فیلم جیرانی،یک فیلمفارسی تمام قد است

نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی "من مادر هستم" در فرهنگسرای رسانه با بحث داغ موافقان و مخالفان این فیلم به مباحثه‌ای داغ درباره شرایط سینمای ایران تبدیل شد.

بیست‌ و سومین نشست "اتاق رسانه سینمای ایران" در فرهنگسرای رسانه که به مجادلات اخیر بر سر اکران فیلم سینمایی "من مادر هستم" اختصاص داشت، بعدازظهر امروز سه‌شنبه 14 آذرماه با حضور غلامرضا موسوی تهیه‌کننده این فیلم، محمدتقی فهیم و مسعود فراستی منتقد و حجت‌الاسلام سلمان علیزاده نماینده معترضان به اکران این فیلم در محل فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

این نشست که اجرای آن را امیر قادری برعهده داشت و با استقبال قابل توجه اهالی رسانه و علاقمندان سینما مواجه بود، به‌واسطه بحث داغ طرفین به بستری برای چالش بر سر دو دیدگاه مختلف درباره سینما و کارکردهای آن مبدل شد.

مباحثه حضوری حجت الاسلام علیزاده با فریدون جیرانی در روز افتتاحیه اکران "من مادر هستم"

حجت‌الاسلام علیزاده که پیشتر در میان معترضان به اکران فیلم "من مادر هستم" در برابر وزارت فرهنگ و ارشاد نیز به‌عنوان سخنران و پیش‌نماز حضور پررنگی داشت، در ابتدای این نشست پس از ذکر برخی نکات انتقادی درباره فیلم و اعلام اینکه "جواب‌ها به این انتقادات معلوم است" و "بنده باید در برنامه دیگری حضور داشته باشم" نشست را ترک کرد و ادامه مباحث را به دکتر حسین علوی از دیگر همراهان خود واگذار کرد.

این حرکت علیزاده با انتقاد مجری برنامه و مسعود فراستی مواجه شد که آن‌را نشان‌دهنده ترجیح دادن مونولوگ به دیالوگ از سوی معترضان فیلم دانستند. به‌رغم این انتقاد اما حسین علوی تا پایان نشست در سالن ماند و با آرامش و استدلال، از مواضع معترضان به اکران فیلم "من مادر هستم" دفاع کرد.

"من مادر هستم" در زمان پهلوی هم مجوز ساخت و اکران می‌گرفت!

علوی که بارها تأکید می‌کرد "عضو انصار حزب‌الله نیستم" در ابتدای صحبت‌های خود بابت اکران فیلم "من مادر هستم" در جمهوری اسلامی تسلیت گفت و عنوان کرد: مخاطب من سازندگان فیلم نیستند بلکه مدیران فرهنگی‌ای که بستر ساخت و ارائه چنین محصولی را فراهم آورده‌اند، هستند که باید پاسخگو باشند.

علوی که پرداختن بی‌پرده به برخی مسایل خانوادگی و نیز ارائه تصویر غلط از قصاص در فیلم جیرانی را مهمترین محور انتقادات خود قرار داده بود در برابر انتقاد برخی به تأثیر مثبت این اعتراضات بر فروش فیلم جیرانی، گفت: متأسفانه سینمای ما سینمایی ورشکسته است و هر التهابی در ‌آن منجر به فروش یک اثر می‌شود اما این دلیل نمی‌شود ما در برابر ساخت و اکران چنین فیلمی سکوت اختیار کنیم.

وی تأکید کرد: حضور بنده در این جمع برای رساندن صدای حق به سینماگران و برخی مسئولان بدون گوش است! علوی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: می‌خواهم بدانم اگر این فیلم در زمان پهلوی ساخته می‌شد آیا اجازه اکران پیدا می‌کرد یا خیر؟ قطعاً اجازه اکران می‌دادند و وای بر ما که امروز فیلمی در جمهوری اسلامی ساخته‌ایم که نمایش آن در حکومت پهلوی هم علی‌السویه بود.

فرهنگ دنبالچه سیاست نیست

در برابر مواضع انتقادی علوی، مسعود فراستی در دفاعی تمام قد از فیلم جیرانی آن را "مهترین اصر سینمای ایران در سبک زندگی شبه روشنفکری" توصیف کرد و گفت: فکر می‌کنم مسئله این دوستان (معترضان به فیلم) اساسا فیلم و سینما نیست.

وی که به ترک جلسه از سوی یکی از نمایندگان معترضان نقد جدی وارد می‌کرد افزود: این طرز برخورد امکان تحقق یک بحث فرهنگی را به صفر می‌رساند.

فراستی با اشاره به رویکرد انتقادی شهید آوینی به این قبیل برخوردها تأکید کرد: شهید آوینی روزگاری نوشت فرهنگ دنبالچه سیاست نیست و فکر می‌کنم امروز دوستان در همین مقوله دچار اشتباه شده‌اند. این‌ها در میدان فرهنگ به راحتی دچار اشتباه می‌شوند و به جایی می‌رسند که فیلمی که ساواک تأیید کرده به‌عنوان یک اثر دینی می‌پذیرند.

وی افزود: تا زمانی که ما آگاه نیستیم هم تأییدمان نادرست و انفعالی است و هم زمانی که برای مخالفت با پدیده‌ای اقدام می‌کنیم، نادرست و انفعالی عمل می‌کنیم.

فیلم جیرانی یک فیلمفارسی تمام قد است

محمدتقی فهیم دیگر منتقد حاضر در این نشست در ابتدای صحبت‌های خود گفت: بنده با مقاومت بسیار در این جمع حاضر شدم؛ چراکه به دلیل حاشیه‌هایی که این فیلم دارد بعید می‌دانستم امکان صحبت تخصصی و سینمایی درباره آن مهیا شود.

وی افزود: از ابتدا هم خواسته بودم وارد فرامتن نشویم و درباره فیلم صحبت کنیم؛ چراکه معتقدم این ساختار ضعیف و فرم ناقص یک اثر است که باعث می‌شود کارگردان در انتقال پیام مثبتی که مدنظر داشته است، ناکام بماند.

فهیم تأکید کرد: فیلم جیرانی در راستای همان سینمای بیماری است که هنوز در ساختار و فرم عقب‌مانده فیلمفارسی 40 سال قبل گیر کرده‌است. آن سال‌ها کارگردانی به نام نظام فاطمی فیلمی با بازی گوگوش ساخته‌است به نام "قصاص". خواهش می‌کنم آن‌ها که آن فیلم را دیده‌اند از نظر ساختاری مقایسه کنند با فیلم امروز فریدون جیرانی. از این منظر "من مادر هستم" یک فیلمفارسی تمام قد است.