چطور بدون خطر، در دوران کرونا خون اهدا کنیم؟

کووید-۱۹ بطور ناگهانی در جهان ظاهر شد و گسترش سریع آن در سراسر این کره خاکی، اساس چگونگی عملکرد جوامع را تغییر داده و محدودیت‌های اساسی را در رفت و آمد مردم ایجاد کرده است.

اقدامات قرنطینه که از سوی دولت‌ها در این خصوص اتخاذ شد اهدافی چون محدود کردن انتقال ویروس کووید-۱۹ به منظور کاهش شمار افرادی که در پی آلودگی به این ویروس جان خود را از دست می‌دهند و نیز کاهش فشاری بود که به دلیل ازدحام بیمار در بیمارستانها بر پرسنل درمان ایجاد شده بود.

هرچند ماندن در خانه مهم برای پیشگیری از انتقال ویروس کرونا مهم است اما این موضوع نیز حائز اهمیت است که برخی از پرسنلی که کارهای اساسی بر عهده دارند، بتوانند با خیال راحت خانه‌های خود را ترک کنند. این افراد شامل پرسنل درمان بیمارستان‌ها، کارمندان خدمات عمومی و افرادی می‌شود که در صنایع غذایی کار می‌کنند؛ همچنین هر فردی که نقش اساسی در کمک به حفظ عملکرد کشور دارد از جمله این افراد محسوب می‌شود.

اهدای خون

علاوه بر افرادی که برای حفظ عملکرد کشور خدمات مهمی انجام می‌دهند، افرادی که خون اهدا میکنند نیز از سایر افرادی بشمار می‌روند که برای حفظ سلامت جامعه بسیار مهم هستند.

ذخایر خونی یک کشور برای حمایت از سلامت افراد در شرایط بحرانی ضروری است. به گفته موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI) ، در صورتیکه فردی به دلیل آسیب دیدگی یا طی یک عمل جراحی خون بیش از حد از دست بدهد، انتقال خون لازم است. همچنین انتقال خون در صورتی که بدن فرد نتواند به درستی خون تولید کند، ضروری است.

NHLBI، بسته به دلیل ضرورت انتقال خون، تأکید میکند که هنگام انتقال خون می‌توان چهار نوع مختلف محصول خونی را - خون کامل ، گلبول‌های قرمز ، پلاکت یا پلاسما- ارائه داد.

سازمان هلال احمر نیز متذکر می‌شود که محققان نمی‌توانند خون و پلاکت بسازند و NHLBI اعلام می‌کند که اکثر این محصولات از طریق اهدای خون کامل از سوی افراد جامعه تامین می‌شود.

طبق اعلام مراکز کنترل و درمان بیماری، انتقال خون رویه‌ای است که هر روز در بیمارستان‌های سراسر جهان برای نجات جان افراد صورت می‌گیرد. سازمان نظارت بر غذا و داروی آمریکا نیز اشاره می‌کند که ممکن است فردی هر دو ثانیه به انتقال خون نیاز داشته باشد.

بدون دسترسی کامل به منابع خون ، انجام رویه‌های انتقال خون برای نجات جان بسیاری از افراد میسر نخواهند بود.

کاهش چشمگیر میزان اهدای خون در جریان قرنطینه

مانند سایر منابع که کشور به آن وابسته است، میزان عرضه و تقاضای خون نیز تا حد زیادی ذخایر خونی آن کشور را تعیین میکند. در سطح محلی، اگر حادثه مهمی باعث شود که افراد زیادی خون اهدا کنند، خدشه‌ای به ذخایر خونی با افزایش تقاضا ایجاد نمیشود.

اما برعکس اگر تعداد بسیار کمی از افراد خون اهدا کنند این کار به منابع خونی کشور فشار وارد کرده و ذخایر خونی کشور دیگر نمی تواند پاسخگوی تقاضا باشد.

سیاست های فاصله گذاری اجتماعی که مسئولین کشور در جریان شیوع کرونا اعمال کرده‌اند، فشار زیادی بر منابع خونی کشورها ایجاد کرده است.

به گفته «پیتر مارکز» مدیر مرکز ارزیابی و تحقیقات بیولوژیک در سازمان نظارت بر دارو و غذای آمریکا، همه گیری کووید-۱۹، چالشهای بی‌سابقه‌ای را برای ذخایر خونی آمریکا ایجاد کرده است. مراکز اهدای خون به دلیل اجرای سیاست‌های فاصله گذاری اجتماعی و لغو کردن تقاضاهای مردم برای اهدای خون با کاهش چشم گیر میزان اهدای خون مواجه شده‌اند.

دکتر مارکز، افرادی را که خون اهدا می کنند به عنوان بخشی از صنایع زیربنایی مهم کشور توصیف می‌کند و می‌گوید، ادامه روند اهدای خون از سوی مردم به رغم تدابیر قرنطینه، بسیار مهم و حیاتی است.

وی افزود: این وظیفه دولت‌هاست که مردم را به اهدای خون تشویق و به آنها کمک کنند تا این کار را به روشی مطمئن انجام دهند تا خطر ابتلا یا انتقال کووید-۱۹را به میزان قابل توجهی افزایش ندهد.

خلاصه،فواید اهدای خون در این مرحله مهم از همه‌گیری از عواقب منفی آن که باعث افزایش شمار بیرون آمدن مردم از خانه‌های خود می شود، بیشتر است.

اهدای بی‌خطر خون

درحالیکه ادامه رویه اهدای خون از سوی مردم حیاتی است، چگونگی اهدای بی‌خطر این رویه نیز حائز اهمیت است.

همانند سایر افرادی که برای حفظ عملکرد جامعه قادر به ماندن در خانه نیستند، افرادی که می‌خواهند خون اهدا کنند نیز باید در زمان ترک خانه، به قوانین فاصله گذاری اجتماعی پایبند باشند، همچنین در مناطقی که نمی توانند فاصله تقریبا دو متری را با سایر افراد حفظ کنند، ماسک بزنند و مرتب دست‌های خود را بشویند تا فرصت آلوده شدن به این ویروس و یا انتقال آن را کاهش دهند.

همانطور که دکتر مارکز اشاره کرد، مراکز اهدای خون نیز بطور ایده‌آل به گونه‌ای مدیریت می‌شوند که در جریان همه‌گیری کرونا ، خون به گونه‌ای بی‌خطر و ایمن اهدا شود زیرا این مراکز در اجرای اقدامات کنترل عفونت بسیار ماهر هستند.

به گفته دکتر مارکز، مراکز اهدای خون همواره اقداماتی برای پیشگیری از ورود کارمندان و یا اهدا کنندگانی که احساس میکنند بیمار هستند و یا تب دارند انجام میدهند و هم اکنون نیز هر کجا که ممکن است اقدامات احتیاطی دیگری را برای رعایت فاصله گذاری اجتماعی اجرا می کنند.

همچنین با وجود اینکه رویه اهدای خون زمان کمی را از فرد میگیرد اما علاقمندان به اهدای خون می توانند برای به حداقل رساندن زمان اهدای خون خود از بسیاری از مراکز اهدای خون برای انجام این کار وقت بگیرند.

همچنین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا توصیه‌هایی را به مراکز جمع آوری خون و پلاسما برای جمع آوری بیخطر خون در جریان همه گیری کرونا ارائه داده است که عبارتند از :

- حفظ بهداشت مناسب تنفسی و رعایت آداب سرفه کردن

- رعایت بهداشت دست

- تمیز کردن و ضد عفونی کردن مرتب سطوح

- قرار دادن صندلی‌های اتاق انتظار و یا اتاق جمع آوری خون در فاصله دو متری از یکدیگر

- اطمینان از اینکه هیچ یک از پرسنل مراکز اهدای خون علائم کووید-۱۹ را ندارند

- اطمینان یافتن از اینکه تمامی پرسنل مراکز اهدای عضو از آخرین سیاست ها و رویه های ایمنی در پاسخ به این همه گیری آگاهی دارند.