اگر بدون لباس فضانوردی درمعرض خلاء قرار بگیریم چه اتفاقی خواهد افتاد؟

حقیقت این است که این باورها که اکثرا ما جلوه هایی از آن را در فیلمهای هالیوودی و کارتونهای زمان کودکی بخاطر داریم غلط بوده و پایه علمی ندارد.

بشرطی که هوای ریه خود را پیش از قرار گرفتن در خلاء با بازدم تخلیه کنیم تا از ترکیدن آن جلوگیری کنیم همه ما قادر هستیم بدون لباس فضانوردی بین ۹۰ ثانیه تا ۳ دقیقه بدون اینکه مشکل جدی برای ما پیش آید بدون لباس فضانوردی در خلاء فضا قرار بگیریم.

۱- بدن انسان با قرار گرفتن در خلاء بدلیل اختلاف شدید فشار با محیط خارج بسرعت گازها و مایعات بافتهای خود را از از دست میدهد, آب درون بافتها که ۷۰درصد حجم بدن را تشکیل میدهد درنبود فشار, تبخیر شده و بهمراه هوای بدام افتاده در حفره‌ها و بافتهای بدن نظیر ششها از طریق منافذ پوست, دهان, بینی و غیره خارج میگردد, این خروج سریع با درد شدید همراه است و موجب تورم در برخی نقاط بدن میگردد اما بدلیل استحکام قابل ملاحظه پوست و بافتها این تورم در حد باد شدن و یا انفجار سر یا بدن بطوری که در فیلمهای هالیوودی نمایش داده میشود نیست.

به فضانوردان همواره توصیه میگردد درصورت سانحه و قرار گرفتن درمعرض خلاء بهیچ وجه نفس نگرفته و بلافاصله هوای درون شُشهای خود را خارج کنند تا از خطر ترکیدن آنها خودداری کنند, اتفاق خاص دیگری نیز که ممکن است بیفتد ترکیدن پرده گوش است.

۲- درز جداره مابین کره چشم و حدقه به اندازه کافی قادر به انتقال حجم هوای کره چشم به خارج از بدن را دارد, بنابراین از حدقه بیرون زدن چشم نیز اتفاق نخواهد افتاد.

۳- آیا خون با قرار گرفتن بدن در خلاء بجوش میاد؟

خیر, با پایین رفتن فشار نقطه جوش نیز پایین میآید, قاعدتا بدلیل ازدست رفتن فشار مایعات بدن از جمله خون باید حتی در سرمای فضا بجوش بیاید, اما بدلیل بسته بودن سیستم گردش خون این اتفاق نخواهد افتاد, تنها در مواردی که مویرگها در تماس نزدیک با محیط خارج هستند نظیر چشم منجر به پارگی آنها میگردد, همچنین رطوبت سطوح مجاور محیط نظیر دهان, زبان و چشم بدلیل تماس مستقیم با خلاء بدلیل گفته شده حین خروج جوشیده و ممکن است تشکیل یخ دهند.
۴- آیا در فضا بدن بدون لباس محافظ یخ میزند؟

جواب مجددا خیر است, درصورتی که فضانورد بدون لباس فضانوردی به موقع نتواند به محیط تحت فشار برگردد و بمیرد و در فضا رها شود, برخلاف تصور بدن وی یخ نخواهد زد بلکه تا زمان قبل ملاحظه ای گرمای خود را حفظ میکند.

انتقال حرارت از محیط گرم به سرد از سه روش: رسانش یا هدایت, همرفت یا جابجایی و تابش انجام میگیرد, بدلیل نبودن هوا ۲ روش اول وجود ندارد و انتقال حرارت تنها از طریق تابش امواج مادون قرمز انجام میگیرد که برخلاف دو روش اول, روشی کُند و زمان بر است, در نهایت پس از سرد شدن تدریجی بدن بدلیل فقدان باکتری و هرگونه حیات فاسد نشده و تبدلیل به مومیایی میگردد.
در حقیقت همانطور که گفته شد ۱/۵~۳ دقیقه بدن انسان بدون بروز مشکل جدی قادر به ادامه حیات است, در صورت بازنگشتن به محیط تحت فشار و اکسیژن پس از این مدت خون بدون اکسیژن وارد مغز شده و شخص هوشیاری خود را از دست میدهد, و در صورت ادامه حمله قلبی و مرگ مغزی اتفاق خواهد افتاد, در این حالت نیز تا حداکثر ۹~۱۵ دقیقه اگر شخص به محیط تحت فشار و اکسیژن وارد گردد و اقدامات پزشکی نظیر تنفس مصنوعی و شوک قلبی به وی وارد شود قادر به بازگشت به حیات همراه با ضایعات موقت و یا دائم میباشد.