چرا کودکمان افسرده می‌شود؟

صبا اسدی روان درمانگر کودک و نوجوان در خصوص علائم افسردگی در کودکان، اظهار کرد: تغییرات خلقی در کودکان و نوجوانان ممکن است مانند بالغین نباشد؛ در بزرگسالان، فرد افسرده، افسردگی و غمگینی خودش را نشان می‌دهد، اما علائم افسردگی در کودکان افسرده ممکن است به صورت عصبانیت، تحریک پذیری و گاهی پرخاشگری باشد به همین دلیل گاهی افسردگی در آن‌ها شناسایی نمی‌شود یا با علایم دوره بلوغ اشتباه گرفته می‌شود.

این روان درمانگر بیان کرد: ممکن است علائم دیگری از قبیل: تغییر در ارتباطات اجتماعی کودک و نوجوان پیش آید، بدین معنا که نوجوان گوشه‌گیر می‌شود و با افراد خانواده و دوستان ارتباط کمی دارد و یا این که دچار افت تحصیلی می‌شود، تغییرات در خواب از جمله مشکلات کودک یا نوجوان افسرده است؛ بدین معنا که در بزرگسالان مشکل کم خوابی و در کودکان و نوجوانان مشکل پرخوابی ایجاد می‌شود.

کودک افسرده چه نشانه‌ای دارد؟

اسدی ادامه داد: کودکان افسرده به بیدار بودن رغبتی نشان نمی‌دهند و تا نیمه‌های روز در خواب هستند، همچنین علائمی، چون تندمزاجی یا عصبانیت، ناراحتی‌های مداوم و احساس غم و اندوه، کناره گیری از جمع، افزایش حساسیت نسبت به عدم پذیرش، تغییر در اشتها (پرخوری یا کم خوری)، تغییر در خواب، صدا‌های ناهنجار یا گریه‌های مداوم، اشکال در تمرکز و احساس خستگی مزمن دارند که از نشانه‌های افسردگی است.

وی افزود: باید بدانیم که همه کودکان تمام علائم افسردگی را با هم ندارند، در حقیقت بیشتر آن‌ها نشانه‌های مختلفی را با توجه به شرایط موجود بروز می‌دهند؛ اگرچه بعضی از کودکان افسرده ممکن است به کار‌های کاملا منطقی و عقلانی خود ادامه دهند، ولی هنگام بروز افسردگی شدید دچار تغییرات قابل ملاحظه‌ای در رفتار‌های اجتماعی خود می‌شوند و اغلب از علاقه نداشتن به مدرسه، ضعف در انجام تکالیف و عملکرد تحصیلی یا تغییر در ظاهر رنج می‌برند.


علت افسردگی در کودکان چیست؟

این روان درمانگر در خصوص علت بروز افسردگی، اظهار کرد: افسردگی یک بیماری است که علت آن می‌تواند ژنتیکی، روان شناختی، زیستی یا محیطی باشد؛ عوامل خانوادگی و زیستی، بیش از عوامل دیگر در بروز افسردگی نقش دارند، افسردگی کودکی، پیامد‌های منفی بسیاری را از جمله، افسردگی در ادوار آینده، عدم سازگاری‌های اجتماعی، مشکلات تحصیلی و در برخی مواقع حتی اقدام به خودکشی به‌همراه دارد.

اسدی تشریح کرد: اگر علت افسردگی ژنتیکی باشد بایستی به اختلاف سطح هورمون‌ها و مواد بیوشیمیایی بدن توجه کرد و در عوامل روان شناختی به رابطه والدین و کودک و همین طور به حالات روحی و روانی پدر و مادر توجه کرد؛ افسردگی در اصل به معنای فقدان یا از دست دادن است، کودکان افسرده، فرد، محیط یا چیزی دوست داشتنی را از دست داده‌اند و یا آن را هرگز به دست نیاورده‌اند.


آیا افسردگی نشان از غم درون دارد؟

وی ادامه داد: حتی بعضی از روان‌کاوان افسردگی را معادل عزاداری دانسته‌اند و عنوان کرده‌اند که کودک افسرده برای از دست دادن شخصی گویی عزاداری می‌کند؛ شاید در پاره‌ای موارد به نظر برسد که کودک چیزی را از دست نداده است، اما مسلما دد داشته‌هایش، فقدان چیزی را احساس می‌کند، برای مثال کودک مادر دارد، ولی مادر دلخواهش نیست یا پدر دارد، اما پدر دلخواهش نیست.

این روان درمانگر بیان کرد: این گونه مضامین هم به عنوان فقدان سمبلیک مطرح هستند و موجب افسردگی می‌شوند، گاهی رفتار والدین از نوع آزاردهنده، تحقیرکننده و مقایسه کننده است که حالات افسردگی را در کودک به وجود می‌آورد؛ در پاره‌ای از موارد هم مادر افسرده است و کودک در اثر مجاورت با او ناخواسته تمامی حالات وی را دریافت می‌کند، به طور کلی چنانچه محیط زندگی کودک مطلوب نباشد و نیازهایش ارضا نشود خطر افسردگی برای او وجود دارد.
درمان افسردگی کودکان

اسدی افزود: درمان افسردگی در کودکان به روش‌های مختلفی امکان پذیر است مانند درمان‌های دارویی، روان درمانی فردی و خانوادگی و کاهش یا تخفیف موقعیت‌های استرس‌زا اشاره کرد که تاثیر قابل توجهی را در برداشته است.

درمان دارویی بیش از همه در کودکانی که بشدت مبتلا هستند و اختلال در اعمال فیزیولوژیک نظیر خواب، وزن و اشتها دارند، ممکن است موثر واقع شود.