دوپینگ خونی چیست و چه خطراتی دارد؟

دوپینگ خونی روشی است که از سال 1970 استفاده از آن شروع شده است.پایگاه اینترنتی «تغذیه» این روش و مشکلات ناشی از آن را شرح داده است.

دوپینگ خونی روشی است که در آن ورزشکار گلبول‌های قرمز را با تزریق مجدد خون خود یا اشخاص دیگر دریافت می‌کند، به این ترتیب کارایی ورزشکار به هنگام مسابقه بالا می‌رود. این روش دوپینگ با بالا بردن گلبول‌های قرمز خون ، اکسیژن رسانی بیشتری به ماهیچه‌ها می‌کند، بنابراین مقاومت ورزشکار بالا می‌رود.

در روش اول خون از خود فرد گرفته می‌شود. بنابراین مغز استخوان شروع به تولید گلبول قرمز می‌کند تا این کاهش را جبران کند. خون گرفته شده با دقت نگه داری می‌شود و در زمان مسابقه به ورزشکار تزریق می‌شود.

در بیشتر موارد با تفکیک خون گرفته شده، پلاسما جدا می‌شود و به این ترتیب تنها گلبول قرمز دوباره به ورزشکار تزریق می‌شود. وقتی بدین شکل عمل می‌شود، هماتوکریت 10 درصد افزایش می یابد. وقتی چنین اتفاقی بیافتد معمولا ورزشکاران کمی پلاسما دریافت می‌کنند تا حجم خونشان را بالا ببرند. قبل از گرفتن خون کمی EPO به فرد داده می‌شود تا میزان گلبول خونش بالا برود و سپس خون گرفته می‌شود.

این روش دوپینگ در سال 1970 به دنیای ورزش راه یافت. در آن زمان این روش کاملا قانونی بود و با کمک آن لاس ویرن فنلاندی توانست در بازی‌های المپیک مدال 5000 و 10000 متر را ببرد. هچنین تیم دوچرخه‌سواری آمریکا در بازی‌های المپیک 1984 به پیروزی رسید . از آن زمان به بعد این روش ممنوع شد.

این روش دوپینگ بسیار خطرناک است. زمان نگه داری خون کوتاه است. خون باید به صورت استرلیزه گرفته شود و در دمای 4+ تا 4- درجه نگه داری می‌شود. گلبول‌های خون منجمد شده باید در دمای پایین نگه داری شوند. این گلبول‌ها نباید از حالت منجمد خارج شوند زیرا در معرض عفونت قرار می‌گیرند، مانند همان اتفاقی که برای خسوس مانزانو ، دوچرخه‌سوار اسپانیایی در سال 2003 افتاد. وی گفته است: « خون به اسم من نبود. حالم بسیار بد شد، می‌لرزیدم و بسیار سردم بود.» روند این کار اصلا ساده نیست. باید پزشکان آن را تحت نظر داشته باشند و در آزمایشگاه انجام شود.

چگونه این نوع دوپینگ شناسایی می‌شود؟
غربالگری تزریقات خونی با اندازه گیری میزان هماتوکریت انجام می‌شود. تکنیکی برای این کار در سال 2003 توسط محققان استرالیایی ابداع شد، هر گروه از گلبول‌های قرمز از آنتی ژن مخصوصی برخوردارند.

اگر این آنتی ژن‌ها را با فلوئورسانت رنگی مشخص کنند، دستگاهی به نام سیتو متر می‌تواند اختلاف بین سلول‌هایی که آنتی ژن‌های متفاوت دارند را مشخص کند. اگر چندین آنتی ژن مختلف در خون ورزشکار باشد، نشان دهنده این است که گلبول قرمز دریافت کرده است.