مسجدالحرام ناامن شده است؟

سقوط جرثقیل در روز 11 سپتامبر اتفاق افتاد. شاهدان از صدای انفجار مهیبی که همزمان با سقوط جرثقیل در مکه پیچید، سخن می‌گویند. شائبه‌ی نوعی خرابکاری همزمان با سالگرد حملات انتحاری ۱۱ سپتامبر مطرح شد. اولین آمارها حاکی از مرگ حدود 107 زائر بود، حالا حرف از کشته شدن بیش از 170 نفر است. حادثه آنقدر وخیم بوده که بنابر اظهارات رییس حج و زیارت ایران، فقط 40 کیسه حاوی اجساد متلاشی شده در سردخانه مکه نگهداری می‌شود.

پادشاه عربستان که سه روز بعد از وقع حادثه به کانون آن رفت، قول داد، دلایل سقوط مرگبار را بررسی و اعلام عمومی کند.

کمیته بررسی حادثه دلخراش سقوط جرثقیل در مسجدالحرام در گزارشی به «ملک سلمان» اعلام کرده که در این حادثه هیچ نیّت "مجرمانه‌ای" در کار نبوده، با این وجود نقض قوانین ایمنی در نصب جرثقیل‌ها گزارش شده است.

مهندسانی از شرکت‌های تولید و تعمیرات جرثقیل و شورای مهندسین سعودی، این کمیته را تشکیل دادند تا علت اصلی سقوط این جرثقیل را مشخص کنند. فعالیت جرثقیل‌ها در محدوده پروژه گسترش مسجدالحرام تا زمان شروع حج تمتع متوقف شده است.

«هاشم‌ الفالح»، مشاور امیر مکه و رییس کمیته بررسی این حادثه گفته است: تمام جرثقیل‌ها با دقت چک می‌شوند تا مشخص شود آن‌ها از لحاظ ایمنی به درستی نصب شده‌اند.

او همچنین از آغاز تعمیرات در بخش‌هایی از ساختمان آسیب‌دیده‌ی مسجد زیر نظر کمیته فنی از وزارت آموزش خبر داده و گفته است: تعمیرات در بعضی بخش‌ها همچون پل طواف و بخش بزرگی از مَسعی (راهرویی که سعی بین صفا و مروه در آن انجام می‌شود) به اتمام رسیده و زائران اجازه ورود به آن را پیدا کرده‌اند. ما منتظر نظرات فنی کارشناسان هستیم تا ببینیم چطور باقی‌مانده این جرثقیل که روی دیوارهای مسعی افتاده را، از صحن خارج کنیم.

پادشاه عربستان پنج روز پس از وقوع حادثه از پرداخت غرامت به بازماندگان جان‌باختگان و مصدومان این حادثه خبر داد. اقدامی که از آن "جبران یک سهل‌انگاری بزرگ با پرداخت خسارت مالی" یاد می‌شود.

جرثقیلِ سقوط کرده هنوز از محوطه مسجدالحرام خارج نشده، با وجود حس ناامنی که در برخی از حجاج پس از وقوع آن حادثه ایجاد شده، اما مقامات سعودی گفته‌اند؛ مناسک حج بدون هیچ تغییری برگزار خواهد شد.

میزان نگرانی از امنیت مسجدالحرام با وجود جرثقیل‌های برافراشته در اطراف آن و خسارت و ضربه‌ای که به بدنه‌ی ساختمان مسجد پس از سقوط آن جرثقیل وارد شده، به حدی است که برخی زائران از آن زمان به بعد دیگر ساعت‌های زیادی را در مسجد نمی‌گذرانند.

اکنون نگرانی‌هایی درباره‌ی روزهای پر ازدحام مکه وجود دارد، آن زمان که یک میلیون و 400 هزار نفر در مسجدالحرام جمع خواهند شد تا اعمال پایانی حج تمتع را انجام دهند، حال سوال آن است با وجود فشردگی جمعیت در روزهای پایانی حج، سازه‌ای که چندی پیش بر اثر ضربه‌های مهلک جرثقیل متزلزل شد، مقاومت لازم را خواهد داشت؟