آماری تلخ از میزان بازماندگان از تحصیل

به گزارش تجارت‌نیوز، روند افزایشی آمار بازماندگان از تحصیل در ایران ادامه دارد. تازه‌ترین آمارهایی که اعلام شده نشان می‌دهد که سال تحصیلی گذشته بیش از 929 هزار نفر از تحصیل بازماندند.

آموزش و پرورش در ایران با چالش‌های زیادی از جمله بازماندگی از تحصیل، ترک تحصیل، افت کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان و... مواجه است. نتایج آزمون‌های بین‌المللی و آزمون‌های داخلی هم نشان از افت کیفیت تحصیلی دانش‌آموزان ایرانی می‌دهد.

کارشناسان دلایل مختلفی برای وضعیت نابسامان آموزش عمومی در کشور عنوان می‌کنند؛ از عوامل فرهنگی گرفته تا اقتصادی. نکته مهمی که هم کارشناسان به آن اشاره کرده‌اند، هم مرکز پژوهش‌های مجلس به آن پرداخته، فقر است. تحلیل‌هایی که در این حوزه شده، نشان می‌دهد که فقر عامل اصلی بازماندگی از تحصیل و ترک تحصیل کودکان در ایران است.

بازماندگی از تحصیل بیش از 929 هزار

مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش خود از شاخص‌های اجتماعی به وضعیت تحصیلی افراد از جمله نرخ باسوادی، ترک تحصیل و بازماندگی از تحصیل پرداخته است. بررسی داده‌های این مرکز نشان می‌دهد که سال تحصیلی گذشته (1401-1402) در مقاطع تحصیلی مختلف 929 هزار و 798 نفر از تحصیل بازماندند.

پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس، آمار بازماندگی از تحصیلی در سال تحصیلی 1400-1401 را 911 هزار و 272 نفر اعلام کرد. بر این اساس، آمار بازماندگی از تحصیل در سال تحصیلی گذشته نسبت به سال قبل از آن، حدود 2 درصد افزایش داشته است.

15 تا 17 ساله‌ها بیشترین بازماندگی از تحصیل را دارند

بررسی جزئیات آمارهای بازماندگی از تحصلی نشان می‌دهد که بیشترین آمار بازماندگان از تحصیل مربوط به مقطع متوسطه دوم است.

سال تحصیلی گذشته جمعیت 15 تا 17 ساله‌ها، سه میلیون و 552 هزار و 889 نفر بود. از این میان، 556 هزار و 994 نفر از آنها از تحصیل بازماندند. 295 هزار و 101 نفر از بازماندگان از تحصیل در این مقطع را پسران و مابقی را دختران تشکیل می‌دهند.

آمار بازماندگی از تحصیل در مقطع متوسطه اول

جمعیت در سن مقطع متوسطه اول یعنی 12 تا 14 ساله‌ها در سال تحصیلی گذشته، سه میلیون و 980 هزار و 837 نفر بود. از این میان، 197 هزار و 690 نفر از آنها از تحصیل بازماندند. حدود 98 هزار نفر از بازماندگان از تحصیل در این مقطع را پسران و حدود 99 هزار نفر را هم دختران تشکیل می‌دهند.

همچنین جمعیت کودکان 6 تا 11 سال در سال تحصیلی گذشته، 9 میلیون و 86 هزار و 805 نفر بود. از این میان، 96 هزار و 202 نفر از پسران و 78 هزار و 912 نفر از دختران از تحصیل بازماندند. یعنی در مجموع 175 هزار و 114 نفر از کودکان 6 تا 11 نامشان در آمار بازماندگان از تحصیل ثبت شد.

افزایش نرخ ترک تحصیل

در بخش دیگری از داده‌های مرکز آمار ایران به نرخ ترک تحصیل دانش‌آموزان پرداخته شده است. آنطور که این آمارها نشان می‌دهد نرخ ترک تحصیلی سال تحصیلی گذشته در مقطع ابتدایی 1.2 درصد است. سال تحصیل 1400-1401 نرخ ترک تحصیل در این مقطع 95/. درصد بود.

نرخ ترک تحصیل سال گذشته در مقطع متوسطه اول، 5.47 درصد بود. سال تحصیلی 1400-1401 اما نرخ ترک تحصیل در این مقطع 4.36 درصد بود. یعنی نرخ ترک تحصیل در این مقطع طی یک سال، حدود یک درصد افزایش داشت.

دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم، ترک تحصیل بیشتری نسبت به مقاطع دیگر داشتند. نرخ ترک تحصیل این مقطع در سال تحصیلی گذشته، 4.04 عنوان شده که نسبت به سال پیش از آن، حدود 1.7 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

جذب پایین بازماندگان از تحصیل، ترک تحصیل بالا

پیش از این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با بررسی وضعیت آموزش عمومی در ایران نوشت، نرخ جذب بسیار ناچیز کودکان بازمانده از تحصیل در کنار تعداد بالای ترک تحصیل سالانه (از 270 هزار تا 347 هزار نفر) موجب شده است تا روند بازماندگی از تحصیل در نظام آموزش و پرورش رو به رشد باشد.

بازوی پژوهشی مجلس در ادامه گزارش خود به نقش عوامل اقتصادی در بازماندگی از تحصیل پرداخت. در این گزارش آمده است که  سال 1399 حدود 70 درصد کودکان بازمانده از تحصیل در دهک یک تا پنج قرار داشتند.

بنا بر گزارش این مرکز، دهک دوم با 22 درصد بیشترین سهم بازماندگی از تحصیل را به خود اختصاص داده است. بررسی این داده‌ها نشان می‌دهد که استان سیستان و بلوچستان با بیش از 73 درصد دارای بیشترین نرخ فقر کودکان بازمانده از تحصیل را در سال 1399 داشت.