌رسانی شفافی در این زمینه در رسانه‌ها داشته باشد و خیال افرادی را که در کاروان‌ها ثبت‌ نام کرده‌اند راحت کند، در واکنشی که فقط به پایگاه اطلاع‌رسانی این سازمان محدود شده، ضمن اشاره به قرارداد ایران و عربستان، اعلام کرده است: «این یک ابلاغیه رسمی از طرف عالی‌ترین مقام حج سعودی به همه‌ی کشورها است و راهی جز همراهی با سایر کشورها در این زمینه نیست». سازمان حج و زیارت همچنین در این یادداشت مصرانه تأکید کرده که با وجود این درخواست، امسال باز هم جمعیت زائران ایرانی بیشتر از سال گذشته است.

اما در یادداشتی که در سایت سازمان حج منتشر شده‌، مشخصا گفته نشده است که آیا این 20 درصد حذفی اعمال می‌شود؟ تکلیف زائرانی که در کاروان‌ها ثبت نام کرده‌اند چه می‌شود؟ آیا عده‌ای براساس این درخواست رسمی عربستان حذف خواهند شد و این تصمیم شامل حال چه کسانی می‌شود؟ اگرچه سازمان حج و زیارت می‌گوید ریزشی در سهمیه‌ی حج ندارد،‌ اما آیا قرار است سفارت عربستان مثل سال گذشته خودجوش درباره‌ی عده‌ای تصمیم بگیرد و برای آن‌ها ویزا صادر نکند؟ آیا قرار است گروهی در آخرین لحظه متوجه شوند که امسال به حج نمی‌روند؟

حالا لازم است مسوولان سازمان حج و زیارت با توجه به این درخواست عربستان، به پرسش‌های مطرح‌شده در رسانه‌ها به‌عنوان نمایندگان اذهان عمومی پاسخ دهند؛ ولی آن‌ها سکوت اختیار کرده‌اند و فقط مطلبی در سایت خود داشته‌اند. مسوولان این سازمان از مدیر روابط عمومی گرفته تا رییس سازمان حج و زیارت معمولا به‌سختی و در کمتر مواقعی پاسخگوی پرسش‌های رسانه‌ها هستند. آن‌ها همین رفتار را در مواردی مانند گرانی سفر حج واجب‌، کاهش ظرفیت عمره، حذف سهمیه‌های سفارشی عمره که هیچ‌گاه اعلام نشد مربوط به کدام نهاد و سازمان‌ها بودند و فشارهایی که رییس سازمان حج همیشه از آن سخن می‌گفت از سوی کدام بخش و به چه دلایلی بوده یا قراردادها و توافق‌های این سازمان با وزارت حج عربستان، تکرار شده است.