.svg)
۱۰۰ روز با اعتدال حسن روحانی
پارسینه: شاه‌کلید حسن روحانی برای پیروزی در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری "اعتدال" بود که توانست او را از دیگر نامزد‌های این دوره متمایز کند و شمیم آن در آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید با ترکیب کابینه دولت از جریان‌های مختلف فکری به مشام رسید.
اعتدالی که از ابتدای آغاز به کار دولت، محل بحث و جدل بوده است و هرکس مسیر خود را اعتدال می‌داند از اصلاح طلب تا اصولگرا، از اعضا دولت تا نمایندگان هرکدام تعریف خاصی از اعتدال دارند و در کوچکترین کارها دیگری را به خارج شدن از دایره اعتدال متهم می‌کنند! اما در واقع این دایره اعتدال چه چیز را در بر می‌گیرد و معنای واقعیش چیست؟ حدودش کجاست؟ و آیا دولت یازدهم خواهد توانست تا سایه اعتدال را در همه امور کشور برقرار کند یا این واژه اعتدال خود به محل جدیدی برای منازعات و کشمکش‌های داخلی تبدیل خواهد شد؟
در همین راستا خبرنگار ایسنای منطقه اصفهان موضوع اعتدال را که در حال حاضر پرکاربردترین واژه سیاسی کشور است با دبیر حزب اعتدال و توسعه در اصفهان، نماینده مردم فریدن، فریدونشهر و چادگان در مجلس و عضو هیئت علمی علوم سیاسی دانشگاه زرین شهر مورد بحث و بررسی قرار داد که نتیجه این گفت‌وگو‌ها را در ذیل می‌خوانید:
خط فکری اعتدال و توسعه در میان اصلاح طلبان و اصولگرایان
دبیر حزب اعتدال و توسعه در اصفهان، میانه‌روی، دوری از افراط و تفریط را از ویژگی‌های اصلی اعتدال خواند و گفت: نخستین باری که موضوع اعتدال در کشور مطرح شد به انقلاب مشروطه بر می‌گردد که جریانی به نام اعتدالیون در مقابل عامیون شکل گرفت.
امیر مسعود هراتیان ادامه داد: اعتدالیون به "تغییر آرام" در جامعه اعتقاد داشتند و خشونت را نیز نفی می‌کردند که در مقابل دیدگاه عامیون قرار داشت.
وی، سال 1376 را نقطه عطفی برای شکل‌گیری حزب اعتدال و توسعه خواند و افزود: بعد از پیروزی محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری، جریانی سعی در تخریب هاشمی رفسنجانی کرد و در همان سالها حزب اعتدال و توسعه در این فضا توسط آقایان نوبخت، ترکان، نعمت‌زاده، واعظی و خانم‌ها فاطمه هاشمی و پیشگاهی‌فر پایه گذاری شد. هدف اصلی این حزب نهادینه شدن اعتدال و میانه روی در جامعه بود که برای رسیدن به این هدف، کارهای تئوریک زیادی انجام شد.
هراتیان در خصوص خط فکری جریان اعتدال در کشور با بیان اینکه دو جریان فکری اصلاح‌طلب و اصولگرا با تندروی‌هایی همراه بوده‌اند، اظهار کرد: خط فکری جریان اعتدال و توسعه در میان این دو طیف خواهد بود.
برای اجرای اعتدال می‌شود از برخی اصول عدول کرد
نماینده مردم فریدن، فریدونشهر و چادگان نیز اعتدال را نقطه مقابل افراط و تفریط دانست و گفت: فرد معتدل در عرصه سیاسی به کسی گفته می‌شود که در صورت لزوم و برای اجرای اعتدال در بعضی مسائل از اصول و قواعد خود عدول کند.
محمد علی اسفنانی، عملکرد جریان‌های اصول گرا و اصلاح‌طلب را در زمان مسوولیتشان در تمایل مردم به جریان اعتدالی بی‌تاثیر ندانست و ادامه داد: بعد از عملکرد جریان‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا، مردم به این سمت متمایل شدند و دیگر نه‌اصلاح‌طلب و نه‌اصول‌گرا را نپذیرفتند، بلکه یک اصول‌گرای اصلاح‌طلب را برای تصدی پست ریاست جمهوری انتخاب کردند.
اعتدال، راضی نگه داشتن اصلاح‌طلبان و اصولگرایان نیست
استاد علوم سیاسی دانشگاه پیام نور زرین شهر نیز در خصوص تعریف و همچنین پیشینه تاریخی اعتدال در ایران گفت: اعتدال سابقه تاریخی چندانی در ایران ندارد و تعریف آکادمیک آن خردمندی و عقلانیت سیاسی است.
پرویز دلیرپور، اعتدال در زمان مشروطه را یک خط فکری محافظه کارانه دانست و افزود: در زمان مشروطه نیز اعتدالیون بیشتر خط فکری محافظه‌کاری داشتند یعنی در مقابل مشروطه‌خواهان دو آتشه این رویکرد محافظه‌کارانه اعتدال را مطرح کردند.
وی معتقد است که اعتدال جمع نظرات اصولگرایان و اصلاح طلبان نیست و اگر اینگونه فکر کنیم که فرد معتدل کسی است که هم بخواهد اصولگرایان و هم اصلاح طلبان را راضی نگه دارد به بیراهه رفته‌ایم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر تصور کنیم دیدگاه‌های یک فرد معتدل بین دو نظر اصولگرایان و اصلاح طلبان است کاملا اشتباه کرده‌ایم و بر فرض اینکه اینگونه باشد آن را می‌توان به فرصت طلبی سیاسی تعبیر کرد.
جریان اعتدالی، رقیب اصلی اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در آینده
دبیر حزب اعتدال و توسعه در اصفهان، هدف این حزب را در کشور به وجود آمدن جریان سوم سیاسی خواند و گفت: هدف حسن روحانی این است که دایره اعتدال و میانه روی در جامعه را عمق ببخشد و شاهد هستیم که از هر دو حزب اصلاح‌طلب و اصولگرا در کابینه دولت یازدهم وجود دارد که این خود به معنی عمق بخشیدن به جریان اعتدالی در کشور است.
وی ابراز امیدواری کرد، از این به بعد شاهد این نباشیم که شب انتخابات و یا دو سه ماه قبل از انتخابات یک حزب خلق‌الساعه شکل بگیرد و رای توده مردم را به شکلی پوپولیستی از آن خود کرده و انتخابات را برنده شود.
هراتیان با اشاره به اینکه جریان اعتدالی در آینده‌ای نزدیک یکی از رقبای اصلی جریان اصلاح طلب و اصولگرا خواهد شد، تصریح کرد: آرزوی ما این است که در آینده سه جریان سیاسی در کشور وجود داشته باشد که این سه جریان بتوانند تاثیرات زیادی بر روی هم بگذارند.
دبیر حزب اعتدال و توسعه در اصفهان در خصوص نهادینه شدن جریان اعتدالی در کشور، تصریح کرد: هیچ راهی غیر از به وجود آمدن احزاب قدرتمند برای نهادینه شدن جریان اعتدالی در جامعه وجود ندارد زیرا با وجود احزاب یک شخص نمی‌تواند بیاید و کشور را به سمت و سویی خاص هدایت کند.
وی ابراز امیدورای کرد، روند وجود احزاب در جامعه شکل بگیرد و آنها نیز بتوانند از مطبوعات و رسانه‌ها برای معرفی بهتر حزب خود استفاده کنند.
تجربه خوبی در خصوص وجود احزاب نداشته‌ایم
نماینده مردم فریدن، فریدونشهر و چادگان با اشاره به سابقه حزب‌ها در جامعه ایران، اظهار کرد: نگرش جامعه ایران نسبت به احزاب مثبت نبوده اما نیاز به داشتن احزاب قدرتمند برای هر جامعه‌ای ضروری است و با وجود احزاب، بسیاری از ساختار‌های جامعه ترمیم خواهد شد.
اسفنانی، وجود احزاب در کشور را باعث شفاف سازی دانست و افزود: متاسفانه کشور ما در خصوص احزاب نتوانسته تجربه خوبی داشته باشد، اما در کشور‌های پیشرفته دنیا احزاب در موضوع مشارکت‌های اجتماعی خیلی موفق عمل کرده‌اند.
لزوم نهادینه شدن گفتمان اعتدالی در جامعه
دلیرپور، وجود احزاب در جامعه را برای بالا بردن سطح مشارکت مردم در عرصه‌های مختلف ضروری دانست و گفت: جامعه‌ای که به جمع باوری رسیده باشد به فرد باوری روی می‌آورد، اما جامعه فردگرا جامعه‌ای است که با فرهنگ اقتدارآمیز رشد کرده که متاسفانه در جامعه ما این موضوع به شکل‌های دیگری خود را نشان می‌دهد؛ به عنوان مثال ایرانیان در مسابقات ورزشی انفرادی خیلی موفق عمل می‌کنند اما در بازی‌های تیمی اینگونه نیست و در سیاست هم همین‌طور. شما می‌بینید در عالم سیاست احزاب بر پایه و حول یک فرد شکل می‌گیرند.
این استاد علوم سیاسی ادامه داد: متاسفانه هنوز جامعه ما فرهنگ و روش‌های دموکراتیک و جمعی را نیاموخته و فرهنگ اقتدارطلبی در جامعه ما نهادینه شده است، بنابراین در خصوص احزاب مشکل نه به قانون بلکه به فرهنگ جامعه بر می‌گردد و این را نباید فراموش کنیم که قانون مسائل روبنایی است اما فرهنگ آن چیزی است که اهمیت بالایی دارد و مسائل زیربنایی است.
وی در خصوص نهادینه شدن فرهنگ جمعی در کشور با بیان اینکه این نوع مسائل باید از زمان کودکی به فرد آموزش داده شود، اظهار کرد: به عنوان مثال در سیستم آموزش و پرورش باید برنامه‌هایی اجرا شود که روحیه جمعی فرد را به چالش کشیده و او را وادار کند توانایی خود را بیشتر در عرصه جمعی نشان دهد.
این استاد دانشگاه، به وجود آمدن کارگروه‌ها و موسسات تحقیقاتی بنیادین از سوی جریان اعتدالی در جامعه برای رسیدن به نهادینه شدن این گفتمان را الزامی دانست و تصریح کرد: اعتدال با سیستم‌سازی و نهادسازی که متاسفانه در حال حاضر از این نوع موسسات و مراکز تحقیقاتی به ندرت در کشور یافت می‌شود می‌تواند گفتمان اعتدالی را در جامعه محقق سازد، بنابراین اعتدال بیش از دو بینش دیگر نیاز به سیستم‌سازی و ساختارسازی دارد در غیر این‌صورت جریانی که اعتدال نام برده می‌شود اگر زمینه اعتدال را در جامعه مهیا نکند جریانی است که آینده‌ای در ایران نخواهد داشت.
وی ادامه داد: یکی از دلایل اینکه در کشور ما کتاب خوانی رواج ندارد و از معضلات جامعه تلقی می‌شود کم اهمیت بودن مساله پژوهش است. دانشگاه‌های زیادی در کشور وجود دارد اما در زمینه تحقیقاتی کار خاصی انجام نمی‌دهند، اما باید از این پتانسیل‌ها در این زمینه استفاده شود.
موضع گیری‌ها سنجیده تر شده است
دبیر حزب اعتدال و توسعه در اصفهان به نقش رسانه‌ها و مطبوعات در رابطه با پویا بودن جریان اعتدالی در کشور اشاره کرد و گفت: مطبوعات باید دولت را نقد کنند، دولت نیز از انتقادات سازنده استقبال خواهد کرد و به ویژه اگر در جریان اعتدال، انحرافی باشد باید رسانه‌ها با انتقاد سازنده آن را گوشزد کنند.
هراتیان ادامه داد: همه باید بدانند که ما سوار بر یک قایق هستیم و اگر شخص و یا جریانی بخواهد یک گوشه این قایق را سوراخ کند همه با هم غرق خواهیم شد و خوشبختانه دوستان این موضوع را به خوبی درک کرده‌اند، به طوریکه در این چند ماه اخیر موضع گیری‌ها نسبت به قبل سنجیده تر شده است.
نماینده مردم فریدن، فریدونشهر و چادگان در خصوص چگونگی دوام داشتن گفتمان اعتدالی در کشور با بیان اینکه همیشه مردم هستند که قضاوت نهایی را انجام می‌دهند، تصریح کرد: اگر این دولت بتواند موفقیت به دست بیاورد و به مردم پویایی خود را نشان دهد مطمئنا این گفتمان دوام خواهد داشت و در انتخابات آینده ما شاهد سه جریان سیاسی اصولگرا، اصلاح‌طلب و اعتدالی خواهیم بود.
محمد علی اسفنانی با اشاره به اینکه یکی از شاخصه‌های اعتدال، اجرای عدالت است، گفت: با رعایت عدالت توسط دولت حسن روحانی البته به این معنی که فرصت‌های مساوی در حوزه‌های مختلف برای تمام اقشار جامعه ایجاد شود می‌توان گفت اعتدال نهادینه خواهد شد.
این نماینده مجلس افزود: عدالت به این معنا نیست که به تمام اعضای جامعه ثروت به صورت مساوی تقسیم شود، بلکه فرصت‌ها باید مساوی باشد.
اعتدال به خویشتن داری روی می آورد
استاد علوم سیاسی دانشگاه پیام نور زرین شهر، سیاست‌های دولت دهم برای روی آوردن مردم به جریان اعتدال را بی تاثیر ندانست و گفت: ساده سازی بیش از حد مسائل در عرصه‌های بین الملل و در عرصه های داخلی همچون تعریف نادرست عدالت در دولت دهم مشکلات فراوانی برای جامعه به وجود آورد و جامعه را از مسیر درست خود خارج کرد، اما اعتدال عکس گفتمان دولت دهم سعی بر این دارد که از ساده سازی بیش از حد مسائل خودداری کند و به گشایش فکری و خویشتن‌داری روی بیاورد.
ارسال نظر