آنچه درباره حجامت نمی دانید

حجامت یکی از روش های درمان در طب سنتی ایران است و با وجود پیشرفت های گوناگون در عرصه های مختلف درمانی، کم نیستند افرادی که به استفاده از این روش سنتی اقبال دارند و البته برخی ها نیز از این اقبال عموم سوءاستفاده کرده و بی پروا انجام آن را برای هر کسی توصیه می کنند.

این درحالیست که بنا بر اعلام معاون طب سنتی وزیر بهداشت حجامت نخستین قدم برای استفراغ مواد زائد از بدن نیست و به این منظور حکما شش اصل را توصیه کرده اند که متاسفانه این شش اصل مقداری مورد غفلت واقع شده اند.

بایدها و نبایدهای حجامت را با دکتر محمود خدادوست، معاون طب سنتی وزیر بهداشت به گفت وگو نشسته ایم که در پی می آید.

دکتر محمود خدادوست با اشاره به بایدها و نبایدهای حجامت، گفت: طب سنتی ایران مکتبی طبی است که اساس آن بر حفظ سلامت و تندرستی است. اساسا "طب" علمی است که بتواند تندرستی فرد را حفظ کند و اگر تندرستی زائل شد، بتواند آن را بازگرداند.

وی افزود: تاکید حکما برای تحقق تندرستی و سلامتی، حفظ الصحه است. این موضوع شش اصل ضروری را شامل می شود. اصلاح سبک زندگی و وضعیت آب و هوا، خوردنی ها و آشامیدنی ها، خواب و بیداری، حرکت و سکون، توجه به روح و روان و احتباس و استفراغ از جمله مواردی است که باید به آنها توجه شود. در درمان هم حکما تاکید دارند که در درجه نخست باید این شش اصل اصلاح شود.

آیا حجامت یک روش درمانی است؟

معاون طب سنتی وزیر بهداشت در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر آن که آیا حجامت یک روش درمانی است؟ گفت: حجامت یعنی اعمال یداوی و دستی به عنوان یکی از راه های استفراغ مواد زائد از بدن پذیرفته شده است، اما در طب سنتی قدم اول و راه نخست نیست. در قدم اول باید دیگر موارد را اصلاح کرد.

خدادوست تاکید کرد: حجامت برای تمام افراد و در تمام زمان ها مناسب نیست. حکما برای حجامت به عنوان یک روش درمانی در طب سنتی ایران، اندیکاسیون و کنتراندیکاسیون تعریف کرده اند. به این معنا که حجامت برای تمام افراد و در همه زمان ها مناسب نیست. حکما عنوان کرده اند که حجامت برای چه افرادی و با چه مشخصاتی قابلیت انجام دارد و برای چه افرادی ندارد. این درحالیست که متاسفانه نگاه به حفظ تندرستی با تاکید بر این اصول شش گانه مقداری مورد غفلت قرار گرفته است.

حجامت یک روش در طب سنتی است نه تمام طب سنتی

وی با تاکید بر آن که حجامت تمام طب سنتی نیست بلکه یک روش در طب سنتی است، افزود: عده ای از افراد به صورت عام ممکن است حجامت را مساوی طب سنتی بدانند این درحالیست که حجامت یکی از روش های طب سنتی در ایران است. در مجموع مجددا تاکید می شود که افراد در درجه نخست باید وضع خواب و بیداری، خوردن و آشامیدن و ورزش را اصلاح کنند.

حجامت را برای همه افراد و تمام بیماری ها تجویز نکنید

خدادوست تاکید کرد: وقتی مقرر می شود از حجامت به عنوان یک روش استفراغ یا دفع مواد زائد استفاده شود باید به گفته های حکما در منابع مختلف دقت شود که این روش را در چه بیماری و در چه افرادی می توان انجام داد. نباید حجامت را برای همه و تمام بیماری ها تجویز کرد.

بهترین زمان برای انجام حجامت

وی افزود: بهار فصلی است که معمولا از حجامت به عنوان یکی از روش های استفراغ مواد زائد از بدن استفاده می شود. البته به شرط آنکه فرد از مشخصات لازم برخوردار باشد و پزشک تشخیص انجام حجامت را برای وی بدهد.

خدادوست ادامه داد: حکما نیمه ماه قمری یعنی از ۱۶ تا حداکثر ۲۴ و ۲۵ ماه قمری را برای انجام حجامت در فرد مورد نظر توصیه کرده اند. بنابراین در اواخر و اوایل ماه قمری که حداقل میزان جاذبه ماه را داریم، حجامت توصیه نمی شود.

چه افرادی به انجام حجامت مجاز نیستند؟

وی در پاسخ به این سوال که چه افرادی به انجام حجامت مجاز نیستند، گفت: بر اساس منابع طب سنتی سنین زیر ۲ سال و بالای ۶۰ و همچنین زنان باردار به انجام حجامت توصیه نمی شوند مگر آن که بر اساس ضرورت، پزشک حجامت را برای فرد توصیه کند. همچنین پزشک پس از معاینه فرد و بر اساس شرایط خاص مزاجی و بیماری وی، برای انجام حجامت در وی تصمیم می گیرد.