ادعای‌ نقض‌ تحریم‌های‌ آمریکا‌ توسط‌ کشتی‌های‌ ایران

یک روزنامه آمریکایی در گزارشی روز پنجشنبه ادعا کرده کشتی‌های اجاره شده توسط دو شرکت فعال در انتقال بخش عمده‌ای از صادرات نفت و محصولات نفتی ایران، سال گذشته موقعیت مکانی و مبدأ بارگیری خود را مخفی کرده‌اند.

روزنامه وال‌استریت‌ژورنال مدعی شده که این اقدامات زنگ خطر را برای دولت‌های کشورهایی که به دنبال یافتن شواهدی برای دور زدن تحریم‌ها توسط ایران هستند، به صدا در می‌آورد.

این رسانه در ادامه ادعا کرده در تحقیقاتش متوجه شده که سامانه ردیابی سیگنال‌های رادیویی این کشتی‌ها اغلب خاموش بوده‌اند و در برخی مواقع هم مبدأ حرکت کشتی‌ها را کشورهایی غیر از ایران نشان داده‌اند.

یک مقام آمریکایی در اظهاراتی آمیخته به ادعا گفته واشنگتن در راستای تلاش برای جلوگیری از اقدامات احتمالی برای تأمین مالی برنامه تسلیحاتی ایران یا استفاده احتمالی از نظام مالی آمریکا برای انجام مبادلات مالی مربوط به معاملات نفت ایران، حرکات کشتی‌ها در خلیج فارس را رصد می‌کند.

مقام‌های آمریکایی علی‌رغم این گفته‌اند از نقل و انتقالات خاصی که روزنامه وال‌استریت‌ژورنال به آنها اشاره کرده اطلاع ندارند.

انتشار این گزارش در شرایطی صورت گرفته که در آمریکا درباره تعهد دولت این کشور به توافق هسته‌ای با ایران ابهام وجود دارد. دولت ترامپ اعلام کرده در حال انجام بررسی‌هایی جامع درباره سیاستش در قبال ایران و توافق هسته‌ای با این کشور است.

در حالی که توافق هسته‌ای بسیاری از موانع انجام مبادلات تجاری با ایران را رفع کرده است پابرجا ماندن برخی تحریم‌های آمریکا معاملات نفتی ایران را با دشواری‌هایی مواجه کرده است.

به عنوان مثال با توجه به اینکه خرید و فروش نفت عمدتاً با ارز رایج آمریکا، دلار انجام می‌شود، ممنوع بودن استفاده از نظام مالی آمریکا تسویه معاملات نفتی را با دشواری مواجه می‌کند. واشنگتن به علاوه انجام معامله با نهادهای مندرج در فهرست‌های تحریمی آمریکا مانند سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی را ممنوع کرده است.

وال‌استریت‌ژورنال نوشته در نیمه دوم سال میلادی گذشته، از میان ۵۵ کشتی که در حال حمل محصولات نفتی ایران از این کشور به سمت امارات متحده عربی برای دو شرکت ثبت‌شده در امارات بوده‌اند، ۴۷ مورد آنها در طول بخشی از سفر یا تمام آن از ارسال سیگنال‌هایی که موقعیت و مسیر حرکت کشتی‌ها را نشان می‌دهد، خودداری کرده‌اند.

این آمار بر اساس تحلیل‌هایی به دست آمده که یک شرکت اسرائیلی رصدکننده حرکت کشتی‌ها به نام «ویندوارد» بر اساس رصد محموله‌های دو شرکت اماراتی برای روزنامه وال‌استریت‌ژورنال انجام داده است.

وال‌استریت‌ژورنال مدعی شده برخی شرکت‌ها مانند «ویندوارد» با استفاده از تصویربرداری‌های ماهواره‌ای قادر به ردیابی مسیرهای کشتی‌هایی هستند که حین دریانوردی «دستگاه شناسایی اتوماتیک» (AIS) خود را خاموش می‌کنند.

مطابق این ادعا، انتقال این ۴۷ محموله توسط دو شرکت اماراتی به نامهای «Silk Road Petroleum FZE» و «Petrochemix General Trading LLC» هفده درصد از صادرات نفت سنگین و نفت گاز ایران در طول ۶ ماه مورد بررسی را تشکیل داده‌اند.

به نوشته روزنامه آمریکایی مالک کشتی، فرد مسئول ناوبری یا بازرگان اجاره کننده کشتی کسانی هستند که می‌توانند دستور خاموش کردن «دستگاه شناسایی اتوماتیک» را بدهند.

«ریچارد نفیو»، مقام اسبق وزارت خارجه آمریکا و کارشناس مسائل تحریمی ایران گفته که افرا مسئول تحقیقات درباره این موارد در آمریکا احتمالاً مسئولیت‌های مالک کشتی یا اجاره‌کننده کشتی را مورد بررسی قرار خواهند داد.

وی گفت: «در اکثر موقعیت‌ها فرض ما این است که غیرمحتمل است که بازرگان هیچ اطلاعی از تلاش‌ها برای دور زدن نظارت‌های بین‌المللی بر حرکات کشتی‌ها نداشته باشد، به ویژه اگر این اتفاق در چند شرکت کشتی‌رانی طرف قرارداد با یک شرکت بازرگانی یکسان رخ داده باشد.»

کارشناسان مسائل کشتی‌رانی و تحریمی گفته‌اند شرکت‌های تجارت نفتی معمولاً نقل و انتقالات مربوط به محموله‌های خود را پیگیری می‌کنند و از ارسال یا عدم سیگنال‌های مکانی توسط «دستگاه شناسایی اتوماتیک» اطلاع دارند.

وال‌استریت‌ژورنال در پایان ادعا کرده مخفی کردن مبداً محموله‌هایی که از ایران بارگیری شده‌اند به صادرکنندگان اجازه می‌دهد مبالغ خود را راحت‌تر به دلار دریافت کنند- موضوعی که ناقض قوانین تحریمی آمریکا علیه ایران به شمار می‌رود.