در خواست عبدالله نوری از اصلاح طلبان درباره دولت روحانی چه بود؟
شرق: در آستانه شانزدهم آذر و روز دانشجو، شورای عمومی انجمن اسلامی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با عبدالله نوری دیدار و گفتوگو کردند. عبدالله نوری در ابتدای سخنانش با اشاره به صحبت یکی از دانشجویان که از او بابت بهحضورپذیرفتن جمع دانشجویان تشکر کرده بود، گفت: «خدمت شما عزیزان دانشجو خوشامد میگویم و از اینکه بار دیگر در میان شما هستم، خوشحالم. با پوزش از شما، سخنانم را با مطلبی انتقادی آغاز میکنم. تعدادی از دوستان از تعابیری تملقآمیز استفاده میکنند که من نمیپسندم.
من و شما فرقی با هم نداریم که گفته شود شما را به حضور پذیرفتهام! اینکه شما من را بزرگ و خود را کوچک بدانید، منجر به رواج فرهنگ تملق و چاپلوسی میشود.» عبدالله نوری، در ادامه با اشاره به فضای امنیتی دانشگاهها در سالهای گذشته عنوان کرد: «شرایط سخت حاکم بر دانشگاهها در سالهای اخیر، تمام دلسوزان و علاقهمندان به دانشگاه را نگران و پژمرده میکرد. امیدواریم که انشاءالله در شرایط جدید، جو دانشگاهها تغییر یابد. در مرحله اول چیزی که از دانشگاه خواسته میشود، علماندوزی است.
حوزه سیاست و برپایی جلسات تحلیلی و انتقادی نسبت به عملکردها، از جنبههایی است که دانشگاه میتواند وارد شود اما بحثهای مختلف دیگر هم هست که دانشگاه باید در آن ورود پیدا کند. اخلاق یکی از جنبههای مهمی است که دانشگاه باید در آن زمینه فعالیت کند. دانشگاه باید منتقد معقول، باتدبیر، زمانشناس و متوجه نسبت به شرایط باشد تا بتواند در مقاطع مختلف بر حاکمیت و جامعه، اثرگذار باشد. در برخی از کشورها برای افسرده، پژمرده و امنیتیکردن جامعه، بهترین روش را سرکوب دانشگاه میدانند چون دانشگاه بر کل جامعه موثر است.» وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «شرایط کشور ما بهگونهای است که نباید با اتفاقات گوناگون، دچار یأس مفرط یا ذوقزدگی کاذب شد. اگر مشکلات معیشتی کم شود، برای مردم فرصتی فراهم میشود که به محدوده آزادیها و حقوق خود بیندیشند.
اصلاحطلبان باید در همه مسایل از جمله مسایل مربوط به حقوقبشر و احقاق سایر حقوق مردم، به دولت کمک کنند.» عبدالله نوری در مورد وضعیت جاری کشور افزود: «شرایط کشور پیچیده است. نه به اقبالش باید زیاده از حد خوشحال شد و نه از ادبارش مایوس. باید با امید کار را جلو برد. گروههای تندرو و افراطی هم بخشی از واقعیت جامعه هستند که البته اقلیتی محض هستند، در همهجای دنیا، گروههای اینچنینی وجود دارند.
متاسفانه پس از حضور معنادار مردم در انتخابات 92 و انتخاب گفتمان اعتدال و اصلاحات توسط اکثریت مردم، این گروههای افراطی به دلیل نگرانی از بهخطرافتادن منافعشان بیشتر هم بداخلاقی میکنند.» او با بیان اینکه جریان اصلاحات همانگونه که به تقویت توسعه سیاسی و جامعه مدنی حساسیت و با قشر نخبگان و فرهیختگان ارتباط دارد، باید بکوشد به معیشت مردم و به نگرانیها و مشکلات بدنه جامعه هم توجه داشته باشد، گفت: «اگر مشکلاتی از این دست، کم شود، تازه برای مردم فرصتی فراهم میشود که به محدوده آزادیها و حقوق خود بیندیشند.
درحال حاضر دولتی روی کار آمده است که مسایلی مثل سیاست خارجی و اقتصاد و معیشت مردم برایش در اولویت است و اصلاحطلبان باید در همه مسایل از جمله مسایل مربوط به حقوقبشر و تحقق آزادیهای فرهنگی، اجتماعی و مدنی که از حقوق مسلم مردم است به دولت کمک کنند.» وزیر کشور دولت محمد خاتمی افزود: «موفقیت تیم مذاکرهکننده هستهای که با درایت و زحمات زیادی، حاصل شد، باعث افزایش امید در جامعه شده است. امیدواریم دولتهای مذاکرهکننده با ایران، تحتتاثیر جریانهای افراطی در سطح جهان اعم از جریانهای صهیونیستی یا منطقهای قرار نگیرند.»
عبدالله نوری در تحلیل شرایط فعلی کشور افزود: «اداره درست و علمی کشور و جامعه بسیار پیچیده و مسایل مختلفی در آن دخیل است، از فشارهای گروههای تندرو در داخل و خارج، تا پیچیدگی روابط خارجی. حضور هوشمندانه و بهموقع مردم در انتخابات 24 خرداد و انتخاب گفتمانی که به اعتدال و اصلاحات نزدیک بود موجب گسترش امید در جامعه شد. بههرحال اگر نتیجه انتخابات به صورت دیگر رقم خورده بود و امروز شاهد ادامهیافتن همان مسیر و گفتمان پرتنش و مخرب حاکم در هشتسال گذشته بودیم، شاید وقوع بحرانهای سنگین برای کشور و مردم در آینده، بسیار نگرانکننده و جبرانناپذیر بود.»
عبدالله نوری در ادامه با اشاره به این نکته که «معمولا هر جریان و تفکری اعتدال را با محوریت خود میسنجد و جلوترها را افراطی و عقبترها را ارتجاعی میخواند» گفت: «جریان اصلاحات باید فعال و پویا باشد و جبهههای سیاسی مرتبط با گفتمان اصلاحات را در سطح کشور تقویت و سازماندهی کند. جریان اصلاحات برای انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی، خبرگان رهبری و ریاستجمهوری باید از پشتوانه تشکیلاتی منسجم و فعال برخوردار باشد.»
عبدالله نوری با توصیه به اصلاحطلبان برای داشتن برنامه و هدف، عنوان کرد: «دولتی که با شعار «اعتدال» وارد میدان شده ممکن است برخی عزلونصبهایی داشته باشد که اصلاحطلبان نپسندند. یا در برخی موضوعات، سیاستی پیشه کند که مطلوب اصلاحطلبان نباشد. اصلاحطلبان اگر بخواهند بر اساس رویکرد دولت در مباحث مختلف، پیروزی و شکست خود را ببینند، یک روز خوشحال و روز دیگر ناراحت میشوند. جریان اصلاحات باید فعال و پویا باشد و تشکلهای صنفی و مدنی، انجیاوها، احزاب و جبهههای سیاسی مرتبط با گفتمان اصلاحات را در سطح کشور تقویت و سازماندهی کند.»
او ادامه داد: «در انتخابات ریاستجمهوری مجموعهای از اتفاقات پیشآمده بههمراه عملکرد مناسب و ارایه برنامههای قابل قبول در ایام تبلیغات، منجر به ریاستجمهوری جناب آقای روحانی شد که البته میتوانست هر کدام از این استثنائات اتفاق نیفتد و امروز کشور روزهای پراضطرابی را در مقابل داشته باشد. اصلاحطلبان باید تلاش کنند این مجموعه استثنائات به قاعده بدل شود و نتیجه رخدادهای مهم و سرنوشتسازی مثل انتخابات را به کنار هم قرارگرفتن استثنائات در دقایق پایانی و اما و اگرها گره نزنند.»
عبدالله نوری در مورد تعریف اعتدال و نسبت آن با جریان اصلاحات گفت: «اصلاحطلبان حساسیت فوقالعادهای نسبت به توجه، تحقق و عمل به اصول مربوط به حقوق ملت در قانون اساسی، توسط حاکمیت دارند و این موضوع حد وسط ندارد. یک عده حساساند و یک عده حساس نیستند.»
وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «اصلاحطلبان معتقد هستند باید نسبت به تکتک اصول حقوق ملت در قانون اساسی، همانند سایر اصول آن حساس بود و حاکمیت موظف به تحقق این اصول است. دولت بر اساس هر تعریفی که از اعتدال دارد و از نیروهای هر طیف و جریان سیاسی که استفاده کند باید بر حقوق ملت هم، همانند سایر اصول قانون اساسی تاکید و نسبت به حسن اجرای آن نظارت کند. آنچه قطعی به نظر میآید این است که اجرای تمام اصول قانون اساسی حد وسط ندارد و در حساسیت داشتن نسبت به اصول قانون اساسی هم، افراط معنا ندارد.»
نوری در ادامه افزود: «در شرایط کنونی تعریف اعتدال در یک جمله، اجرای تمام اصول قانون اساسی است. به اعتقاد من یکی از موضوعاتی که اصلاحطلبان خصوصا جوانان و دانشگاهیان در این خصوص باید به دولت کمک کنند، این است که اقشار مختلف مردم را در سطح کشور باید با حقوقشان آشنا کرد و به آنها یادآور شد که حاکمیت باید بر اساس قانون اساسی حقوق مردم را تامین و از آن در مقابل جریانات و تفکرات محدودکننده و تضییعکننده حقوق مردم حراست و حمایت کند.»
عبدالله نوری در مورد فعالیت حزبی اصلاحطلبان افزود: «جریان اصلاحات باید با تقویت و سازماندهی احزاب و تشکلهای قدرتمند درسطح کشور از زیر سایه نامها بیرون بیاید و قائم به افراد نباشد. بزرگان و نخبگان جریان اصلاحات با توجه به فرصتی که به مدد حضور مردم در انتخابات پیش آمده در جهت ساماندهی اصلاحطلبان در سطح کشور و ماندگاری و پویایی گفتمان، منش و اخلاق اصلاحطلبی در نبود خود گام بردارند. مناسب است در جبهه اصلاحات با دیدگاههای متعدد تشکلهای گوناگون وجود داشته باشد و در شرایط حساس متحد شوند و در هر انتخابات چنانچه به نتیجه واحد رسیدند کاندیداهای مشترک داشته باشند.»
عبدالله نوری در ادامه با تاکید بر لزوم آزادی زندانیان سیاسی گفت: «باید رفتار ارکان گوناگون حکومت در ارتباط با زندانیان سیاسی و عزیزان در حصر بهگونهای باشد که چهره رحمانی اسلام را به نمایش بگذارد.» وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «متاسفانه مشاهده میشود از بعضی تربیونها که باید از آنها صدای توصیه و دعوت به رعایت عدالت، صداقت، تقوا و اخلاق شنیده شود، افراطگری و بداخلاقی رواج داده میشود و سخنانی بر خلاف مصالح و منافع ملی و حتی خلاف واقع ایراد میشود.
عبدالله نوری در پایان تاکید کرد: «به اعتقاد من پس از حضور باشکوه مردم در انتخابات 92 و پیروزی گفتمان «اعتدال» و «اصلاحات»، حکومت باید با تدبیر و با آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر موجب خوشحالی میلیونها ایرانی در کشور شود. این کار موجب تقویت وحدتملی و نزدیکی قلوب مردم با حاکمیت میشود.»
من و شما فرقی با هم نداریم که گفته شود شما را به حضور پذیرفتهام! اینکه شما من را بزرگ و خود را کوچک بدانید، منجر به رواج فرهنگ تملق و چاپلوسی میشود.» عبدالله نوری، در ادامه با اشاره به فضای امنیتی دانشگاهها در سالهای گذشته عنوان کرد: «شرایط سخت حاکم بر دانشگاهها در سالهای اخیر، تمام دلسوزان و علاقهمندان به دانشگاه را نگران و پژمرده میکرد. امیدواریم که انشاءالله در شرایط جدید، جو دانشگاهها تغییر یابد. در مرحله اول چیزی که از دانشگاه خواسته میشود، علماندوزی است.
حوزه سیاست و برپایی جلسات تحلیلی و انتقادی نسبت به عملکردها، از جنبههایی است که دانشگاه میتواند وارد شود اما بحثهای مختلف دیگر هم هست که دانشگاه باید در آن ورود پیدا کند. اخلاق یکی از جنبههای مهمی است که دانشگاه باید در آن زمینه فعالیت کند. دانشگاه باید منتقد معقول، باتدبیر، زمانشناس و متوجه نسبت به شرایط باشد تا بتواند در مقاطع مختلف بر حاکمیت و جامعه، اثرگذار باشد. در برخی از کشورها برای افسرده، پژمرده و امنیتیکردن جامعه، بهترین روش را سرکوب دانشگاه میدانند چون دانشگاه بر کل جامعه موثر است.» وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «شرایط کشور ما بهگونهای است که نباید با اتفاقات گوناگون، دچار یأس مفرط یا ذوقزدگی کاذب شد. اگر مشکلات معیشتی کم شود، برای مردم فرصتی فراهم میشود که به محدوده آزادیها و حقوق خود بیندیشند.
اصلاحطلبان باید در همه مسایل از جمله مسایل مربوط به حقوقبشر و احقاق سایر حقوق مردم، به دولت کمک کنند.» عبدالله نوری در مورد وضعیت جاری کشور افزود: «شرایط کشور پیچیده است. نه به اقبالش باید زیاده از حد خوشحال شد و نه از ادبارش مایوس. باید با امید کار را جلو برد. گروههای تندرو و افراطی هم بخشی از واقعیت جامعه هستند که البته اقلیتی محض هستند، در همهجای دنیا، گروههای اینچنینی وجود دارند.
متاسفانه پس از حضور معنادار مردم در انتخابات 92 و انتخاب گفتمان اعتدال و اصلاحات توسط اکثریت مردم، این گروههای افراطی به دلیل نگرانی از بهخطرافتادن منافعشان بیشتر هم بداخلاقی میکنند.» او با بیان اینکه جریان اصلاحات همانگونه که به تقویت توسعه سیاسی و جامعه مدنی حساسیت و با قشر نخبگان و فرهیختگان ارتباط دارد، باید بکوشد به معیشت مردم و به نگرانیها و مشکلات بدنه جامعه هم توجه داشته باشد، گفت: «اگر مشکلاتی از این دست، کم شود، تازه برای مردم فرصتی فراهم میشود که به محدوده آزادیها و حقوق خود بیندیشند.
درحال حاضر دولتی روی کار آمده است که مسایلی مثل سیاست خارجی و اقتصاد و معیشت مردم برایش در اولویت است و اصلاحطلبان باید در همه مسایل از جمله مسایل مربوط به حقوقبشر و تحقق آزادیهای فرهنگی، اجتماعی و مدنی که از حقوق مسلم مردم است به دولت کمک کنند.» وزیر کشور دولت محمد خاتمی افزود: «موفقیت تیم مذاکرهکننده هستهای که با درایت و زحمات زیادی، حاصل شد، باعث افزایش امید در جامعه شده است. امیدواریم دولتهای مذاکرهکننده با ایران، تحتتاثیر جریانهای افراطی در سطح جهان اعم از جریانهای صهیونیستی یا منطقهای قرار نگیرند.»
عبدالله نوری در تحلیل شرایط فعلی کشور افزود: «اداره درست و علمی کشور و جامعه بسیار پیچیده و مسایل مختلفی در آن دخیل است، از فشارهای گروههای تندرو در داخل و خارج، تا پیچیدگی روابط خارجی. حضور هوشمندانه و بهموقع مردم در انتخابات 24 خرداد و انتخاب گفتمانی که به اعتدال و اصلاحات نزدیک بود موجب گسترش امید در جامعه شد. بههرحال اگر نتیجه انتخابات به صورت دیگر رقم خورده بود و امروز شاهد ادامهیافتن همان مسیر و گفتمان پرتنش و مخرب حاکم در هشتسال گذشته بودیم، شاید وقوع بحرانهای سنگین برای کشور و مردم در آینده، بسیار نگرانکننده و جبرانناپذیر بود.»
عبدالله نوری در ادامه با اشاره به این نکته که «معمولا هر جریان و تفکری اعتدال را با محوریت خود میسنجد و جلوترها را افراطی و عقبترها را ارتجاعی میخواند» گفت: «جریان اصلاحات باید فعال و پویا باشد و جبهههای سیاسی مرتبط با گفتمان اصلاحات را در سطح کشور تقویت و سازماندهی کند. جریان اصلاحات برای انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی، خبرگان رهبری و ریاستجمهوری باید از پشتوانه تشکیلاتی منسجم و فعال برخوردار باشد.»
عبدالله نوری با توصیه به اصلاحطلبان برای داشتن برنامه و هدف، عنوان کرد: «دولتی که با شعار «اعتدال» وارد میدان شده ممکن است برخی عزلونصبهایی داشته باشد که اصلاحطلبان نپسندند. یا در برخی موضوعات، سیاستی پیشه کند که مطلوب اصلاحطلبان نباشد. اصلاحطلبان اگر بخواهند بر اساس رویکرد دولت در مباحث مختلف، پیروزی و شکست خود را ببینند، یک روز خوشحال و روز دیگر ناراحت میشوند. جریان اصلاحات باید فعال و پویا باشد و تشکلهای صنفی و مدنی، انجیاوها، احزاب و جبهههای سیاسی مرتبط با گفتمان اصلاحات را در سطح کشور تقویت و سازماندهی کند.»
او ادامه داد: «در انتخابات ریاستجمهوری مجموعهای از اتفاقات پیشآمده بههمراه عملکرد مناسب و ارایه برنامههای قابل قبول در ایام تبلیغات، منجر به ریاستجمهوری جناب آقای روحانی شد که البته میتوانست هر کدام از این استثنائات اتفاق نیفتد و امروز کشور روزهای پراضطرابی را در مقابل داشته باشد. اصلاحطلبان باید تلاش کنند این مجموعه استثنائات به قاعده بدل شود و نتیجه رخدادهای مهم و سرنوشتسازی مثل انتخابات را به کنار هم قرارگرفتن استثنائات در دقایق پایانی و اما و اگرها گره نزنند.»
عبدالله نوری در مورد تعریف اعتدال و نسبت آن با جریان اصلاحات گفت: «اصلاحطلبان حساسیت فوقالعادهای نسبت به توجه، تحقق و عمل به اصول مربوط به حقوق ملت در قانون اساسی، توسط حاکمیت دارند و این موضوع حد وسط ندارد. یک عده حساساند و یک عده حساس نیستند.»
وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «اصلاحطلبان معتقد هستند باید نسبت به تکتک اصول حقوق ملت در قانون اساسی، همانند سایر اصول آن حساس بود و حاکمیت موظف به تحقق این اصول است. دولت بر اساس هر تعریفی که از اعتدال دارد و از نیروهای هر طیف و جریان سیاسی که استفاده کند باید بر حقوق ملت هم، همانند سایر اصول قانون اساسی تاکید و نسبت به حسن اجرای آن نظارت کند. آنچه قطعی به نظر میآید این است که اجرای تمام اصول قانون اساسی حد وسط ندارد و در حساسیت داشتن نسبت به اصول قانون اساسی هم، افراط معنا ندارد.»
نوری در ادامه افزود: «در شرایط کنونی تعریف اعتدال در یک جمله، اجرای تمام اصول قانون اساسی است. به اعتقاد من یکی از موضوعاتی که اصلاحطلبان خصوصا جوانان و دانشگاهیان در این خصوص باید به دولت کمک کنند، این است که اقشار مختلف مردم را در سطح کشور باید با حقوقشان آشنا کرد و به آنها یادآور شد که حاکمیت باید بر اساس قانون اساسی حقوق مردم را تامین و از آن در مقابل جریانات و تفکرات محدودکننده و تضییعکننده حقوق مردم حراست و حمایت کند.»
عبدالله نوری در مورد فعالیت حزبی اصلاحطلبان افزود: «جریان اصلاحات باید با تقویت و سازماندهی احزاب و تشکلهای قدرتمند درسطح کشور از زیر سایه نامها بیرون بیاید و قائم به افراد نباشد. بزرگان و نخبگان جریان اصلاحات با توجه به فرصتی که به مدد حضور مردم در انتخابات پیش آمده در جهت ساماندهی اصلاحطلبان در سطح کشور و ماندگاری و پویایی گفتمان، منش و اخلاق اصلاحطلبی در نبود خود گام بردارند. مناسب است در جبهه اصلاحات با دیدگاههای متعدد تشکلهای گوناگون وجود داشته باشد و در شرایط حساس متحد شوند و در هر انتخابات چنانچه به نتیجه واحد رسیدند کاندیداهای مشترک داشته باشند.»
عبدالله نوری در ادامه با تاکید بر لزوم آزادی زندانیان سیاسی گفت: «باید رفتار ارکان گوناگون حکومت در ارتباط با زندانیان سیاسی و عزیزان در حصر بهگونهای باشد که چهره رحمانی اسلام را به نمایش بگذارد.» وزیر کشور دولت اصلاحات افزود: «متاسفانه مشاهده میشود از بعضی تربیونها که باید از آنها صدای توصیه و دعوت به رعایت عدالت، صداقت، تقوا و اخلاق شنیده شود، افراطگری و بداخلاقی رواج داده میشود و سخنانی بر خلاف مصالح و منافع ملی و حتی خلاف واقع ایراد میشود.
عبدالله نوری در پایان تاکید کرد: «به اعتقاد من پس از حضور باشکوه مردم در انتخابات 92 و پیروزی گفتمان «اعتدال» و «اصلاحات»، حکومت باید با تدبیر و با آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر موجب خوشحالی میلیونها ایرانی در کشور شود. این کار موجب تقویت وحدتملی و نزدیکی قلوب مردم با حاکمیت میشود.»
احسنت