ویژگی های خودرو‌های ۵ ستاره چیست؟

اوایل دهه ۹۰ میلادی با بحث گرمایش کره زمین و تبعات خطرناک آلودگی خودرو، اروپایی‌ها به فکر تدوین استاندارد‌هایی مبنی بر میزان آلایندگی خودرو‌های سبک تا سنگین افتادند؛ استاندارد‌هایی تغییرناپذیر که سال به سال سختگیرانه‌تر می‌شوند.

سابقه مقررات آلایندگی اتحادیه اروپا به سال ۱۹۷۰ میلادی باز می‌گردد. از آن زمان تا سال ۲۰۰۶، تعداد زیادی اصلاحیه به آن اضافه شد. براساس اعلام کمیسیون اروپا، طی مدت بیش از ۳۵ سال، افزون بر ۲۴ دستورالعمل تدوین شد که همگی مرتبط با دستورالعمل مصوب سال ۱۹۷۰ بودند. مشهورترین این دستورالعمل‌ها که شامل تغییرات نسبتا عمده در الزامات آلودگی هوا بودند، با عنوان «یورو» شناخته می‌شوند.

با افزایش تدریجی اصلاحیه‌ها سرانجام در سال ۲۰۰۷ استاندارد‌های یورو ۵ و یوروی ۶ معرفی و به نوعی جایگزین دستورالعمل‌های قبلی شدند. تاکنون نسخه‌های اصلی استاندارد یورو، به نسخه ۶ رسیده است. استاندارد یورو اکنون از کاربردی جهانی برخوردار است و بسیاری از کشور‌های جهان از جمله ایران به آن استناد می‌کنند.

هر چند این که کدام نسخه استاندارد یورو و با کدام دقت و صحت اجرا شود، عملا به خود کشور‌ها بستگی دارد. برخی کشور‌ها همراه یا بدون استفاده از استاندارد یورو، استاندارد‌های ملی برای کنترل آلودگی هوا (اعم از آلایندگی خودرو و کیفیت سوخت) تصویب کرده اند. برای مثال، در آمریکا استاندارد موسوم به Tier مبنای کار قرار می‌گیرد که تاکنون دو نسخه آن منتشر و اجرایی شده است. نسخه سومش نیز از اوایل سال ۲۰۱۷ اجرایی شد.

استاندارد آلایندگی خودرو

همان گونه که گفته شد استاندارد‌های یورو تاکنون، به نسخه ۶ رسیده که آخرین نسخه از سال ۲۰۱۴ اجرایی شده است. اهم دستورالعمل‌های تدوین شده برای آلایندگی در اروپا به شرح ذیل هستند:

یورو ۱: در سال ۱۹۹۳ تدوین شد و ابتدا برای اتوبوس‌ها و سپس برای کامیون‌های سبک نیز به کار رفت.

یورو ۲: این استاندارد در سال ۱۹۹۶ تدوین شد و ابتدا برای اتوبوس‌ها سپس برای موتورسیکلت‌ها نیز به کار گرفته شد.

یورو ۳: این استاندارد در سال ۲۰۰۰ تدوین شد و نخستین استاندارد فراگیر به شمار می‌رود. یورو ۳ شامل تمام وسایل نقلیه از جمله موتورسیکلت‌ها می‌شود.

یورو ۴: در سال ۲۰۰۵ معرفی شد و تمام وسایل نقلیه را در بر می‌گیرد.

یورو ۵: در سال ۲۰۰۸ تدوین شد و تمام وسایل نقلیه را شامل می‌شود.

یورو ۶: از سال ۲۰۱۴ اجرایی شد و تمام وسایل نقلیه را در بر می‌گیرد.

استاندارد‌های مصوب سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۰۵، قوانین سختگیرانه تری درباره کیفیت سوخت به همراه داشتند؛ برای مثال، در استاندارد ۲۰۰۰ حداقل عدد ستان برای سوخت «دیزل» ۵۱ بود. حداکثر گوگرد نیز در سال ۲۰۰۰ معادل ۳۵۰ppm و در سال ۲۰۰۵ مساوی ۵۰ppm تعیین شد. برای سوخت «بنزین» نیز محدودیت‌های مشابهی اعمال شد.

در سال ۲۰۰ حداکثر گوگرد ۱۵۰ppm بود که در سال ۲۰۰۵ به ۵۰ ppm کاهش یافت. سوخت‌های بدون گوگرد یا به عبارت دیگر با مقدار گوگرد کمتر از ۱۰ppm از سال ۲۰۰۵ در دسترس بودند و از سال ۲۰۰۹ استفاده از آن‌ها اجباری اعلام شد.

استاندارد کیفیت سوخت

بهبود سیستماتیک کیفیت سوخت در اتحادیه اروپا به تدریج حاصل شده است. این بهبود، موجب تصویب استاندارد‌های سختگیرانه تری برای آلایندگی شده است. این روند همچنین باعث شده است در سطح کل منطقه اروپا، سوخت‌های بنزین و دیزل با مقدار گوگرد نزدیک به صفر تامین و توزیع شود. نخستین استاندارد‌های سوخت در سال ۱۹۹۳، داوطلبانه بودند. اتحادیه اروپا سال هاست گوگرد را از سوخت اتومبیل حذف کرده است؛ به شکلی مشابه و البته در گستره‌ای جهانی تر، سرب نیز از سوخت‌ها حذف شده است.


استاندارد آلایندگی

آلودگی هوا باعث بروز بیماری‌های قلبی، عروقی، تنفسی، گوارشی و... می‌شود. هزینه درمان این بیماری‌ها نیز سر به فلک می‌کشد؛ پس عقل سلیم می‌گوید بهتر است با صرف هزینه‌ای اندک، از بروز هزینه‌های بعدی جلوگیری کرد. اتحادیه اروپا با همین طرز فکر اقدام به انتشار استاندارد‌هایی با عنوان EURO کرد که به دلیل دقت و آینده نگری، تمام کشور‌ها آن را الگو قرار دادند؛ چه کشور‌های مصرف کننده خودرو و چه کشور‌های تولیدکننده آن.
با این حال استاندارد‌هایی جدید برای خودرو‌های قبلی اعمال نمی‌شود. هیچ اجباری برای به کارگیری یک فناوری خاص وجود ندارد؛ گرچه برای تعیین استاندارد، قابلیت‌های فناوری‌های در دسترس مدنظر قرار می‌گیرد. مدل‌های کاملا جدید فناوری باید آخرین استاندارد‌ها را رعایت کنند. اما چنان چه در فناوری در حال تولید تغییر اندکی رخ دهد، می‌تواند با همان استاندارد قبلی کار کند.

استاندارد ایمنی

رتبه تصادفات جاده‌ای در حال حاضر عنوان نهمین عامل مرگ و میر، سهمی معادل ۲.۲ درصد از کل مرگ و میر جهان را دارد و از طرفی به عنوان نخستین عامل مرگ و میر بین سنین ۱۵ تا ۲۹ سال شناخته می‌شود. کارشناسان انجمن سفر‌های بین المللی ایمنی پیش بینی کرده اند در صورتی که اهتمام جدی و عملی برای بهبود قوانین و استفاده از فناوری‌های نوین در زمینه ایمنی خودرو صورت نگیرد، تصادفات جاده‌ای در سال ۲۰۳۰ میلادی، پنجمین عامل مرگ و میر خواهدبود.

موسسه بیمه و امنیت بزرگراهی (IIHS) در ایالات متحده یکی از معتبرترین مراکز تست ایمنی خودرو در جهان است. این موسسه به تازگی نام امن‌ترین خودرو‌ها را در سال ۲۰۱۷ اعلام کرده است که در میان شرکت‌های خودروساز، تویوتا بالاترین شمار خودرو‌های امن را دارد. بالاترین درجه ایمنی خودرو در این موسسه Top Safety Pick است که در میان همه خودرو‌های عرضه شده با بازار آمریکا تنها ۳۸ خودرو توانسته اند این رتبه را کسب کنند.

در این استاندارد سختگیرانه جدید به غیر از آزمون‌های تست تصادف، قابلیت سیستم‌های ایمنی خودرو برای پیشگیری از تصادف مانند ترمز‌های اتوماتیک اضطراری هم ارزیابی شده است.

تست ایمنی

یکی از مواردی که خودروسازان را در این تست به چالش کشیده، رتبه بندی چراغ‌های جلوست. از میان تمام خودرو‌های مدل ۲۰۱۷ تاکنون فقط هفت خودرو موفق به کسب بالاترین امتیاز در ارزیابی چراغ‌های جلو شده اند. این مدل‌ها شامل شورولت ولت، هوندا Ridgeline، هیوندای الانترا، هیوندای سانتافه، سوبارو لگاسی، تویوتا پریس V. و ولوو XC۶۰ هستند.

براساس اعلام این موسسه، در میان خودرو‌های کوچک شورولت ولت، هیوندای الانترا، مزدا ۳، تویوتا کرولا و تویوتا پریوس توانسته اند بالاترین درجه ایمنی را کسب کنند. از این خودرو‌ها هم اکنون مزدا ۳ در ایران تولید می‌شود و در میان خودرو‌های تولیدی ایران، سه ستاره کیفیت را دارد. تویوتا کرولا هم به صورت وارداتی در بازار ایران فروخته می‌شود. در میان خودرو‌های متوسط به ترتیب هوندا آکورد، مزدا ۶، نیسان آلتیما، نیسان ماکسیما، سوبارو لگاسی، سوبارو اوتبک، تویوتا کمری، تویوتا پریوس V. و فولکس واگن جتا قرار دارند.

در میان خودرو‌های متوسط لوکس هم به ترتیب آئودی A۴، لکسوس ES، ولوو S۶۰ و ولوو V۶۰ بالاترین درجه ایمنی را به دست آورده اند. شرکت ولوو در جهان به امنیت بالای خودروهایش و در اورپا به ابتکارات ایمنی معروف است. یکی از ابتکارات این شرکت کیسه هوا روی کاپوت است که چنانچه خودرو با عابر پیاده تصادف کند باز می‌شود تا جان عابر را نجات دهد و مانع از ضربه شدید به سر و بدن او شود.

منبع:روزنامه آسمان آبی