دلالی نوین در آزمایشگاه ها

روابط عمومی انجمن آسیب شناسی،موضوع نشست امروز انجمن در مورد شیوه های نوین دلالی آزمایشگاهها بود که باعث تشخیص دیر هنگام بیماری های خطرناکی همچون انواع سرطان و حتی مرگ بیماران به علت این اهمال کاری می شود.

در این نشست، فرید کرمی رئیس انجمن آسیب شناسی ( پاتولوژی) درباره مشکلات آزمایشگاه ها هشدار داد و گفت:متاسفانه بسیاری از روش های آزمایشگاهی جدید که از سوی برخی پزشکان و آزمایشگاه ها تبلیغ می شود، هیچ مبنای علمی ندارد و نه تنها هزینه های اضافه ای را به مردم تحمیل می کند بلکه سبب به تاخیر افتادن فرایند تشخیص و درمان بیماری های آنها هم می شود.

کرمی ادامه داد:غربالگری جنین ، برخی انواع تست های ژنتیکی، برخی انواع تست های پاپسمیر از جمله روش های تشخیصی گران قیمت و غیر علمی است که به مردم وعده داده می شود با یک آزمایش خون ساده می تواند هر نوع سرطانی را در بدن تشخیص دهد، در حالی که این پاتولوژیست تاکید می کند اصطلاح سرطان، به مجموعه ای وسیع از بیماری ها گفته می شود و تشخیص آن صرفا با آزمایش خون ممکن نیست.

کرمی با بیان اینکه استفاده از روشهای غیرعلمی سبب می شود تا مردم در میان روش های تشخیصی غیر علمی ، پس اندازشان را از دست بدهند و فرایند درمان را نیمه کاره رها کنند گفت:از آنجایی که تعرفه های دولتی غیر واقعی و کمتر از قیمت تمام شده آزمایش ها، است، آزمایشگاه ها مابه التفاوت قیمت را از مردم می گیرند و به همین علت سرمایه ای که آنها برای درمان کنار می گذارند ممکن است گاهی حتی در مرحله تشخیص تمام شود.

کرمی گفت: در حال حاضر 80 درصد هزینه های آزمایشگاهی را مردم از جیب می پردازند و پیش بینی می کند که این رقم در سال آینده به 85 درصد نیز برسد.

روش های القایی
رئیس انجمن آسیب شناسی با بیان اینکه وزارت بهداشت هیچ نظارتی بر آزمایشگاه های کشور ندارد ادامه داد: متاسفانه برخی کیت هایی که وارد کشور می شود به هیچ وجه مورد تایید متخصصان نیست که تنها برای کسب سود مالی بیشتر از آنها استفاده می شود و همین سبب تجویز روش های تشخیصی غیر علمی از سوی پزشکان می شود.

او به تجویز آزمایشهای غیرضرور از سوی برخی پزشکان اشاره کرد و گفت:در این روش های القایی گاهی بیمار به پزشک القا می کند که آزمایشش یا دارویی را برای تجویز کند که در روند درمان او هیچ کمکی نمی کند که استفاده از این روش ها مختص کشورهایی است که در حوزه سلامت توسعه یافته نیستند و نظارتی بر علمکرد پزشکان و آزمایشگاه های شان وجود ندارد.

کرمی گفت: متاسفانه مدتی است برخی آزمایشگاه ها حامی مالی کنگره های پزشکی می شوند و از این راه ، شیوه های تشخیصی غیرعلمی شان را تبلیغ می کنند و حتی برخی پزشکان را به سفرهای تفریحی می فرستند تا روش های آنها را برای بیماران شان تجویز کنند و وزارت بهداشت نیز در این زمینه نظارتی ندارد.

دلالی آزمایشگاه های تشخیص طبی
کرمی در مورد دلالی آزمایشگاه های تشخیص طبی که مدتی است اخبار آن منتشر می شود گفت:برخی آزمایشگاه های مرجع سلامت زیر نظر وزارت بهداشت ، به آزمایشگاه های تشخیص طبی مجوز کارهای تخصصی را داده اند که صرفا باید با حضور پاتولوژیست انجام شود درحالیکه آزمایشگاه های تشخیص طبی پاتولوژیست ندارد .

او ادامه داد: به این ترتیب گروهی ازآزمایشگاه های تشخیص طبی ، نمونه های آزمایشی مردم را می گیرند و به عنوان واسطه آنها را به پاتولوژیست ها در آزمایشگاه ها یا بیمارستان های دیگر تحویل می دهند و برای همین نمونه ها گاهی دیرتر از زمانی که باید، به دست پاتولوژیست ها می رسد یا بدون کمک گرفتن از پاتولوژیست بررسی می شود که احتمال تشخیص اشتباه را بسیار بالا می برد.

کرمی افزود: برخی روش‌های ژنتیکی برای تشخیص بیماری‌های ژنتیک انجام می‌شود که پزشک متخصص باید اول فرد را معاینه کند و مشاوره ژنتیک انجام دهد. در مرحله بعد شجره‌نامه تهیه شود و بعد از برررسی به دنبال ژن معیوب باشیم اما امروزه شاهدیم که در ایران در هنگام ازدواج یک دختر و پسر مشاوره ژنتیک مطرح می‌شود.

او به دیگر دلالی آزمایشگاهها اشاره کرد و گفت:مشاوره ژنتیک بین دخترعمو و پسرعمو و حتی نسبت‌های دورتر و ممکن است پزشک درخواست کننده حتی پزشک متخصص نباشد و یکسری آزمایش را مثل تیراندازی بی‌هدف انجام می‌دهد و این آزمایش‌ها در ابتدای ازدواج باری می‌شود که به خانواده‌ها تحمیل می‌شود.

رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران گفت: متأسفانه خانواده‌ها هم فکر می‌کنند اگر مشاوره ژنتیک را انجام ندهند یک اتفاقی می‌افتد و بعد خودشان را نمی‌بخشند و مشاوره ژنتیک امروزه به عنوان مد در کشور انجام می‌شود اما بسیاری از این مشاوره‌ها جایگاه علمی ندارد.

او گفت: مثلاً آزمایش دیگری در کنگره زنان تبلیغ می‌شود که 400 تا 500 هزار تومان هزینه دارد تا فرد بفهمد که فلان بیماری تخمدان را دارد یا نه. که به جای آن می‌توان با یک آزمایش ساده و سونوگرافی که هزینه‌ای در حد 70 تا 80 هزار تومان دارد به این تشخیص دست یابد.

کرمی در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر درجه‌بندی آزمایشگاه‌ها گفت: این بستر آن قدر معیوب است که درجه‌بندی آزمایشگاه‌ها در حال حاضر امکانپذیر نیست.

درجه ‌بندی آزمایشگاه‌ها
او یکی از مواردی را که در درجه ‌بندی آزمایشگاه‌ها باید لحاظ شود نیروی متخصص انسانی عنوان کرد و گفت: متأسفانه طبق یک دستورالعمل جدید که برای درجه‌بندی آزمایشگاه‌ها ابلاغ شده و توسط آزمایشگاه مرجع سلامت تنظیم شده، متخصص پاتولوژی و دکترای حرفه‌ای آزمایشگاه یکسان محسوب می‌شوند چرا که مدیر کل آزمایشگاه خود دکتری حرفه‌ای است که ما به این درجه‌بندی اعتراض کردیم.