عاملی که دشمن جدی خواب خوب است

به گزارش روابط عمومی وزارت بهداشت، حدود یک سوم زندگی هر فرد در خواب سپری می شود؛ بنابراین، کیفیت خواب تأثیر بسیار مهمی بر سلامت جسمی و ذهنی افراد دارد. امروزه مشکل کم‌ خوابی و خواب ناکافی یکی از مشکلات جدی در حوزه سلامت محسوب می شود. نتایج تحقیقات مختلف نشان می دهند که کم خوابی، خطر حمله قلبی، سکته، ابتلا فشارخون، چاقی، دیابت و افسردگی را افزایش دهد.

در عین حال، کم‌ خوابی علاوه برداشتن تأثیراتی نامطلوب بر سلامت افراد، خسارات هنگفتی را بر اقتصاد جوامع وارد می‌کند. به عنوان مثال، هزینه خسارت‌ ناشی از خواب ناکافی (کارمندان) در استرالیا در سال 2017- 2016 میلادی در حدود ۴۵٫۲۱ میلیارد دلار تخمین زده شد.

دکتر الس فان در هلم (Els van der Helm)، از متخصصان بهداشت خواب هلند و بنیانگذار اپلیکیشن خواب ، راه هایی را برای بهبود کیفیت خواب ارائه کرد: کم خوابی و خواب بی کیفیت با چه مشکلاتی برای سلامت فرد همراه است؟ کم خوابی یا خواب بی کیفیت تقریبا تمامی بخش های بدن شما را درگیر می کند. کم خوابی بر سیستم ایمنی بدن تأثیر گذاشته و فرد را مستعد ابتلا به بیماری های مختلف می کند؛ به عنوان مثال، افرادی که از اختلالات خواب رنج می برند، با خطر بیشتر ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان یا آلزایمر مواجه هستند. همچنین، خواب ناکافی بر فشار خون افراد تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد.

بجز سلامت جسمی، سلامت روان نیز تحت تأثیر مشکلات خواب قرار می گیرد. تحقیقات مختلف نشان داده اند که خواب ناکافی با بروز اختلالاتی مانند اضطراب و افسردگی در ارتباط است. برعکس، خواب شبانه کافی و باکیفیت، باعث تقویت قوای ذهنی و بهبود خلق و خوی فرد می شود. به همین دلیل خواب شبانه کافی، به اندازه تغذیه صحیح و ورزش کردن، برای سلامت جسم و روح فرد حائز اهمیت است. توصیه می کنم که تا حد امکان، یک زمان ثابت و مشخص را برای خواب شبانگاهی در نظر بگیرید تا بدن بتواند به طور منظم فعالیت های خود را تنظیم کند. چه مسائلی بر کیفیت خواب تأثیر می گذارند؟ استرس دشمن جدی خواب (باکیفیت) است.

هرچه درگیری های ذهنی و استرس شما در طول روز بیشتر باشد، کیفیت خواب شبانه شما کاهش پیدا می کند و باوجود خستگی جسمی و ذهنی، نمی توانید ظرف 30 دقیقه به خواب بروید. از نظر شما، محیط مناسب برای خواب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟ اتاق خواب باید هوایی نسبتا خنک با دمایی در حدود 17 یا 18 درجه سانتیگراد داشته باشد؛ در صورت امکان، پنجره اتاق برای گردش هوا باز باشد؛ محیط اتاق باید آرام و به دور از آلودگی نوری و صوتی باشد، درغیر اینصورت بهتر است که افراد از گوش گیر و چشم بند استفاده کنند؛ اتاق خواب باید صرفا مخصوص خواب باشد و سایر لوازم اضافی از جمله تلویزیون، لپ تاپ یا تلفن در آن وجود نداشته باشند. چه افرادی در جامعه با مشکلات خواب مواجه بوده و نیازمند مداخلات درمانی هستند؟ در این زمینه با دو گروه مواجه هستیم؛ گروه اول افرادی هستند که به خواب اهمیت چندانی نمی دهند.

این افراد در طول روز سرگرم کار بوده و پس از بازگشت به خانه، خود را با فعالیت هایی مانند تماشای فوتبال یا فیلم دیدن سرگرم می کنند. این افراد اساسا اهمیتی به خواب کافی و منظم نمی دهند و از عواقب آن (بر سلامت جسمی و روحی) غافل هستند که این مسأله بسیار خطرناک است. این گروه از افراد نیازمند دریافت اطلاعات درست در مورد عوارض خواب ناکافی بوده و باید سبک زندگی خود را اصلاح کنند. گروه دوم - حدود 15 درصد جمعیت - افرادی هستند که با مشکلات خواب از جمله دیر به خواب رفتن، بیدار شدن در نیمه های شب، یا بیدار شدن زودهنگام مواجه هستند. شیوه برخورد با این افراد، متفاوت از گروه اول است و این افراد به مداخله های درمانی نیاز دارند.

خواب باکیفیت، علاوه بر تأثیر مستقیم بر سلامت جسمی و روحی افراد، میزان تمرکز دانش آموزان و دانشجویان و همچنین بهره وری کارگران و کارمندان را در طول روز افزایش می دهد؛ بنابراین، این وظیفه دانشمندان و متخصصان است که در ارتباط با شرکت ها و سازمان های مختلف و همچنین رسانه ها، اطلاع رسانی درستی در مورد اهمیت خواب خوب و باکیفیت داشته باشند.