کاهش نرخ تورم یک بازی سیاسی است

جمشید پژویان، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه با اشاره به رابطه کاهش نرخ تورم با قیمت‌ کالا گفت: این مطلب بسیار ساده است، دولت معتقد است تورم را کاهش داده، در حالی که این یک بازی سیاسی است، مثلاً این‌طور در نظر بگیرید که یک شوک وارد شده و مسئله تحریم ناگهان باعث کاهش صادرات نفت‌مان شده است. به‌دنبال این موضع درآمد نفتی ما کم می‌شود و وارداتی که قبلاً داشته‌ایم، نزدیک به نود میلیارد کاهش پیدا می‌‌کند.

پژویان افزود: با ادامه این روند تمام کالاهایی که قبلاً چهار برابر وارد می‌شد حالا کم می‌شود و جهش قیمت‌ها به وجود می‌آید و در نهایت تورم ایجاد می‌شود. پس از ایجاد تورم دیگر ادامه تحریم یا تحریم جدیدی اتفاق نمی‌افتد و ارزش ریال ما کمتر نمی‌شود و در ماه‌های بعدی تغییری در قیمت‌ها احساس نمی‌کنیم. این عدم تغییر در قیمت‌ها به‌معنای کاهش تورم نیست. در واقع با وجود چنین شرایطی نباید انتظار داشت که قیمت‌ها به حالت قبل برگردد یا پایین‌تر ‌آید بلکه بالاتر هم رفته است.

وی با تأکید بر اینکه ثابت ماندن قیمت‌ها به‌معنای کاهش تورم نیست، اظهار داشت: به‌طور مثال می‌توان گفت وقتی شما جهشی داشته‌اید، تا زمانی که جهش دیگری اتفاق نیفتد تقریباً در همان مسیر قرار می‌گیرید. در آن شرایط می‌توان ادعا کرد که بله، از سه ماه پیش تا به حال قیمت‌ها کمی افزایش پیدا کرده یا اصلاً افزایشی نداشته است، اما باید در نظر داشت که این قیمت‌ها نسبت به سال قبل چهل و اندی درصد افزایش پیدا کرده است. این افزایش قیمت ناشی از یک شوک، تورم را به وجود آورد. اما دیگر شوکی وارد نشده که تورم ادامه پیدا کند در نتیجه در همان سطح تورم باقی مانده‌ایم و ظاهر امر این است که در این دوره سه چهار ماهه که قیمت‌ها به آن صورت جهش نداشته و تورم کم شده است. یعنی اگر قبلاً چهل و اندی درصد وجود داشته دیگر الآن تورم وجود ندارد چرا که آن تورم اثرش را گذاشته و تمام شده است.

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه کاهش نرخ تورم به‌معنای کاهش قیمت‌ها نیست، گفت: پایین آمدن تورم مساوی با کاهش قیمت‌ها نیست. وقتی نرخ تورم کاهش پیدا می‌کند یعنی آن افزایش قیمت گذشته را ندارد در نتیجه پایین آمدن نرخ تورم به‌معنای کاهش قیمت‌ها نیست، مثلاً هنوز هم شیر را 3 هزار تومان می‌دهند و می‌گویند تورم کم شده، در حالی که این شیر از 3 هزار تومان به 5 هزار تومان افزایش قیمت نداشته است. یعنی وقتی شیر از هزار و پانصد به سه هزار تومان رسید، تورم ایجاد شد و حالا قیمت 3 هزار تومان ثابت مانده است و اگر هم سه هزار و صد تومان شود، یک تورم جزیی است و می‌توان گفت ما تورم را کم کرده‌ایم اما در واقع قیمت‌ها کم نشده است. تورم بنا به دلایلی مثل یک شوک ایجاد شد. در حال حاضر هم قیمت‌ها کاهش نداشته و دولت در این زمینه هیچ‌کاری انجام نداده است.