قانون انتخابات برای مریخ نوشته می‌شود؟

پارسینه - حسن اجرایی: یکی از اصلی‌ترین نقاط آسیب‌زا و اشکال‌آفرین در جامعه ما، مشکلاتی است که درباره قانون، قانون‌مندی، قانون‌گرایی و مواردی از این دست وجود دارد. هزاران مشکل و آسیب عمده و جزئی وجود دارد که برای رسیدن به جامعه‌ای قانون‌مند باید به همه آنها توجه کرد. اما یکی از مسائل امروز ما، قانون انتخابات ریاست جمهوری است. قانونی که ملاک و منشأ عمل شورای نگهبان، وزارت کشور، هیئت نظارت، هیئت اجرایی، کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری و حتی مردم و رأی دهندگان است.

بر اساس زمان‌بندی منتشر شده از سوی وزارت کشور که مبتنی بر قانون انتخابات است، کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۹۲ می‌توانند از سوم تا ۲۲ خرداد به تبلیغات انتخاباتی بپردازند و مردم را به سوی خود فراخوانند و به مبارزات انتخاباتی بپردازند تا بتوانند برنده یکی از حساس‌ترین رقابت‌ها در تاریخ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شوند.

بسیار روشن است که ۲۰ روز فرصت تبلیغات قانونی برای انتخابات ریاست جمهوری که از سوی وزارت کشور اعلام شده، بسیار اندک و ناکافی است و این زمان ناچیز جز آنکه نمی‌تواند فایده چندانی برای کاندیداها داشته باشد تا بتوانند خود را به مردم عرضه کنند و برنامه‌های خود را معرفی کنند، مردم را نیز وادار می‌کند که بدون شناخت کافی، و بدون مواجهه کامل با هر کدام از کاندیداها دست به انتخاب بزنند و کیست که نداند سپردن سکان ریاست جمهوری به کسی که تنها ۲۰ روز فرصت تبلیغات انتخاباتی داشته است، تا چه اندازه می‌تواند خطرآفرین و آسیب‌زا باشد.

یکی از آسیب‌های جدی چنین فضایی این است که عقلانیت و تیزبینی سیاسی در انتخاب رییس جمهور به پایین‌ترین حد خود می‌رسد و کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری برای پیروزی در انتخابات، بیشتر بر عواطف و احساسات مردم دست می‌گذارند. عدم انتشار برنامه‌های مدون و عملیاتی برای اداره کشور از سوی کاندیداهای ریاست جمهوری در دوره‌های گذشته، روشن‌ترین نشانه بر درستی این گزاره است که فضای انتخاباتی در کشور ما بیش از آنکه مبتنی بر عقلانیت و دوراندیشی سیاسی باشد، حاصل فوران احساسات و عواطف است و کاندیداها نیز با شناختی که از شرایط جامعه دارند، چاره‌ای ندارند جز آنکه بیشترین هزینه و زمان و همت خود را بر موارد عاطفی و احساسی و غیربرنامه‌ای و غیرمدیریتی قرار دهند و حتی اگر شعارها و ایده‌های مدیریتی هم ابراز می‌کنند، در سیاسی‌ترین و تندترین حالت ممکن به گوش مردم می‌رسد.

علاوه بر آسیب‌های پیش‌گفته، بحران مهم دیگری که هر روز پررنگ‌تر می‌شود، این است که وجود این فرصت محدود قانونی برای تبلیغات انتخاباتی، کاندیداها را وادار می‌کند به آرامی به تبلیغات انتخاباتی بپردازند و از ماه‌ها پیش دست به تبلیغات بزنند. نتیجه آنکه قانون به درستی اجرا نمی‌شود، کاندیداها فرصت کافی برای تبلیغات انتخاباتی ندارند، و به دلیل آنکه همگان می‌دانند که فرصت قانونی تبلیغات انتخاباتی بسیار محدود و غیرواقع‌بینانه است، با تبلیغات غیرقانونی انتخاباتی هم برخورد درست و شایسته‌ای صورت نمی‌گیرد. و نتیجه همه آنچه گفته شد، چیزی نیست جز پایمال شدن روزافزون قانون و از میان رفتن اعتبار و حرمت آن.

چه مشکل و بحرانی ایجاد می‌شود اگر این بخش از قانون انتخابات تغییر کند و مدت‌زمان تبلیغات انتخاباتی کاملا واقع‌بینانه تعیین شود تا هم کاندیداها فرصت کافی برای معرفی خود به مردم داشته باشند، هم مردم فرصت کافی برای مقایسه کاندیداها داشته باشند و هم قانون که همه اعتبار انتخابات ریاست جمهوری به قوت و اعتبار آن است، مورد خدشه قرار نگیرد. مدت‌زمان محدود تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری از جهاتی به تعیین کرایه تاکسی‌ها شباهت یافته است که سالهاست هیچکس از آن راضی نیست، اما همچنان در بر همان پاشنه می‌چرخد و نتیجه‌ای جز فروکاستن از اعتبار قانون، نارضایتی مردم و تشدید اختلافات ندارد.