از "دمانس" و "آلزایمر" چه میدانید؟
پارسینه: "دمانس" یا "خردسودگی" به شرایطی گفته میشود که بر اثر آن، طی روندی آهسته و تدریجی قوای عالی مغز دچار آسیب شده و ازبین میرود. معمولا تباهی حافظه نشان ای است که سبب مراجعه فرد به پزشک میشود وعلاوه برآن نقایصی در چندین قلمرو شناختی مانند قدرت تفکر، تکلم، قضاوت، استدلال و ادراک دیده میشود.
آلزایمر شایع ترین نوع دمانس یا همان خردسودگی است که با شروع تدریجی و پیشرفتی مداوم همراه میشود. آلزایمربه تدریج حافظه و تواناییهای ذهنی دیگر مانند تفکر، استدلال وقضاوت فرد را تحت تاثیر قرار میدهد و او را درانجام وظایف روزانه زندگی با مشکل مواجه میکند.
تشخیص این بیماری توسط پزشک و با بررسی تاریخچه سلامت بیمار و انجام برخی آزمایشها مثل سی تی اسکن، ام آر آی مغز، نوار مغزی، آزمایش مایع نخاع یا آزمونهای روانی تست حافظه انجام میشود.
عوامل خطرساز در بروز بیماری آلزایمر
این عوامل به طور دقیق مشخص نشده است اما در بررسیهای صورت گرفته عوامل گوناگونی مثل سن بالاتر از 65 سال، سابقه خانوادگی، سکته مغزی، سابقه ضربه شدید به سر، بیماریهای عروق کرونر، کمبود فعالیتهای فکری، مونث بودن، کمبود ویتامین و اسید فولیک، کمبود فعالیتهای بدنی و ورزش، سابقه افسردگی، استرسهای روانی و اجتماعی، افزایش کلسترول و خون، مصرف دخانیات، سموم موجود در محیط زیست و...شناخته شده است.
معمولا روند آسیب مغز در این بیماری از حافظه کوتاه مدت شروع و سپس با درگیر شدن قسمتهای مختلف مغز طیف وسیعی از علائم ادامه پیدا میکند. به طور کلی میتوان اثرات آلزایمر را در سه گروه کلی طبقه بندی کرد:
اختلالات شناختی
- ضعف در حافظه و فراموش کردن مطالب
- اختلال در زبان
- اختلال در تفکر
- ناتوانی در قضاوت و استدلال
-اختلال در جهت یابی و وقوف به زمان و مکان
-اختلال در تصمیمگیری و حل مساله
-اختلال در یادگیری مطالب جدید
-کاهش توجه و تمرکز
-اختلال در خواندن و نوشتن و محاسبه
اختلالات خلقی و روانی
-آشفتگی و بی ثباتی خلق و تحریک پذیری
- ترس واضطراب، افسردگی و علائق گذشته
- ضعف تدریجی عواطف
- شکاکی، سوء ظن، بدبینی و بی اعتمادی
- بی خوابی و آشفتگی خواب
- خندیدن و گریستن یکباره و بیدلیل
اختلالات رفتاری
- رفتار آشفته و غیرقابل پیش بینی
- بیقراری و پرسه زدن بیهدف یا بیحرکت یکجا نشستن
- سرگردانی و خارج شدن از منزل و گم شدن
- پرخاشگری و رفتار تهاجمی، لجبازی و مخالفت ورزیدن
- وابستگی شدید به مراقب
- غروب زدگی( افزایش بیقراری در هنگام غروب)
- بروز رفتارهای وسواس گونه
- تکرار یک رفتار یا بیان یک عبارت به صورت مکرر
- برداشتن وسایل دیگران و پنهان کردن آنها
- تغییر تدریجی شخصیت بیمارو اختلال در رفتارهای جنسی
- مخفی و انبار کردن وسایل یا خوراکیها
- کاهش تعادل فیزیکی و مهارتهای حرکتی و هماهنگی میان آنها در راه رفتن، غذا خوردن، لباس پوشیدن و استحمام
- بروز رفتارهای ناپسند
درمان
بنابر اعلام روابط عمومی انجمن آلزایمر ایران، به موازات پیشرفتهای علم پزشکی و تحقیقات جدی، خصوصا در سالهای اخیر، چشم اندازهای تازهای از امید به وجود آمده است. اما درحال حاضر فرآیند درمان بیشتر به معنای جلوگیری از پیشرفت بیماری و کنترل علایم و اختلالات روانی و رفتاری ناشی از آن است.
مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب برای دریافت درمان دارویی و روانپزشک جهت کنترل اختلالات رفتاری توصیه میشود. به علاوه میتوان در کنار درمان دارویی از درمانهای تکمیلی و روشهای غیردارویی همچون روان درمانی، گفتار درمانی، کاردرمانی، هنردرمانی به ویژه موسیقی و نقاشی، ماساژ درمانی، رایحه درمانی مثل استفاده از عطر اسطوقدوس و پوست لیمو، هومیوپاتی یا اکسیژن درمانی استفاده کرد.
منبع:
خبرگزاری ایسنا
ارسال نظر