ربیعی: دفاع از حقیقت در کوران اخبار جعلی وظیفه خبرنگاران است

علی ربیعی استاد دانشگاه و پژوهشگر علوم اجتماعی در یادداشت خود به مناسبت روز خبرنگار نوشت:

«سالروز گرامیداشت روز خبرنگار ۱۴۰۰ هم رسید. سالی پر از رخدادهای تلخ و شیرین؛ فراز و نشیب‌ها و جهانی پر از تلاطم و ایرانی مملو از تحولات سریعی که بخشی از آنها دیده شد و بخشی هم از آنها دیده نشد را پشت سر گذاشتیم.

تحولات بین الملل همچنان سایه‌ای بر زندگی ایرانی دارد. تحریم و کرونا و خشکسالی در کنار تحولات سیاسی نیز زندگی ایرانیان را متاثر ساخته است و در این میان بر تحول سیاسی انتقال قدرت، اولین روز خبرنگار با دولت سیزدهم را در پیش رو داریم.

بی‌تردید جامعه ایران با هر طبقه بندی و گروه بندی بیش از دوره‌های دیگر نیازمند خواندن و شنیدنی است که زمینه شناخت عمیق و صحیح از روندها و رویدادها را فراهم سازد و در گام بعدی بستری برای ریشه یابی و فایق آمدن بر چالش‌ها و مشکلات تدارک ببیند.

برخی می‌گویند که در سال‌های اخیر وارد عصر پسا حقیقت شده‌ایم که در آن مرزهای بین حقیقت و جعل فرو ریخته است. در این دوران رسالت خبرنگاران نه تنها به پایان نرسیده بلکه فصل تازه‌ای را آغاز کرده که مستلزم اقدام و شجاعتی بیش از گذشته برای پیروزی در جنگ روایتها و دفاع از حقیقت هست.

خبرنگاران ما از یک سو با تحریم‌های یکجانبه و از طرف دیگر با پاندمی کرونا مواجه بوده و هستند و نیز موج سنگین و بی‌سابقه‌ای از اخبار جعلی در یک جنگ روانی کم سابقه علیه مردم ایران به راه افتاد. دفاع از حقیقت در کوران اخبار جعلی و روایت سازی‌های دروغین وظیفه سنگینی بود که خبرنگاران در این دوران به دوش دارند.
این در شرایطی بود که برخی از رسانه‌های بزرگ و پرهزینه متاسفانه بدلیل عدم شناخت کافی از مسایل و سرشت جنگ روایت‌ها در این دوران پرفشار و توجه به اهداف کوتاه مدت سیاسی داخلی، توانایی تشخیص خود را برای قرار گرفتن در سمت درست این نبرد روایت‌ها از دست دادند. بار این مسئولیت را خبرنگاران با قلم و عکاسانی با دوربین در تحریریه‌های کوچک و با فشارهای متعدد و اقتصادی و امنیت شغلی بر عهده گرفتند.

در این سالها اتقافات میمونی رخ داد. در حالی که سالها از نسل روزنامه نگاران مولف گذشته بود اما این روزها با روزنامه نگارانی آشنا شدیم که نوشته‌هایشان در جامعه و میان مردم دیده و شنیده می‌شود.

فضای مجازی و رسانه‌های نوین را روزنامه نگاران صاحب قلم رونق جدیدی بخشیده‌اند و روح تازه‌ای به عرصه خبر داده اند.

البته جای تاسف است که رسانه‌هایی با سرمایه‌های ملی با عدم شناخت و کوتاه مدت بینی خود فاقد خلاقیت و رشد شدند و در نتیجه افراد و جریانهایی که بتوانند چشم‌ها و گوشها را به داخل حفظ کنند نبودیم. و باز هم تحریریه‌های کوچک و خبرنگاران پررنج در کنار مردم ماندند و نوشتند.

با رشد انفجاری فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی با پدیده نسلی از خبرنگاران بی‌رسانه روبرو شدیم که باید حضور آنها را هم به فال نیک بگیریم و تلاش‌های آنها را نیز باید گرامی داشت.

به رغم همه کاستی‌ها و برخی اختلافات همه اهالی رسانه باید از نهاد رسانه حفاظت کنند و آن را زنده نگه دارند. در راستای حفظ دستاوردهای نهادهای مدنی باید از مطبوعات حفاظت کرد.

روز خبرنگار یادآور از دست دادن‌های عزیزانمان نیز هست. امسال روز خبرنگار را در حالی گرامی می‌داریم که عزیزانی چون روح الله رجایی، علی اکرمی، سهیل گوهری، مهشاد کریمی، ریحانه یاسینی و اسامی عزیزانی دیگر که در یادم نمانده است، در میان ما حضور ندارند. نام و یادشان گرامی باد.

روز خبرنگار را به امید روزهای پر از روشنایی، امید و زندگی بهتر برای همه ایرانیان و خبرنگاران عزیز تبریک می‌گویم.»