.svg)
سه راهکار ساده برای مقابله با خواسته‌های نامطلوب کودک
پارسینه: بسیاری از پدر و مادر‌ها در برابر این رفتارها، ابتدا تحکم می‌کنند و بعد از چند دقیقه که گریه‌های کودک دل شان را به رحم آورد، تسلیم می‌شوند: باشه! ولی فقط چند دقیقه می‌توانی تلویزیون تماشا کنی... خیلی خب! برات می‌خرم، این قدر سر و صدا نکن!
فرض کنید وقت خواب کودک تان است و او مدام جیغ می‌کشد و می‌گوید که می‌خواهد تلویزیون نگاه کند یا در یک فروشگاه، دو پایش را کرده در یک کفش و چیزی می‌خواهد که تمایل ندارید برایش بخرید.
بسیاری از پدر و مادر‌ها در برابر این رفتارها، ابتدا تحکم می‌کنند و بعد از چند دقیقه که گریه‌های کودک دل شان را به رحم آورد، تسلیم می‌شوند: باشه! ولی فقط چند دقیقه می‌توانی تلویزیون تماشا کنی... خیلی خب! برات می‌خرم، این قدر سر و صدا نکن!
در چنین مواقعی به لحاظ روانی چه اتفاقی برای کودک می‌افتد؟ او به کارآمدی روش خود یعنی جیغ و داد برای رسیدن به اهدافش اعتماد می‌کند و بدین ترتیب، رفتار نادرستِ جیغ زدن در او تقویت می‌شود. بنابر این دفعه بعد هم از همین روش برای رسیدن به خواسته‌های نامطلوب اش استفاده می‌کند.
پس چه باید کرد؟
راه اول) توضیح ساده
باید به کودک توضیح دهیم که چرا در حال حاضر امکان تحقق خواسته اش وجود ندارد. این روش برای خردسالان چندان میسر نیست، چون مدار‌های منطقی مغزشان هنوز تکمیل نشده است، ولی هر چه سن کودک بالاتر برود، این روش کارآمدتر می‌شود، ولی باز نمی‌توان برای همیشه از این روش استفاده کرد. ضمن این که استفاده از "پیشنهاد جایگزین" می‌تواند به توافق شما و کودک تان کمک کند: به جای تماشای تلویزیون، برایت در رختخواب قصه می‌گویم.
راه دوم) بی اعتنایی
اول باید به کودک تان بگویید که برآورده کردن خواسته اش میسر نیست. اگر همچنان به اصرار خود ادامه داد، کاملاً بی اعتنا باشید. باید اراده این را داشته باشید که در برابر جیغ و داد و گریه‌های او دوام بیاورید. این کار منافاتی با مهربانی شما به عنوان پدر و مادر ندارد، زیرا دارید او را تربیت می‌کنید و تربیت همیشه با لبخند و خوشی همراه نیست.
کودک شما بار اول، به گریه و خواسته اش ادامه می‌دهد. بار دوم و سوم نیز این کار را می‌کند، ولی رفته رفته می‌فهمد که نمی‌تواند با روش نامطلوب گریه و لجبازی، به خواسته اش برسد؛ بنابراین رفتار گریه و لجبازی در او تقویت نمی‌شود و از آن دست بر می‌دارد.
توجه داشته باشید که در روش بی اعتنایی، فقط یک بار باید به کودک توضیح داده شود و بعد از آن، باید خود را به ندیدن و نشنیدن بزنید، مثلاً با همسر خود درباره موضوعی دیگر صحبت کنید.
نکته مهم این است که این روش وقتی که رفتار خطرسازی از کودک سر می‌زند، اجرایی نیست، مثل زمانی که به قابلمه داغ روی اجاق نزدیک می‌شود یا درصدد شکستن صفحه تلویزیون است.
راه سوم) رفتار آینه وار
در این روش بر عکس "بی اعتنایی"، باید در برابر هر بار تقاضای کودک، یک بار پاسخ منفی خود را تکرار کنید: الان وقت خوابه، باید بری به رختخوابت".
این جمله را مدام تکرار کنید، درست مانند آینه‌ای در برابر رفتار کودک. آنقدر تکرار کنید که کودک بفهمد هیچ راهی جز پذیرش ندارد.
در هر سه روش پیشنهادی، آنچه مهم است این که نباید در نهایت کوتاه بیایید. اگر کودک به تجربه دریابد که بعد از مدتی لج بازی و گریه به هدفش می‌رسد، این کار را خواهد کرد. او اگر بداند که بعد از ۵، ۱۰ یا ۱۵ بار تکرار تقاضا، به هدفش می‌رسد، کارش را ادامه خواهد داد. بنابراین، وقتی تصمیمی گرفتید تا آخر روی تصمیم تان بمانید.
با توجه به این که باید روی تصمیم تان بمانید، حتماً قبل از تصمیم به "نه" گفتن به کودک، جوانب آن را بسنجید و "نه" الکی به او نگویید.
نکته نهایی: در "نه" گفتن به کودک تان با سایر اعضای خانواده هماهنگی رفتار داشته باشید و این گونه نباشد که وقتی پدر نه گفت، مادر به او بله بگوید و بالعکس.
منبع: سلامت نیوز
بسیاری از پدر و مادر‌ها در برابر این رفتارها، ابتدا تحکم می‌کنند و بعد از چند دقیقه که گریه‌های کودک دل شان را به رحم آورد، تسلیم می‌شوند: باشه! ولی فقط چند دقیقه می‌توانی تلویزیون تماشا کنی... خیلی خب! برات می‌خرم، این قدر سر و صدا نکن!
در چنین مواقعی به لحاظ روانی چه اتفاقی برای کودک می‌افتد؟ او به کارآمدی روش خود یعنی جیغ و داد برای رسیدن به اهدافش اعتماد می‌کند و بدین ترتیب، رفتار نادرستِ جیغ زدن در او تقویت می‌شود. بنابر این دفعه بعد هم از همین روش برای رسیدن به خواسته‌های نامطلوب اش استفاده می‌کند.
پس چه باید کرد؟
راه اول) توضیح ساده
باید به کودک توضیح دهیم که چرا در حال حاضر امکان تحقق خواسته اش وجود ندارد. این روش برای خردسالان چندان میسر نیست، چون مدار‌های منطقی مغزشان هنوز تکمیل نشده است، ولی هر چه سن کودک بالاتر برود، این روش کارآمدتر می‌شود، ولی باز نمی‌توان برای همیشه از این روش استفاده کرد. ضمن این که استفاده از "پیشنهاد جایگزین" می‌تواند به توافق شما و کودک تان کمک کند: به جای تماشای تلویزیون، برایت در رختخواب قصه می‌گویم.
راه دوم) بی اعتنایی
اول باید به کودک تان بگویید که برآورده کردن خواسته اش میسر نیست. اگر همچنان به اصرار خود ادامه داد، کاملاً بی اعتنا باشید. باید اراده این را داشته باشید که در برابر جیغ و داد و گریه‌های او دوام بیاورید. این کار منافاتی با مهربانی شما به عنوان پدر و مادر ندارد، زیرا دارید او را تربیت می‌کنید و تربیت همیشه با لبخند و خوشی همراه نیست.
کودک شما بار اول، به گریه و خواسته اش ادامه می‌دهد. بار دوم و سوم نیز این کار را می‌کند، ولی رفته رفته می‌فهمد که نمی‌تواند با روش نامطلوب گریه و لجبازی، به خواسته اش برسد؛ بنابراین رفتار گریه و لجبازی در او تقویت نمی‌شود و از آن دست بر می‌دارد.
توجه داشته باشید که در روش بی اعتنایی، فقط یک بار باید به کودک توضیح داده شود و بعد از آن، باید خود را به ندیدن و نشنیدن بزنید، مثلاً با همسر خود درباره موضوعی دیگر صحبت کنید.
نکته مهم این است که این روش وقتی که رفتار خطرسازی از کودک سر می‌زند، اجرایی نیست، مثل زمانی که به قابلمه داغ روی اجاق نزدیک می‌شود یا درصدد شکستن صفحه تلویزیون است.
راه سوم) رفتار آینه وار
در این روش بر عکس "بی اعتنایی"، باید در برابر هر بار تقاضای کودک، یک بار پاسخ منفی خود را تکرار کنید: الان وقت خوابه، باید بری به رختخوابت".
این جمله را مدام تکرار کنید، درست مانند آینه‌ای در برابر رفتار کودک. آنقدر تکرار کنید که کودک بفهمد هیچ راهی جز پذیرش ندارد.
در هر سه روش پیشنهادی، آنچه مهم است این که نباید در نهایت کوتاه بیایید. اگر کودک به تجربه دریابد که بعد از مدتی لج بازی و گریه به هدفش می‌رسد، این کار را خواهد کرد. او اگر بداند که بعد از ۵، ۱۰ یا ۱۵ بار تکرار تقاضا، به هدفش می‌رسد، کارش را ادامه خواهد داد. بنابراین، وقتی تصمیمی گرفتید تا آخر روی تصمیم تان بمانید.
با توجه به این که باید روی تصمیم تان بمانید، حتماً قبل از تصمیم به "نه" گفتن به کودک، جوانب آن را بسنجید و "نه" الکی به او نگویید.
نکته نهایی: در "نه" گفتن به کودک تان با سایر اعضای خانواده هماهنگی رفتار داشته باشید و این گونه نباشد که وقتی پدر نه گفت، مادر به او بله بگوید و بالعکس.
منبع: سلامت نیوز
ارسال نظر