سانتریفیوژ دکانتر؛ گام‌ جدید در صنعت هسته‌ای

سانتریفیوژ دکانتر در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای که ۲۰ فروردین در سالن اجلاس سران با حضور مقامات لشکری و کشوری برگزار شد، توسط رئیس جمهور رونمایی شد.

این نوع سانتریفیوژها، جزو سانتریفیوژهای پیوسته بوده و نیروی بین ۱۰۰۰ تا g ۳۵۰۰ برای جداسازی ایجاد می‌کند. از این نوع سانتریفیوژها برای جداسازی جامدات در حجم بالا و به صورت پیوسته استفاده می‌شود. همچنین از آنها برای شست‌وشو و خشک کردن مواد جامد در صنایع متنوع استفاده می‌گردد و می‌تواند برای تصفیه گل حفاری به کار رود.

در حال حاضر سازندگان این دستگاه در دنیا به تعداد کشورهای اندکی محدود می‌شوند که می‌توان به کشورهایی نظیر آلمان، آمریکا، فرانسه، ایتالیا، کره جنوبی، هندوستان و چین اشاره کرد که اکنون نیز ایران به عنوان دیگر سازنده این نوع سانتریفیوژ در دنیا مطرح است.

در اکثر دکانترها یک موتور برای دوران استوانه اصلی و یک گیربکس برای ایجاد اختلاف سرعت مورد نیاز میله مارپیچ طراحی می‌شود که امکان بهره‌مندی از سرعت‌های مختلف و متغیر را نخواهند داشت. اما در دستگاه ساخته شده در سازمان انرژی اتمی ایران، این دستگاه به دو موتور مجزا تجهیز شده که قابلیت دوران با سرعت‌های دورانی مختلف را داراست.

این دستگاه از مجموعه دوار (روتور) از جنس فولاد ضد زنگ (استیل L 316) به همراه اینسرت‌های (تیغچه) کاربید تنگستن، پوسته روتور از جنس فولاد ضد زنگ (استیل L ۳۰۴)، موتور اصلی ۴۰ اسب بخار، موتور کانوایر ۱۰ اسب بخار، سیستم کنترل و مانیتورینگ که وظیفه کنترل دما، ارتعاشات، دور روتورها و اختلاف دور آنها و زمان دوران را دارد. هم‌چنین هر یک از این موارد دارای سنسورهایی جهت اندازه‌گیری و ارزیابی وضعیت ماشین است. علاوه بر این کاربر می‌تواند تا ۱۰ برنامه مختلف را برای جداسازی بر اساس ویژگی‌های گل حفاری چاه‌های مختلف ذخیره کرده و هر کدام را در صورت نیاز فراخواند.

این دستگاه قابلیت فنی، دور دورانی دستگاه تا ۳۰۰۰ دور بر دقیقه، اعمال شتاب جداسازی تا g ۳۵۰۰، استفاده از دو موتور القایی با توان‌های ۴۰ و ۱۰ اسب بخار، دبی ورودی تا پنج متر مکعب بر ساعت، قطر داخلی روتور ۴۰ سانتیمتر، عمق حوضچه ۶ سانتیمتر است.

نکته حایز اهمیت در طراحی و ساخت این دستگاه این است که سانتریفیوژ دکانتر متناسب با گل حفاری و مشخصات چاه‌های کشور ساخته شده است. از موارد وجه تمایز این دستگاه با سایر دستگاه‌های موجود در دنیا باید به بهره‌گیری از تجربیات مهندسان و دانشمندان ایرانی در طراحی سانتریفیوژهای دکانتر، تجمیع قابلیت‌های اصلی و مهم برندهای مطرح جهانی در قالب یک دستگاه به عنوان کالای ایرانی، مجهز به سیستم اتوماسیون هوشمند، طراحی و ساخت یک سیستم کنترل پیشرفته که قابلیت کنترل خودکار محدوده مجاز دما، ارتعاشات و عملکرد دو موتور با سرعت‌های دورانی مختلف را داشته باشد، اشاره کرد.