"ترامپ" خودروهای فرانسوی را می‌ترساند؟

تحریریه پارسینه: در شرایطی رقابت نفس گیر خودروسازهای خارجی بالاخص فرانسوی‌ها برای تصرف بازار ایران آغاز شده است که برخی از گمانه زنی‌ها از احتمال پا پس کشی برخی از این خودروسازی‌ها چون پژو و رنو به دلیل حضور ترامپ برمسند آمریکا و احتمال لغو برجام توسط این کشور خبرمی‌دهند.

اگرچه دراین میان همچنان بر سود سرشار بازار ایران برای پژو اشاره می‌شود و کارشناسان تاکید دارند این شرکت ناگریز به حضور در بازار ایران برای افزایش سود خود خواهد بود. با اینحال واکاوی گذشته حضور این خودروسازی‌ها بالاخص پژو در ایران می‌تواند مهر تاییدی باشد بر احتمال خروج مجدد پژو از ایران. دراین بین قطعا ایران خودرو و سایپا اولین شرکت‌هایی خواهند بود که این‌بار از خروج پژو خوشحال خواهند شد و به نظر می‌رسد خروج این شرکت از ایران بتواند سود سرشاری را نصیب دو خودروساز بزرگ کشور کند.

رنو در سال ۲۰۰۴، با انجام سرمایه‌گذاری مشترک با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو)، و ایجاد شرکتی با نام رنو پارس، جایگاهی مستحکم را برای انجام فعالیت‌های اقتصادی در ایران ایجاد کرد و حتی در زمان شدت گرفتن‌ تحریم‌ها بر علیه اقتصاد کشور، بازار خودرو ایران را ترک نکرد. هرچند فعالیت‌های رنو پارس کاملا بی‌تاثیر از روند افزایش تحریم‌ها نبود اما با این‌حال به مدد حضور مستمر، این شرکت تصویری خوشایند را در ذهن مردم ساخت.

در سوی دیگر میدان، پژو شریک اصلی ایران خودرو قرار داشت که در سال‌هایی نه‌چندان دور وضعیت بسیار مساعدی را در کشور تجربه می‌کرد و در اوج فروش خود، با تولید سالیانه بیش از ۴۵۰ هزار خودرو در ایران، سهمی نزدیک به ۳۰ درصد از صنعت خودرو کشور را با قدرت در چنگ داشت.

با همه این‌ها، پژو در سال ۲۰۱۲ با وعده آمریکایی ها و به ویژه جنرال موتورز برای خرید بخشی از سهامش و همچنین تقویت جایگاه این برند در ایالات متحده و فروش گسترده، تصمیم به حضور در این کشور گرفت و برای همگام بودن با قوانین و جو سیاسی آمریکا، صنعت خودرو ایران را به یکباره رها کرد و حتی صادرات کیت‌های قطعات خودروهای خود را که توسط ایران خودرو مونتاژ می‌شد ادامه نداد.

در آن زمان تولید و فروش محصولات پژو در ایران، کمتر از دو درصد از سود این شیر فرانسوی را به خود اختصاص می‌داد و این شرکت تصور می‌کرد با از دست دادن این مقدار چیزی را از دست نمی‌دهد؛ هرچند که شاید پژو فراموش کرده بود که این دو درصد سود هنگفت، به آسانی هرچه تمام‌تر و بدون نیاز به کمترین هزینه تحقیق و توسعه و مطالعات به جیبش می‌‌رود.

اما به هرحال، جنرال موتورز هفت درصد از سهام این شرکت را به ارزش ۳۳۵ میلیون دلار خرید بعد از مدتی‌ هم با بیان اینکه به اهداف خود در این سرمایه‌گذاری رسیده، این هفت درصد را فروخت و دست پژو را در پوست گردو گذاشت.

جالب اینجاست که جدا از آسیب دیدن ایران خودرو و قطعه‌سازان ایرانی و البته خود پژو-سیتروئن، حتی جنرال موتورز از هم بر سر این همکاری، ضررهایی را متحمل شد. بطوریکه خرید این هفت درصد از سهام پژو که قرار بود باعث صرفه‌جویی ۲ میلیارد دلاری در چهار محور همکاری با اوپل/واکسهال شود باعث ضربه خوردن برند اوپل نیز شد و درنهایت مدیرعامل این شرکت، یعنی کارل توماس نومان، همکاری با پژو را یک «اشتباه بزرگ» خواند.

پژو هنگام تمام شدن این غائله و پس از آنکه خیالش از بابت تحریم‌‌ها آسوده شد مذاکراتش را با ایران‌خودرو برای بازگشت از سر گرفت. پژو در این مذاکرات دست پایین را داشت و مجبور به پرداخت غرامت شد و اکنون مدیرعامل این شرکت از کسب‌وکارهای خودرویی ایرانی مثل قطعه‌سازان می‌خواهد که جریانات گذشته را فراموش کنند.

شاید رنو فرانسه در مقایسه با پژو، فروش ۴۵۰ هزار دستگاه خودرو را در ایران تجربه نکرد اما در عوض، به طمع بدست آوردن سودهای کلان، بازار ایران را ترک نکرد و جا پای خود را آهسته‌آهسته مستحکم کرد و اکنون به قدرتی رسیده است که دست ایران خودرو و سایپا را از پشت بسته و به‌جای همکاری با آن‌ها می‌خواهد محصولات خود را به شکل مستقل تولید کند و شبکه خدمات پس از فروش مجزا داشته باشد.

با این همه فرانسوی ها یک بار کلاه گشاد آمریکایی ها را تجربه کرده اند که دستکم نتیجه آن تاکنون اخراج ۱۸ هزار نفر از کارکنان شرکت پژو بوده است. در چنین شرایطی کارشناسان تاکید دارند فرقی نمی کند که ترامپ رئیس جمهور باشد یا کلینتون، زیرا دو غول خودروسازی فرانسه تحت هیچ شرایطی نمی خواهند فرصت مهم حضور در بازار ایران را از دست بدهند.