آسیب زلزله به آثار تاریخی خراسان شمالی

به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، «محمد سویدانلویی»، درباره زلزله ۵.۷ ریشتری که شنبه‌شب (۲۳ اردیبهشت) خراسان شمالی را لرزاند، گفت: در این زلزله عمارت مفخم و آیینه‌خانه مفخم آسیب دیدند که به عمارت مفخم آسیب بیشتری وارد شده است.

او درباره میزان آسیب واردشده به این دو بنا نیز گفت: برای تخمین دقیق آسیب و جزئیات بیشتر باید منتظر کارشناسی دقیق‌تری بود.

سویدانلویی ادامه داد: به اشیاء نفیس موزه مفخم آسیبی وارد نشده و این اشیاء با رعایت اصول و دستورالعمل‌ها به جای امنی انتقال داده شده‌ است.

به گفته‌ مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خراسان شمالی، دیگر آثار باستانی این استان در زلزله شب گذشته آسیب جدی ندیده‌اند.

به گزارش ایسنا، عمارت مفخم بزرگترین و شاخص‌ترین اثر معماری از دوره قاجار در خراسان شمالی و در شمال شرق شهر بجنورد قرار دارد. این بنا همراه با دیگر بناها از جمله آیینه‌خانه، کلاه فرنگی، حوض‌خانه و سردر در باغ بزرگی قرار داشته که مجموعه دارالحکومه مفخم را تشکیل می‌داده‌اند. بنای عمارت در دهه ۱۳۰۰ هجری قمری، همزمان با دوره حکومت ناصرالدین شاه به دستور «یارمحمدخان شادلو»، معروف به سردار مفخم ساخته شده و محل سکونت خانواده وی و پذیرایی از میهمانان دولتی و رجال سیاسی بوده است.

معروف است که نقشه ساختمانی عمارت به دست «میرزا مهدی خان شقاقی»، نخستین استاد معماران ایرانی تعلیم یافته در فرنگ که معماری مدرسه سپهسالار تهران از جمله کارهای او است، طراحی شده است. در دهه ۱۳۲۰ بنای عمارت از سوی ورثه سردار مفخم به عنوان بیمارستان به اداره بهداری واگذار شد.

در شهریور ماه ۱۳۷۰ این عمارت در اختیار اداره وقت میراث فرهنگی بجنورد قرار گرفت که پس از انجام تعمیرات و تغییرات جزیی طی چند سال آینده به موزه مردم‌شناسی شهرستان بجنورد تبدیل می‌شود.

چشم‌نوازترین تزیینات، در لچکی‌های چشمه طاق بزرگ مرکزی، در مقابل پنجره تالار بزرگ و در فضای مثلثی‌شکل افریز مرکزی دیده می‌شود. در دو سوی طاق بزرگ، نقش دو فرشته بالدار در تلفیق با نقوش گیاهی و پیچکها ایجاد شده که به نوعی تداعی‌کننده نقش فرشتگان بالدار و نقوش گیاهی در طرفین مغاره‌های بزرگ طاق بستان است که در عین حال از تاثیرگیری از شمایل‌نگاری هنر اروپایی برکنار نمانده است. بر بالای این طاق و در وسط سنتوری مثلثی شکل مرکزی نقش شیر و خورشید به رنگ زرد بر کاشیهای هفت رنگ تصویر شده است.