نکاتی مهم درباره انواع سردرد و روش درمان

سردرد شرایطی بسیار شایع است. سردرد مزمن که به معنای تجربه سردرد طی ۱۵ روز یا بیشتر در هر ماه است، افراد بسیاری را درجهان تحت تاثیر قرار می‌دهد.

سردرد‌هایی که کل سر را تحت تاثیر قرار می‌دهند

این نوع سردرد می‌تواند احساس وجود بندی محکم در اطراف سر را ایجاد کند. این نوع اغلب به یک سردرد تنشی، شایع‌ترین اختلال سردرد اولیه اشاره دارد.

با این وجود، باید به این نکته اشاره داشت زمان‌هایی وجود دارند که درد میگرن می‌تواند هولوکرانیال باشد. این به معنای آن است که درد به جای این که تنها در یک سمت احساس شود، می‌تواند اطراف سر احساس شود.

در سردرد تنشی، درد و فشار ممکن است به گردن گسترش یابد و امکان احساس درد و حساسیت به لمس در اطراف پیشانی نیز وجود دارد.

سردرد‌های تنشی به واسطه انقباض‌های عضلانی در سر و گردن شکل می‌گیرند. این نوع سردرد به طور معمول چند ساعت ادامه می‌یابد، اما می‌تواند تا چند روز نیز ادامه داشته باشد.

سردرد تنشی می‌تواند به واسطه استرس یا مشکلات گردن شکل بگیرد. با این وجود، شما ممکن است یک سردرد همه جانبه را به واسطه موارد زیر نیز تجربه کنید:

- ترک کافئین

- فشار بیش از حد فیزیکی

- گرسنگی

- خماری

- خستگی

- ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا

- آسیب دیدگی سر

- فشار بیش از حد بر چشم یا خیره شدن به نمایشگر رایانه برای طولانی مدت

- استفاده بیش از حد از دارو‌های سردرد که به نام سردرد ریباند یا بازگشتی شناخته می‌شود

سردرد تنشی گاه و بیگاه به طور معمول نیازمند مراقبت پزشکی نیست. اگر ۱۵ روز یا بیشتر در ماه سردرد را تجربه می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید.

سردرد‌هایی که یک سمت سر را تحت تاثیر قرار می‌دهند

میگرن

چه در سمت راست باشد یا چپ، سردرد در یک سمت سر اغلب نشان دهنده میگرن است.

میگرن یک اختلال سردرد اولیه است که موجب حملات عودکننده می‌شود. علائم میگرن اغلب شامل موارد زیر می‌شوند:

- درد نبض‌دار و تپشی

- حالت تهوع یا استفراغ

- هاله بینی

- حساسیت به نور، صدا و بو

- دشواری در حفظ تمرکز

میگرن می‌تواند به واسطه عوامل مختلفی از جمله تغییرات در مواد شیمیایی مغز رخ دهد. به طور خاص، کاهش در تولید سروتونین می‌تواند موجب میگرن شود.

از دیگر عوامل محرک میگرن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- صدا‌های بلند

- نور‌های روشن یا چشمک زن

- روایح خاص

- غذا‌های خاص

- تغییرات در شرایط آب و هوایی

- کمبود خواب

- تغییرات هورمونی

- جا انداختن وعده‌های غذایی

- کمبود آب بدن

این محرک‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت هستند. همچنین، ترکیبی از عوامل می‌توانند موجب یک حمله میگرن شوند. همواره امکان تشخیص محرک‌های میگرن وجود ندارد.

سردرد خوشه‌ای

سردرد خوشه‌ای نیز یک اختلال سردرد اولیه دیگر است که موجب درد در یک سمت سر می‌شود.

درد اغلب در پشت یا اطراف یک چشم شکل می‌گیرد. در برخی موارد، درد ممکن است به پیشانی، کنار سر، بینی، گردن، یا شانه‌ها در سمت مشابه گسترش یابد.

سردرد‌های خوشه‌ای به طور معمول در چرخه‌ها یا همان گونه که از نام آن‌ها پیداست خوشه‌ها رخ می‌دهند. شما ممکن است سردرد‌ها را برای چند هفته یا ماه تجربه کنید که با یک دوره خاموشی بیماری دنبال می‌شود.

این سردرد‌ها اغلب به طور ناگهانی شکل می‌گیرند و درد معمولا طی حدود ۱۰ دقیقه از زمان آغاز تشدید می‌شود.

از علائم شایع سردرد خوشه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- درد سوزنده و شبیه ضربات چاقو در پشت یا اطراف یک چشم

- قرمزی و آبریزش چشم

- مردمک کوچک‌تر و جمع شده چشم

- افتادگی پلک

- پف زیر یا اطراف یک یا هر دو چشم

- آبریزش یا احتقان بینی

- گرگرفتگی صورت

- احساس بی قراری

زمانی که تشخیص درست صورت گرفت، میگرن و سردرد‌های خوشه‌ای قابل درمان و مدیریت هستند.

استفاده بیش از حد از دارو و آسیب دیدگی سر نیز می‌توانند موجب احساس درد در یک سمت سر شوند.

سردرد‌هایی که جلوی سر و صورت را تحت تاثیر قرار می‌دهند

سردردی که پشت چشم‌ها و مسیر‌های بینی شکل می‌گیرد ممکن است به واسطه آلرژی ها، مانند تب یونجه، شکل گرفته باشد که می‌تواند علائمی مشابه با علائم سرماخوردگی ایجاد کند.

با این وجود، سردرد‌های سینوسی واقعی به طور معمول نادر هستند. به طور معمول مشخص می‌شود که این سردرد‌ها در واقع میگرن هستند که می‌تواند موجب درد در سینوس‌ها شود.

سردرد در پشت چشم‌ها به ندرت با خستگی چشم مرتبط است

اگر فکر می‌کنید به سردرد‌های سینوسی مبتلا هستید، برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند به تشخیص دلیل سردرد کمک کند.
سردرد‌هایی که پشت سر را تحت تاثیر قرار می‌دهند

احساس درد در پشت سر می‌تواند به واسطه آرتریت گردن شکل بگیرد. در زمان حرکت درد به سمت تشدید تمایل دارد.

این نوع از سردرد می‌تواند به واسطه پوسچر یا وضع اندامی نامناسب یا مشکلات گردن مانند بیرون زدگی دیسک نیز شکل بگیرد.

احساس درد در پشت سر اغلب با گردن درد همراه است که می‌تواند نشانه‌ای از یک سردرد فشار پایین نیز باشد که به نام کم فشاری درون جمجمه‌ای خودبخودی (SIH) باشد. این شرایط به واسطه فشار پایین مایع نخاعی در مغز رخ می‌دهد.

نشانه دیگر کم فشاری درون جمجمه‌ای خودبخودی این است که هنگام دراز کشیدن، درد تسکین می‌یابد، اما در موارد زیر تشدید می‌شود:

- صاف نشستن

- ایستادن

- سرفه یا عطسه

- اعمال زور و کشش

- انجام فعالیت بدنی

این نوع سردرد می‌تواند پیرو یک پونکسیون کمری رخ دهد. اگر به تازگی این عمل نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی را پشت سر گذاشته و به سردرد مبتلا شده اید، در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

علائم سردرد که به مراقبت پزشکی نیاز دارند

اگر با هر نوع سردرد مزمن مواجه هستید، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط بهترین گزینه است. سردرد‌هایی مزمن در نظر گرفته می‌شوند که طی ۱۵ روز یا بیشتر در هر ماه ادامه داشته باشند.

با تشخیص نوع سردرد، پزشک می‌تواند بهترین گزینه درمان را برای شما انتخاب کند. درمان مناسب سردرد ممکن است به بهبود کیفیت زندگی کلی شما کمک کند.

گاهی اوقات، سردرد می‌تواند نشانه‌ای از یک شرایط پزشکی جدی‌تر باشد که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- آنوریسم

- سکته مغزی

- مننژیت

- آنسفالیت (التهاب بافت مغز)

- تومور مغزی

از نشانه‌های نیاز به توجه پزشکی فوری برای سردرد نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- ظهور ناگهانی سردرد شدید

- سفتی گردن

- دوبینی

- ضعف یا فلج در یک سمت بدن

- بی حسی در هر دو سمت بدن

- مشکلات تعادل و هماهنگی

- تب بالا

- بی حالی

- کاهش یا تغییر سطح هوشیاری

توهم

درمان سردرد

هر فردی شرایط متفاوتی دارد، از این رو، برای تشخیص این که چه چیزی بهترین تاثیر را بر سردرد شما دارد، ممکن است به مقداری آزمون و خطا نیاز باشد.

از روش‌هایی که ممکن است به تسکین سردرد کمک کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دراز کشیدن در اتاقی تاریک و ساکت. اگر می‌توانید چرت بزنید.

- استفاده از یخ یا کمپرس سرد روی بخشی که درد می‌کند. برای برخی افراد گرما تاثیر بهتری دارد.

- نوشیدن آب برای هیدراته نگه داشتن بدن.

- انجام تمرینات تنفس عمیق.

- مصرف دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی مطابق با دستور ارائه شده. مراقبت باشید، زیرا مصرف بیش از حد می‌تواند به سردرد‌های ریباند منجر شود.

- نوشیدن اندکی کافئین.

برای سردرد‌های مزمن، پزشک ممکن است دارو‌هایی را بر اساس نوع خاص سردرد شما تجویز کند که از آنجمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- تریپتان‌ها

- دارو‌های مشتق از ارگوت

- مسکن‌های ترکیبی و کافئین

دارو‌های پیشگیرانه برای سردرد مزمن شامل موارد زیر می‌شوند:

- ضدتشنج‌ها

- مسدودکننده‌های بتا

- مسدودکننده‌های کانال کلسیم

- انتاگونیست‌های پپتید وابسته به ژن کالسی‌تونین

- انابوتولینوم توکسین A (بوتاکس)

- مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین

- مهارکننده‌های بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین

- دارو‌های ضد افسردگی سه حلقه‌ای