شهروند فرهنگی لازمه شهر توسعه یافته

رضا اسمعيلي . کارشناس مدیریت شهری نوشت: «شهروند خلاق» لازمه توسعه پایدار یک شهر رو به رشد است. این که مدیران شهری، مصرف فرهنگی را از ضرورت های توسعه شهر بدانند و آنرا در برنامه های تفصیلی و توسعه ای شهر لحاظ کنند.

مصرف فرهنگی به میزان زیادی مرتبط با ویژگی‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهروندان و خاستگاه خانوادگی‌ آن هاست. دلیل اصلی برای این ارتباط این واقعیت است که مصرف فرهنگی نیاز به منابع فرهنگی دارد که از نسلی به دیگری منتقل می‌شوند. منابع فرهنگی، همچنین به عنوان سرمایۀ فرهنگی نام برده شده‌ که معمولاً شامل دانش فرهنگی و هنری، آداب مناسب و شایسته، پیچیدگی شناختی و ذائقه «خوب» هستند. مهمترین عاملی که می تواند منجر به افزایش میزان مصرف فرهنگی در شهر شود ارتقاء سطح فرهنگ شهروندی و درواقع داشتن فرهنگ مصرف فرهنگی از سوی شهروندان است. این مهم در گروِ وجود «شهروند فرهنگی» و به تعبیری دیگر «شهروند خلاق» است. به عبارت دیگر، ارتقاء سطوح خلاقیت فرهنگی شهروند، به معنای ارتقاء سطوح فرهنگ مصرف فرهنگی و در نتیجه شکوفایی اقتصاد فرهنگی در شهر خواهد بود. تحولات چند دهه اخیر در مسیر اهمیت یافتن فرهنگ و فرهنگی شدن عرصه های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. از این رو، فرهنگی شدن شهروندی نیز امری اجتناب ناپذیر شده است. شهروندی مقوله ای منتزع یا جدای از فرهنگ شهروندان نیست. برای داشتن شهروندان فعال، باید مولفه ها و معنای شهروندی برخاسته از فرهنگ شهروندان باشد نه صرف ملاحظات حقوقی یا تاکید یکسویه بر آرمان های ایدئولوژیک. لازمة حل مسائل شهری، بحران های شهرنشینی و اصلاح رفتار شهروندان، وجود یک فرهنگ و به تبع آن فعالیت های فرهنگی مناسب شهروندی و شهرنشینی است. همه اجزای یک زندگی شهری باید با در نظر گرفتن نقش فرهنگ در مناسبات اجتماعی شهر، تاسیسات شهری، نظام حمل و نقل، کالبد شهر و کاربردهای شهری سعی کنند تعادل لازم را به وجود آورند. شهروندی یک مفهوم پویاست، که برای تامین واقعی اش باید به فراسوی دولت بسط یابد و فرهنگ را در بررسی آن مورد توجه قرار داد.