.svg)
آیا رویارویی ایران و ترکیه جدی می‌شود؟
پارسینه: تحلیلگران ترک می گویند که تنش های دیپلماتیک میان ایران و ترکیه، به خاطر روابط تجاری گسترده ای که وجود دارد بعید است که به رویارویی واقعی منجر شود، اما ممکن است ترکیه دست به هرکاری بزند تا جلوی نفوذ ایران را بگیرد.
به گزارش خبرنگار پارسینه ، بحران سوریه و ظهور داعش باعث افزایش اختلاف ها میان ایران و ترکیه در چند سال گذشته شده است و با ورود نظامی ترکیه به این درگیری ها، تنش های دیپلماتیک و لفظی بیش از همیشه شدت گرفته است و هر یک به دنبال نفوذ بیشتر در منطقه اند.
آتیلا یسیلادا، تحلیل گر سیاسی ترکیه ای به الجزیره می گوید: «تنش بین ترکیه و ایران دور از انتظار نبود. این رقابت آهسته آهسته و طی زمانی طولانی رو آمده است. تحولات اخیر در سوریه و عراق دو کشور را مجبور کرد تا به شکلی آشکارتر علیه هم تهاجمی باشند».
یسیلادا نگاهی مذهبی به اختلاف های دو طرف دارد و مدعی است ترکیه تلاش می کند به عنوان حامی سنی ها در منطقه عمل کند، در حالی که ایران می خواهد یک دایره نفوذ شیعی از تهران تا لبنان داشته باشد و همین مسئله باعث می شود تا به ناگزیر برخورد قدرت های منطقه ای شکل گیرد.
خارج شدن کنترل سرزمین های گسترده ای از دست داعش در مرزهای جنوبی ترکیه هم باعث شده است تا خلا قدرت چشمگیری به وجود بیاید و این موضوع باعث اختلاف ایران و ترکیه شده است که چه کسی باید نیروی غالب در این مناطق باشد.
تحلیل گر ترکیه ای می گوید از یک سو ترکیه نمی خواهد دشمن دیگری در دروازه هایش داشته باشد و این موضوع را روشن و بلند به ایران اعلام می کند، از سوی دیگر، ایران فعالانه تلاش می کند تا به حضور نظامی ترکیه در عراق و سوریه پایان دهد و مطمئن شود که متحدانش کنترل این مناطق را در اختیارخواهند داشت.
اردم آیدین، کارشناس مسائل ایران در دانشگاه بغازیچی استانبول، عملیات سپر فرات ارتش ترکیه در خاک سوریه و عراق را باعث نگرانی شدید ایران می داند که آن را به عنوان مانعی در مقابل نفوذش در این منطقه می بیند.
او می گوید: «تشدید تنش های دیپلماتیک میان ایران و ترکیه با پایان سفر یک هفته ای اردوغان به شبه جزیره عربستان ایجاد شد. ما دلایلی داریم که باور کنیم اردوغان در این دیدارها از متحدان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج [فارس] خواسته است که ایجاد یک منطقه امن در شمال سوریه را تامین مالی کنند و البته ایران از این تحول ناراحت است».
یسیلادا هم اضافه می کند: «این هم ممکن است که کشورهای حاشیه خلیج [فارس] از اردوغان خواسته اند در مقابل کمک های مالی برای منطقه امن، رویکرد ستیزه جویانه تری نسبت به ایران اتخاذ کند».
او همچنین روی کار آمدن دولتی تازه در آمریکا را در این موضع موثر می داند و می گوید: «به نظر می رسد اردوغان فهمیده است که ترامپ در مقایسه با رییس جمهور سابق، نسبت به ایران تهاجمی تر است و به همین خاطر تصمیم گرفته است برای تضمین حمایت ایالات متحده از منطقه امن، علیه ایران اقدام کند».
از سوی دیگر، اردم آیدین بر نقش روسیه در این زمینه تاکید می کند: «روسیه و ایران دیدگاه های متفاوتی در رابطه با آینده سوریه دارند. روسیه اسد را به عنوان یک متحد می داند، اما درباره ماندن آن به عنوان رییس جمهور سوریه اصرار ندارد. ایران نمی خواهد اسد برود، اما در مقابل، روسیه ممکن است به آسانی او را قربانی کند».
کارشناس تلوزیون سی‌ان‌ان ترک می افزاید: «روسیه آماده است که از سوریه خارج شود. آنها از پیروزی هایشان در میدان نبرد خشنود هستند. بنابراین ممکن است انتخاب کنند که برای حمایت از سد در کنار ایران و مقابل ترکیه قرار نگیرند».
در حالی که تضاد منافع تهران و آنکارا ممکن است باعث تنش های دیپلماتیک بیشتر شود، اما رابطه اقتصادی گسترده میان این دو می تواند از رویارویی واقعی جلوگیری کند.
آیدین با اشاره به این که 90 درصد صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه صورت می گیرد و ترکیه هم 20 درصد گاز خود را از ایران وارد می کند بر این باور است که سیاست منطقه ای ممکن است باعث تنش میان دو کشور شود، اما در پرتو روابط اقتصادی قدرتمند موجود، بعید است که تنش های دیپلماتیک به رویارویی جدی منجر شود.
در مقابل، یسیلادا ضمن اذعان به رابطه اقتصادی گسترده دو طرف، بر این باور است که «در عین حال ممکن است ترکیه بخواهد با هرگونه تهدید اقتصادی مواجه شود و [در عوض] هر کاری که برای باز داشتن ایران از افزایش نفوذش در خاورمیانه لازم باشد انجام شدهد، چرا که هر سناریوی دیگری به لحاظ سیاسی بسیار پر هزینه خواهد بود».
ارسال نظر