واکنش آمریکا به اظهارات بورل درباره پایان بن بست مذاکرات | توافق قطعی شد؟

یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به اظهارات مقام اتحادیه اروپا درباره مذاکرات وین گفته که آمریکا همچنان توافق هسته‌ای با ایران را قطعی نمی‌داند.

خبرگزاری فرانسه به نقل از یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا از سفر « انریکه مورا »، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران تقدیر کرد اما گفت: «با وجود این، در حال حاضر، توافق قطعی نیست.»

وی اضافه کرد: «لازم است ایران تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد روی شرایط بیرونی اصرار بورزد یا اینکه می‌خواهد به سرعت توافق را به خاتمه برسد. این توافق از نظر ما به نفع همه طرف‌ها است. ما و شریکانمان آماده هستیم و از مدتی قبل چنین آمادگی‌ای را داشته باشیم. حالا نوبت ایران است.»

مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین از چند ماه پیش دچار وقفه شد. دولت آمریکا از زمان آغاز این مذاکرات به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف را به کند کردن روند مذاکرات و ایجاد مانع بر سر راه آن متهم کند.

یکی از دلایل عدم انجام اقدامات لازم از سوی طرف‌های آمریکایی در مذاکرات وین مخالفت‌های نماینده‌های کنگره با سیاست‌های دولت بایدن در خصوص برجام بوده است. از جمله انتقادات این گروه از قانونگذاران آمریکایی این است که برجام به همه حوزه‌های اختلاف آمریکا با ایران از جمله فعالیت‌های منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران نمی‌پردازد.

کشورهای غربی و به ویژه آمریکا در ادامه عملیات‌های رسانه‌ای و روانی خود بعد از وقفه مذاکرات وین به توجیه‌های متفاوتی برای مقصرنمایی ایران به جای عمل به تعهداتشان جهت احیای برجام متوسل شده‌اند.

این کشورها ابتدا با متصل کردن موضوع مذاکرات به جنگ اوکراین ادعا کردند که روسیه مانع از پیشبرد گفت‌وگوها شده است. بعد از آنکه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که موضوع درخواست ضمانت مسکو برای همکاری‌ با ایران پس از اجرای کامل برجام مانعی برای ادامه گفت‌وگوها نیست، کشورهای غربی به برجسته‌سازی یک موضوع ایران پرداخته و مدعی شدند درخواست تهران برای حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً تروریستی مذاکرات را به بن‌بست کشانده است.

جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعاتی قبل‌تر در میان خبرنگاران در آلمان گفت که بن‌بست مذاکرات از بین رفته و این گفت‌وگوها به زودی از سر گرفته خواهند شد.

دولت آمریکا فروردین‌ماه سال ۱۳۹۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی» (FTO) قرار داده بود. این اقدام نخستین باری بود که کاخ سفید نیروهای مسلح رسمی یک کشور خارجی را در فهرست «سازمان‌های تروریستی» قرار می‌داد. پس از این تصمیم، شورای عالی امنیت ملی ایران مقر مرکزی فرماندهی ارتش آمریکا در منطقه را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد.

پیش از اقدام دولت ترامپ در این راستا کارشناسان در خود آمریکا هم درباره تبعات این اقدام هشدار داده‌ و تلاش کرده‌ بودند کاخ سفید را از آن برحذر دارند. روزنامه نیویورک‌تایمز، به عنوان اولین رسانه‌ای که اسفندماه ۱۳۹۷ مقاصد دولت آمریکا در این باره را گزارش کرد نوشت این طرح هنگام ارائه با مخالفت مقام‌های پنتاگون و «سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا» (سیا) رو به رو شده است.

در آن زمان ارزیابی پنتاگون و سیا این بود که چنین اقدامی نظامیان ایالات متحده و مأموران اطلاعاتی آن را در معرض خطر اقدامات متقابل توسط دولت‌های خارجی قرار می‌دهد.

کارشناسان مسائل حقوقی در آن زمان عنوان کردند چنانچه طرف‌های کنوانسیون‌های ژنو در بدعتی جدید نیروهای مسلح یکدیگر را «سازمان تروریستی» بنامند و این رویه رواج پیدا کند، اعضای نیروهای مسلح آمریکا نیز، در صورت دستگیری در یک کشور ثالث، ممکن است متقابلاً «تروریست» تلقی شده و محاکمه شوند.

کارشناسان مستقل می‌گویند اقدام دولت آمریکا علیه سپاه در ادامه سیاست‌های تنبیهی واشنگتن علیه کشورها و گروه‌هایی تصور می‌شود که واشنگتن را در پیشبرد اهدافش در منطقه ناکام گذاشته‌اند.