.svg)
قانون/ حال دریاچه‌ها خوب نیست، «پریشان» پريشان‌ترشد
پارسینه: حال دریاچه‌ها در ایران خوب نیست. با همه پیگیری‌ها و وعده‌های مسئولان دولتی و محیط زیستی، همچنان اخبار خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها به گوش مي‌رسد و تداوم روند موجود، محیط زیست ایران را بحرانی مي‌کند.
دریاچه پریشان به همراه سایر تالاب‌های استان فارس که زیستگاهی برای پرندگان و مرغان دریایی به شمار مي‌رود، این روزها با شروع فصل گرما دوباره خشک شدند تا معضل برداشت بی رویه آب برای مصارف کشاورزی دست از گریبان این اکوسیستم‌های آسیب دیده بر ندارد. در حالي كه در ابتداي سال جاري به دليل بارش‌هاي مناسب درياچه‌هاي استان فارس آبدار شده بودند اما طي چند روز گذشته به دليل تبخير زياد و بالا بودن سطح زيركشت اين درياچه‌ها به‌طور كامل خشك شدند.
پریشان، دوباره پریشان شد
درياچه پريشان كه از مهم‌ترين درياچه‌هاي آب شيرين كشور به شمار مي‌رود، در فصل فروردين و ارديبهشت به دليل بارش‌هاي مناسب آبگيری شد و شرايط به گونه اي شد كه چشمه‌هاي اين درياچه فعال شدند البته درياچه‌هاي طشك و بختگان نيز به وضعيت مناسبي دست يافتند اما هم اكنون بار ديگر اين درياچه‌ها خشك شده و با خشكي دست‌و پنجه نرم مي‌كنند.بارندگی در شهرستان کازرون طی چند هفته اول امسال به اندازه ای بود که حدود 100 هکتار از دریاچه پریشان را آبگیری کرد.معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس در اين رابطه مي‌گوید: طي چند روز گذشته با وجود اينكه درياچه پريشان به طور مناسبي آبگيري شده بود بار ديگر خشك شد.محسن جعفرنژاد مي‌افزاید: در حالي‌كه در درياچه پريشان شاهد حضور پرندگان بوديم و انتظار مي‌رفت كه اين درياچه تا پاييز آبدار باشد اما به طور غير منتظره‌اي پريشان خشك شد. البته درياچه بختگان و طشك نيز كه در اين مدت آبدار شده بودند و بعد از چند سال وضعيت آنها بهبود پيدا كرده بود ناگهان به طور 100 درصد خشك شده اند. معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس در بخش ديگري از سخنان خود در خصوص دلايل خشك شدن اين تالاب‌ها را این‌گونه عنوان کرد: يكي از دلايل اصلي خشك‌شدن درياچه‌هاي استان فارس بالا بودن سطح زيركشت و كشاورزي اطراف آنهاست كه در از بين رفتن درياچه‌هاي استان تاثيرگذار است. در اين راستا ضروري است كه مسئولان امر نسبت به مديريت مصرف آب و تغيير الگوي مصرف اقدام كنند در غير اين صورت به صورت مداوم به جز در زمان محدودي بايد منتظر خشك بودن درياچه‌هاي مهم فارس بود.
چاه‌ها و برداشت‌های غیر مجاز
جعفرنژاد يكي ديگر از موضوعات مهم در خشك شدن درياچه‌ها را وجود چاه‌هاي غيرمجاز عنوان کرده و مي‌گوید: در حال حاضر تعداد قابل توجهي چاه غيرمجاز در اطراف درياچه‌هاي استان وجود دارد كه اين امر در خشك شدن درياچه‌ها تاثيرگذار است. معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس ادامه داد: البته چاه‌هاي مجازي كه در اطراف درياچه‌هاي استان به تعداد زياد وجود دارد در خشك شدن درياچه‌ها بي تاثير نيست زيرا هيچ‌گونه مديريتي در برداشت از آن صورت نمي‌گيرد.وي بر لزوم كنترل برداشت از چاه‌هاي استان فارس تاكيد و خاطرنشان مي‌کند: البته تبخير زياد نيز در خشك شدن درياچه‌هاي استان تاحدودي تاثيرگذار است اما نه به آن اندازه‌اي كه برداشت‌هاي غيرمجاز تاثير مي‌گذارد. يكي ديگر از موضوعاتي كه در خشك شدن تالاب‌هاي استان فارس تاثيرگذار است عدم اختصاص حقابه بوده كه در اين راستا مسئولان امر بايد نسبت به تخصيص حقابه‌هاي اين درياچه‌ها اقدام كنند. البته درياچه‌هاي كمجان و مهارلو در استان فارس تا حدودي آبدار بوده و هنوز خشك نشده اند.
بی پناهی دریاچه‌ها در ایران
دریاچه‌ها در ایران طی سال‌های اخیر بحران‌های زیادی را تجربه کرده اند. شاید مهم‌ترین بحران در دریاچه ارومیه با خشک شدن این دریاچه روی داد که اعتراضات فراوان فعالان زیست محیطی را برانگیخت. اعتراضاتی که پس از ماه‌ها، توانست بخشي از آب رفته ارومیه را برگرداند اگرچه هنوز هم با تهدیدهای جدی مواجه است. رئیس کارگروه تحقیقات مؤلفه‌های بیابان‌زایی در این باره با بیان اینکه هم‌اکنون دوسوم دریاچه ارومیه تبدیل به شوره‌زار شده است، مي‌گوید: هم اکنون عمق متوسط این دریاچه از ۱۴ متر به ۲ متر کاهش یافته است.محمد درویش مي‌افزاید: مساحت دریاچه ارومیه در زمان پر آبی آن تقریباً برابر 540هزار هکتار بود و هم‌اکنون 360 تا 390هزار هکتار از این مساحت به دلیل عدم تأمین حق آبه آن خشک شده است.رئیس کارگروه تحقیقات مؤلفه‌های بیابان‌زایی تاکید مي‌کند: بر همین اساس می‌توان گفت که هم‌اکنون دوسوم این دریاچه خشک شده است و این امر بیانگر این مطلب است که عمق متوسط این دریاچه به شدت کاهش یافته است.وی با بیان اینکه آسیب‌پذیری و شکنندگی دریاچه ارومیه بیشتر شده است، مي‌گوید: در کنار کاهش مساحت این دریاچه، عمق متوسط آب آن نیز طی سال‌های اخیر کاهش قابل توجهی یافته است.درویش درباره نوسانات عمقی دریاچه ارومیه طی سال‌های گذشته اظهار مي‌دارد: در ابتدا عمق متوسط این دریاچه برابر 14 متر بود اما هم‌اکنون عمیق‌ترین محدوده این دریاچه به حدود 4 متر می‌رسد. البته نباید فراموش شود که در حال حاضر سطح ناچیزی از این دریاچه است که دارای عمقی معادل 4 متر است؛ بر همین اساس می‌توان گفت عمق متوسط این دریاچه در شرایط فعلی برابر 2متر است.هم‌اکنون دو سوم دریاچه ارومیه تبدیل به شوره‌زار شده است و با توجه به اینکه جهت وزش باد غالب از غرب به شرق است، بر همین اساس نواحی شرقی دریاچه ارومیه و اطراف شهرستان‌های بناب، مراغه، آذرشهر و عجب شیر تحت تأثیر گرد نمک قرار گرفته‌اند. گرد نمک علاوه بر اینکه خاک را آلوده می‌کند و موجب از بین رفتن کشت‌زارها می‌شود، می‌تواند در نهایت سبب افزایش مخاطرات ایمنی و کاهش ضریب سلامتی تمامی زیست‌مندان ساکن در منطقه شود.
اخطار قانون اساسی در مجلس برای خشک شدن دریاچه ارومیه
نگرانی از خشک شدن دوباره دریاچه ارومیه این بار موجب شده تا مجلسی‌ها به دنبال پیشگيری از وقوع حادثه باشند. نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در همین باره نسبت به کاهش سطح آب دریاچه ارومیه هشدار داد و خواستار برگزاری سریع جلسه با مسئولان امر شد. نادر قاضی پور در جلسه اخیر مجلس، خطاب به لاریجانی گفت که شما در مجلس هشتم تلاش کردید و طرح‌هایی را برای احیای دریاچه ارومیه به تصویب رساندید.قاضی‌پور با اشاره به کاهش 32 سانتی‌متری سطح آب دریاچه ارومیه از رئیس مجلس خواست هرچه سریع‌تر جلسه ای را برای نجات و احیای این دریاچه تشکیل دهد.این در شرایطی است که مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در هشداری گفت که ارتفاع آب دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته 18 سانتی‌متر کاهش یافته است. به گفته حسن عباس‌نژاد ارتفاع آب دریاچه ارومیه در حال حاضر یک هزار و 271 سانتی‌متر است که با وجود نزولات جوی نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.وی ضمن اظهار تأسف از کاهش ارتفاع این دریاچه، افزود: میزان نزولات جوی نسبت به پیش‌بینی صورت گرفته کم بود همچنین افزایش دمای هوا یکی از عوامل دخیل در افزایش میزان تبخیر بود به طوری که همه این عوامل دست‌به‌دست هم دادند تا سطح آب دریاچه کاهش پیدا کند. وی با بیان اینکه اقدامات لازم برای احیای این دریاچه دیر آغاز شده، تاکید کرد: با وجودی که دیر است ولی هیچگونه اقدامی در راستای صیانت از محیط زیست نباید بیهوده قلمداد شود به‌طوری‌که هر چند ناچیز ولی تاثیرگذار است لیکن امیدواریم در راستای احیای دریاچه ارومیه اتخاذ تدابیر لازم تداوم پیدا کند.
پریشان، دوباره پریشان شد
درياچه پريشان كه از مهم‌ترين درياچه‌هاي آب شيرين كشور به شمار مي‌رود، در فصل فروردين و ارديبهشت به دليل بارش‌هاي مناسب آبگيری شد و شرايط به گونه اي شد كه چشمه‌هاي اين درياچه فعال شدند البته درياچه‌هاي طشك و بختگان نيز به وضعيت مناسبي دست يافتند اما هم اكنون بار ديگر اين درياچه‌ها خشك شده و با خشكي دست‌و پنجه نرم مي‌كنند.بارندگی در شهرستان کازرون طی چند هفته اول امسال به اندازه ای بود که حدود 100 هکتار از دریاچه پریشان را آبگیری کرد.معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس در اين رابطه مي‌گوید: طي چند روز گذشته با وجود اينكه درياچه پريشان به طور مناسبي آبگيري شده بود بار ديگر خشك شد.محسن جعفرنژاد مي‌افزاید: در حالي‌كه در درياچه پريشان شاهد حضور پرندگان بوديم و انتظار مي‌رفت كه اين درياچه تا پاييز آبدار باشد اما به طور غير منتظره‌اي پريشان خشك شد. البته درياچه بختگان و طشك نيز كه در اين مدت آبدار شده بودند و بعد از چند سال وضعيت آنها بهبود پيدا كرده بود ناگهان به طور 100 درصد خشك شده اند. معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس در بخش ديگري از سخنان خود در خصوص دلايل خشك شدن اين تالاب‌ها را این‌گونه عنوان کرد: يكي از دلايل اصلي خشك‌شدن درياچه‌هاي استان فارس بالا بودن سطح زيركشت و كشاورزي اطراف آنهاست كه در از بين رفتن درياچه‌هاي استان تاثيرگذار است. در اين راستا ضروري است كه مسئولان امر نسبت به مديريت مصرف آب و تغيير الگوي مصرف اقدام كنند در غير اين صورت به صورت مداوم به جز در زمان محدودي بايد منتظر خشك بودن درياچه‌هاي مهم فارس بود.
چاه‌ها و برداشت‌های غیر مجاز
جعفرنژاد يكي ديگر از موضوعات مهم در خشك شدن درياچه‌ها را وجود چاه‌هاي غيرمجاز عنوان کرده و مي‌گوید: در حال حاضر تعداد قابل توجهي چاه غيرمجاز در اطراف درياچه‌هاي استان وجود دارد كه اين امر در خشك شدن درياچه‌ها تاثيرگذار است. معاون نظارت و پايش محيط زيست استان فارس ادامه داد: البته چاه‌هاي مجازي كه در اطراف درياچه‌هاي استان به تعداد زياد وجود دارد در خشك شدن درياچه‌ها بي تاثير نيست زيرا هيچ‌گونه مديريتي در برداشت از آن صورت نمي‌گيرد.وي بر لزوم كنترل برداشت از چاه‌هاي استان فارس تاكيد و خاطرنشان مي‌کند: البته تبخير زياد نيز در خشك شدن درياچه‌هاي استان تاحدودي تاثيرگذار است اما نه به آن اندازه‌اي كه برداشت‌هاي غيرمجاز تاثير مي‌گذارد. يكي ديگر از موضوعاتي كه در خشك شدن تالاب‌هاي استان فارس تاثيرگذار است عدم اختصاص حقابه بوده كه در اين راستا مسئولان امر بايد نسبت به تخصيص حقابه‌هاي اين درياچه‌ها اقدام كنند. البته درياچه‌هاي كمجان و مهارلو در استان فارس تا حدودي آبدار بوده و هنوز خشك نشده اند.
بی پناهی دریاچه‌ها در ایران
دریاچه‌ها در ایران طی سال‌های اخیر بحران‌های زیادی را تجربه کرده اند. شاید مهم‌ترین بحران در دریاچه ارومیه با خشک شدن این دریاچه روی داد که اعتراضات فراوان فعالان زیست محیطی را برانگیخت. اعتراضاتی که پس از ماه‌ها، توانست بخشي از آب رفته ارومیه را برگرداند اگرچه هنوز هم با تهدیدهای جدی مواجه است. رئیس کارگروه تحقیقات مؤلفه‌های بیابان‌زایی در این باره با بیان اینکه هم‌اکنون دوسوم دریاچه ارومیه تبدیل به شوره‌زار شده است، مي‌گوید: هم اکنون عمق متوسط این دریاچه از ۱۴ متر به ۲ متر کاهش یافته است.محمد درویش مي‌افزاید: مساحت دریاچه ارومیه در زمان پر آبی آن تقریباً برابر 540هزار هکتار بود و هم‌اکنون 360 تا 390هزار هکتار از این مساحت به دلیل عدم تأمین حق آبه آن خشک شده است.رئیس کارگروه تحقیقات مؤلفه‌های بیابان‌زایی تاکید مي‌کند: بر همین اساس می‌توان گفت که هم‌اکنون دوسوم این دریاچه خشک شده است و این امر بیانگر این مطلب است که عمق متوسط این دریاچه به شدت کاهش یافته است.وی با بیان اینکه آسیب‌پذیری و شکنندگی دریاچه ارومیه بیشتر شده است، مي‌گوید: در کنار کاهش مساحت این دریاچه، عمق متوسط آب آن نیز طی سال‌های اخیر کاهش قابل توجهی یافته است.درویش درباره نوسانات عمقی دریاچه ارومیه طی سال‌های گذشته اظهار مي‌دارد: در ابتدا عمق متوسط این دریاچه برابر 14 متر بود اما هم‌اکنون عمیق‌ترین محدوده این دریاچه به حدود 4 متر می‌رسد. البته نباید فراموش شود که در حال حاضر سطح ناچیزی از این دریاچه است که دارای عمقی معادل 4 متر است؛ بر همین اساس می‌توان گفت عمق متوسط این دریاچه در شرایط فعلی برابر 2متر است.هم‌اکنون دو سوم دریاچه ارومیه تبدیل به شوره‌زار شده است و با توجه به اینکه جهت وزش باد غالب از غرب به شرق است، بر همین اساس نواحی شرقی دریاچه ارومیه و اطراف شهرستان‌های بناب، مراغه، آذرشهر و عجب شیر تحت تأثیر گرد نمک قرار گرفته‌اند. گرد نمک علاوه بر اینکه خاک را آلوده می‌کند و موجب از بین رفتن کشت‌زارها می‌شود، می‌تواند در نهایت سبب افزایش مخاطرات ایمنی و کاهش ضریب سلامتی تمامی زیست‌مندان ساکن در منطقه شود.
اخطار قانون اساسی در مجلس برای خشک شدن دریاچه ارومیه
نگرانی از خشک شدن دوباره دریاچه ارومیه این بار موجب شده تا مجلسی‌ها به دنبال پیشگيری از وقوع حادثه باشند. نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی در همین باره نسبت به کاهش سطح آب دریاچه ارومیه هشدار داد و خواستار برگزاری سریع جلسه با مسئولان امر شد. نادر قاضی پور در جلسه اخیر مجلس، خطاب به لاریجانی گفت که شما در مجلس هشتم تلاش کردید و طرح‌هایی را برای احیای دریاچه ارومیه به تصویب رساندید.قاضی‌پور با اشاره به کاهش 32 سانتی‌متری سطح آب دریاچه ارومیه از رئیس مجلس خواست هرچه سریع‌تر جلسه ای را برای نجات و احیای این دریاچه تشکیل دهد.این در شرایطی است که مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در هشداری گفت که ارتفاع آب دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته 18 سانتی‌متر کاهش یافته است. به گفته حسن عباس‌نژاد ارتفاع آب دریاچه ارومیه در حال حاضر یک هزار و 271 سانتی‌متر است که با وجود نزولات جوی نسبت به سال گذشته کاهش یافته است.وی ضمن اظهار تأسف از کاهش ارتفاع این دریاچه، افزود: میزان نزولات جوی نسبت به پیش‌بینی صورت گرفته کم بود همچنین افزایش دمای هوا یکی از عوامل دخیل در افزایش میزان تبخیر بود به طوری که همه این عوامل دست‌به‌دست هم دادند تا سطح آب دریاچه کاهش پیدا کند. وی با بیان اینکه اقدامات لازم برای احیای این دریاچه دیر آغاز شده، تاکید کرد: با وجودی که دیر است ولی هیچگونه اقدامی در راستای صیانت از محیط زیست نباید بیهوده قلمداد شود به‌طوری‌که هر چند ناچیز ولی تاثیرگذار است لیکن امیدواریم در راستای احیای دریاچه ارومیه اتخاذ تدابیر لازم تداوم پیدا کند.
ارسال نظر