اردوغان از آمریکا دست خالی برگشت

هرچند رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه بسیار امیدوار بود که در جریان سفر به واشنگتن و دیدار با رئیس جمهور آمریکا، وی را به اقدامات شدیدتر و مطابق نظر آنکارا درباره سوریه متقاعد کند، اما گزارش ها حاکی از آن است که وی در این زمینه توفیقی نمانده و اوباما به مجموعه ای از دلایل با درخواست های وی موافقت نکرده است.

هرچند به نظر می رسید رهبران دو کشور ترکیه و آمریکا در مورد سوریه دارای مواضع مشابهی هستند، اما پس از دیدار روز پنج شنبه اردوغان و اوباما در واشنگتن، تحلیلگران اشاره می کنند که اختلاف نظرهایی جدی میان دو طرف درباره شیوه حل این بحران وجود دارد.

روزنامه «تودی زمان» با اشاره به این موضوع می نویسد پس از دیدار این دو تن در روز 16 مه، هر دوی آن ها موضع خود را درباره سوریه در کنفرانسی مطبوعاتی روشن ساختند.

اوباما گفت: «هر دوی ما توافق داریم که اسد باید برود». از همان ابتدای شکل گیری بحران در سوریه، ایالات متحده و ترکیه در این زمینه از اشتراک نظر برخوردار بودند. با این حال، این دو متحد درباره نحوه و زمان کنار رفتن اسد با هم اختلاف نظر دارند. در کنفرانس مطبوعاتی روز پنج شنبه، هیچ از این دو به شیوه کنار زدن اسد اشاره ای نکرد.

در رابطه با بحران سوریه، ترکیه خواستار ایفای نقشی فعال تر از سوی آمریکا و مداخله این کشور برای برانداختن است. اردوغان انتظار داشت که دستکم در گفت و گوهای خصوصی بتواند اوباما را به موضعی تهاجمی تر در قبال سوریه متقاعد کند.

«نزهت کندمیر»، سفیر پیشین ترکیه در واشنگتن، معتقد است اردوغان در موضوع سوریه، از واشنگتن دست خالی برگشته است. وی می گوید: «انتظارات ترکیه درباره سوریه، از سوی ایالات متحده برآورده نشد. به نظر می رسد که هیچ پیشرفت مهمی درباره سوریه حاصل نشده است. دو رهبر در زمینه متقاعد کردن یکدیگر درباره چگونگی مهار بحران، ناکام ماندند».

ترکیه که عضو ناتو است، از مداخله مستقیم نظامی در سوریه اجتناب کرده و در عوض، خواستار مداخله بین المللی به منظور برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوریه شده که می تواند به ورود نظامی نیروهای خارجی نیز منجر شود. با این حال، ایالات متحده نگران است که مداخله در سوریه به منازعه ای گسترده تر منجر شود.

کندمیر در این زمینه می گوید «برنامه فوری» که اردوغان درباره سوریه از ایالات متحده انتظار داشت، از ملاقات اخیر وی با اوباما حاصل نشده است.

اوباما در کنفرانس خبری تأکید کرد ایالات متحده نمی تواند به تنهایی صلح را به سوریه بازگرداند و نیازمند همکاری شرکای بین المللی است. وی گفت: «هیچ فرمول جادویی برای تعامل با خشونت فوق العاده و موقعیت دشواری چون سوریه وجود ندارد».

«مهمت آکیف اکور»، تحلیلگر خاورمیانه در «موسسه استراتژی آنکارا» نیز در گفت و گو با تودی زمان درباره این موضوع اظهارنظر کرده و گفته آمریکا موفق شده ترکیه را برای شرکت در کنفرانس صلحی که قرار است به ابتکار مسکو و واشنگتن در ماه ژوئن برگزار شود، متقاعد نماید.

این در حالی است که پیش از ملاقات با اوباما، اردوغان نسبت به شرکت در چنین کنفرانسی ابراز بی علاقگی کرده بود. به این ترتیب، وی اکنون با ناامید شدن از متقاعد کردن واشنگتن به اتخاذ موضعی شدیدتر، به راه حل های دیپلماتیک برای حل بحران سوریه تن داده است.

تودی زمان می نویسد در مجموع، تحلیلگران بر این اعتقادند که ملاقات اوباما و اردوغان منجر به آن نشده که ایالات متحده با مسلح کردن مستقیم مخالفان اسد و یا توسل به گزینه نظامی برای براندازی اسد موافقت کند. در عوض، این ملاقات نشانگر موضع سرراست ایالات متحده بود که در حال حاضر، خود را متعهد به یافتن راه حلی دیپلماتیک با همراهی روسیه کرده است.

به هر حال، مجموع این مطالب حاکی از آن است که هرچند اردوغان از ابتدای شکل گیری بحران سوریه خود را به طور مستقیم وارد این بحران کرد و امید داشت تا با همراهی متحدان غربی خود، در راستای تغییر سریع دولت این کشور موفق شود، اما دیگر کشورها هریک ملاحظات و منافع منطقه ای و بین المللی خود را در نظر گرفته و در این زمینه همراهی صد در صدی با ترکیه از خود نشان نمی دهند.


منبع: تابناک