گفتگوی احسان نراقی با شاه/آبان ۵۷

- احسان نراقی خطاب به محمدرضا پهلوی: شما به خوبی می‌دانید که هیچوقت قانون اساسی محترم شمرده نشده و در نتیجه شما هم نمی‌توانید خود را در پناه مفاد آن که بارها مورد ریشخند قرار گرفته است، حفظ نمایید.

نراقی: شاه با حالتی که گویی تا حدی قانع شده است، به من گفت:
من همیشه به قانون اساسی احترام گذاشته‌ام و همیشه به آن استناد کرده‌ام.

نراقی به شاه: اعلیحضرت، آنهایی که از احترام به قانون اساسی صحبت می‌کنند، منظورشان احترامی ظاهری و فقط حرف نیست. مثلا آیا استقلال سیستم قضایی هیچوقت محترم شمرده شده است؟ آیا تمام این دادگاه‌های اختصاصی که برای جرایم عقیدتی تشکیل می‌شوند، ربطی به قانون اساسی دارند؟

شاه: این دادگاه‌ها کسانی را محاکمه می‌کنند که متهم به اقدام علیه امنیت کشور، جاسوسی و یا تروریسم می‌باشند.

نراقی: اعلیحضرت، آیا این بدان معنی است که ما در طول ۲۵ سال گذشته هیچ متهم سیاسی نداشته‌ایم؟ تمام این محکومین از قبیل بازرگان و یارانش، همچنین آیت الله طالقانی و سایر روحانیونی که هیچ ارتباطی با قدرت‌های بیگانه نداشتند، واقعا جاسوس و تروریستند؟ شما خودتان به خوبی می‌دانید که چنین نیست. رژیم هر برچسبی را که دوست داشت به متهمین عقیدتی می‌زد. پس خیلی رک و صریح بگویم، شما نمی‌توانید در موقعیت سیاسی فعلی، قانون اساسی را مستمسک قرار داده و از آن استفاده کنید و در میان بحرانی به این شدت، خود را زیر پوشش آن قانون قرار دهید.

احسان نراقی، از کاخ شاه تا زندان اوین، صفحه ۸۴ و ۸۵