کاهش ۷۵ درصدی بارندگی در تهران

تهران در پاییزی که گذشت و زمستانی که در حال سپری شدن است نسبت به مدت مشابه در 40 سال گذشته 1/5 درجه گرمتر بود و میزان بارندگی درآن نسبت به سال گذشته 75 درصد کاهش داشت.

در سالهای اخیر ایران هم به مانند بسیاری از کشورها با تغییراقلیم و شرایط جوی مواجه شده است. به طوریکه مردم گاهی درچله زمستان هوای بهاری و یا حتی گرمای تابستان را تجربه می کنند. تغییر اقلیم به معنای ایجاد پدیده های آب و هوایی گذرا و کوتاه مدت نیست و شامل تغییر در شاخصه های اقلیمی برخلاف شرایط متوسط است. در حقیقت به دگرگونی در اقلیم جهانی زمین یا اقلیم های منطقه ای در طول زمان اشاره می کند.

این تغییرات ممکن است از فرآیندهای درونی زمین حاصل شوند یا به وسیله نیروهای خارجی مانند تغییرات شدت تابش آفتاب پدید آیند و یا همانند آنچه در سال های اخیر رخ داده از طریق فعالیت های انسانی پدید آیند. این موضوع با توجه به روند گسترده شهرنشینی و خطرات ناشی از تغییرات آب و هوایی از اهمیت خاصی برخوردار است و توجه مسئولان را به گرم شدن زمین و در نظر گرفتن تمهیدات لازم در این زمینه می طلبد.

چند سالی است که بارش برف، درست کردن آدم برفی و تعطیلی مدارس به خاطر یخ زدگی معابر در زمستان جزو آرزوهای کودکان برخی شهرها شده است. این موضوع بر اساس داده های سازمان هواشناسی مبنی بر افزایش دمای پایتخت نسبت به شرایط نرمال به خوبی مشهود است. افزایش دمایی که اثرات بسیار زیادی در اقلیم پایتخت دارد و تغییر شکل بارندگی از برف به باران از آشکارترین تبعات آن است.

افزایش 1/5 درجه ای دما نسبت به شرایط نرمال در پاییز و زمستان امسال

آنطور که مشاور امور پیش بینی سازمان هواشناسی در این باره می گوید: از ابتدای مهر ماه سال جاری تا کنون میزان بارندگی در کل کشور با 3 درصد افزایش نسبت به میانگین بلند مدت در حد نرمال بوده است.

به گفته پرویز رضا زاده، در این مدت میانگین دمای کشور نسبت به 40 سال گذشته حدود 5/1 درجه افزایش داشته که به همین دلیل بارش ها در بیشتر نقاط کشور به صورت باران و نه برف بوده است.

او اضافه می کند: اگرچه میانگین بارندگی در پایتخت در این مدت نسبت به شرایط نرمال 12 درصد افزایش داشته اما این میزان نسبت به سال گذشته 75 درصد با کاهش روبه رو بوده و از آنجایی که میانگین دما نیز در تهران نسبت به دمای 40 سال گذشته حدود 5/1 درجه و نسبت به سال گذشته 5/0 درجه افزایش داشته بنابراین در سال جاری بارش ها بیشتر به صورت بارن بوده و برف تنها در ارتفاعات پایتخت بارید.

بارندگی خوبی در هیچ جا ثبت نشده/کاهش 83 درصدی بارندگی تهران درسال نسبت به سال گذشته

چندی پیش هم دکتر عباس رنجبر رئیس گروه خشکسالی پژوهشکده هواشناسی از کاهش 83 درصدی میزان بارندگی از ابتدای مهر تا پایان دی در پایتخت نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت: در این مدت میانگین بارندگی در پایتخت معادل 3/133 میلیمتر بوده که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با متوسط بارندگی معادل 7/235میلیمتر 83درصد کاهش داشته است.

به گفته او، میانگین بلند مدت بارندگی در تهران در این مدت برابر 1/124میلیمتر است. بنابراین بارندگی پایتخت امسال در مدت مشابه نسبت به میانگین بلند مدت 7درصد افزایش داشته است. میانگین بارندگی سال گذشته در تهران در این مدت دو برابر متوسط بلندمدت بوده است. امسال میزان بارندگی در فصل پاییز در اقصی نقاط کشور مناسب بود اما در دی ماه و هفته اول بهمن ماه بارندگی خوبی در هیچ جای کشور ثبت نشده است.

کاهش 100 میلیون مترمکعبی آب سدها

در این میان خسرو ارتقایی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران با اشاره به وضعیت بارشها در سال آبی جاری، گفته است: از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه) تاکنون حدود 125میلیمتر بارندگی در حوزه عملکرد شرکت ثبت شده است، در حالی که در مدت مشابه سال گذشته این میزان 210 میلیمتر بود که در نتیجه بارش های امسال حدود 40درصد کاهش نشان می دهد. همچنین 100میلیون مترمکعب آب مخازن سدهای تهران کاهش یافته است و چنانچه در روزهای باقیمانده سال، بارندگیهای مناسبی نداشته باشیم مخازن آبی و ذخایر استراتژیک استان در پایان سال دچار نقصان خواهد شد.

امروزه کشورهای پیشرفته جهان فعالیتهای گسترده علمی و عملی را برای شناخت اثرات گوناگون شهرها بر ویژگی های اقلیم پیرامونی دنبال کرده اند و این مساله به عنوان یکی از مهمترین چالشهای شهرنشینی در قرن بیست و یکم مورد توجه فراوان قرار گرفته است، چرا که افزایش دما و کاهش بارشها که ناشی از تغییرات آب و هوایی هستند می توانند شرایط لازم را برای گسترش بیماری‌ها فراهم کنند. بر همین اساس، برخی بیماری‌های انتقالی تحت تاثیر تغییرات آب و هوا و دماهای بالاتر قرار می گیرند. این در حالی است که در کشور ما هنوز موضوع تغییر اقلیم شهری باتوجه به روند گسترده شهرنشینی و مصرف بیش از اندازه سوختهای فسیلی و تهدیدکننده محیط زیست آنچنان که باید شناخته شده نیست و تحقیقات علمی شایانی متناسب با شرایط بومی و ویژگی های متنوع جغرافیایی آن انجام نگرفته است.

حالا با توجه به اینکه امسال زمستانی داغ نصیب شهروندان ایرانی به خصوص تهرانی شده زمستانی که اگرچه دردوره بلند مدت چند مرتبه دیگر تکرار شده اما دست کم درسالهای اخیر بی سابقه بوده؛ به نظر می رسد این بار مسئولان باید واقعا آستین ها را بالا بزنند.