زونا چقدر خطرناک است و چه عوارضی دارد؟

خبرنگار- عبدالله کاظمی: بیماری زونا توسط ویروس واریسلا زوستر، همان ویروسی که باعث آبله مرغان می‌شود، ایجاد می‌شود. پس از ابتلا به آبله مرغان، این ویروس تا آخر عمر در بدن باقی می‌ماند و ممکن است سال‌ها بعد دوباره به صورت زونا فعال شود. زونا تهدید کننده زندگی نیست، اما می‌تواند بسیار دردناک باشد.

واکسن‌ها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به زونا کمک کنند و درمان زودهنگام نیز ممکن است عفونت زونا را کوتاه کنده و احتمال عوارض آن را کاهش دهد. زونا، شایع‌ترین عارضه نورالژی پس از تبخال است که یک وضعیت دردناک است که باعث درد زونا برای مدت طولانی پس از پاک شدن تاول‌ها می‌شود.

 

آیا زونا خطرناک است؟

زونا معمولاً برای افراد سالم خطرناک یا یک عامل تهدیدکننده زندگی نیست، اگرچه می‌تواند در طول حمله باعث مشکلاتی شدید شود، به ویژه برای افرادی که علائم زونا را در نیمه بالایی صورت خود مشاهده می‌کنند. در صورت داشتن هر نوع علامتی، حتی خفیف، مهم است که فوراً به پزشک مراجعه کنید.

واکسن‌ها می‌توانند به کاهش خطر ابتلا به زونا کمک کنند. همچنین، درمان زودهنگام می‌تواند عفونت زونا را کوتاه کرده و احتمال عوارض را کاهش دهد.

زونا به ندرت می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند ذات‌الریه، مشکلات شنوایی، کوری، التهاب مغز (آنسفالیت) یا مرگ شود. اما در حدود یک نفر از هر پنج نفر، درد شدید ممکن است حتی پس از از بین رفتن بثورات ادامه یابد.

 

خطرات زونا چیست؟

در ادامه لیستی از خطرات شایع زونا را مشاهده می‌کنید:

خطرات زونا	توضیحات عوارض
عفونت چشم	ممکن است به آسیب دائمی چشم و از دست دادن بینایی منجر شود.
کم شنوایی یا مشکل شنوایی	به دلیل سندرم رمزی هانت
فلج جزئی در عضلات صورت	به دلیل عفونت شدید ناشی از عفونت های باکتریایی پوست
ذات الریه	به دلیل عدم درمان و تشدید عفونت
مننژیت	به دلیل عدم درمان و تشدید عفونت

 

آیا زخم زونا خطرناک است؟

در صورتی که زخم زونا در اطراف مناطق حساس بدن مانند چشم رخ دهد، خطرات زیادی برای فرد به همراه خواهد داشت. بنابراین، در چنین مواقعی باید بدون تأخیر به پزشک متخصص مراجعه کرده و درمان زونا را به‌سرعت آغاز کنید. شستشوی مناسب زخم زونا بسیار حیاتی است و از عوارضی مانند عفونت جلوگیری می‌کند.

آیا زونا باعث مرگ می‌شود؟

برای بزرگسالانی که سلامتی کلی خوبی دارند، زونا تهدیدی جدی برای زندگی نیست، اگرچه می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد. با این حال، در صورت عدم درمان این بیماری، برخی از عوارض زونا می‌توانند وضعیت جدی و حتی کشنده‌ای به خود بگیرند؛ مانند ذات‌الریه، آنسفالیت، سکته مغزی و عفونت‌های باکتریایی که می‌توانند به شوک یا سپسیس منجر شوند. 

عوارض زونا در نواحی سری

هنگامی که زونا روی سر یا پوست سر ایجاد می‌شود، علائم معمولاً پس از مدتی رفع می‌شوند، اما ممکن است چندین ماه طول بکشد. اگر ویروس به عصب‌ها آسیب ببیند، ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها پس از بهبود بثورات، درد، بی‌حسی یا گزگز وجود داشته و احساس شود.

عوارض زونا در زنان

زنان به‌ویژه در دوران گذار یائسگی نسبت به مردان، به دلیل تغییرات هورمونی در پاسخ ایمنی، بیشتر به زونا مبتلا می‌شوند. این تغییرات در دوران یائسگی ممکن است میزان بسیاری از بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی را افزایش دهند؛ مانند بیماری قلبی، دیابت، آرتریت و مولتیپل اسکلروزیس.

زونا در بارداری خطرناک است؟

ابتلا به زونا در دوران بارداری ممکن است کمی نگران‌کننده باشد، اما اگر باردار هستید، احتمالاً شما و جنین در امان خواهید بود؛ با این حال، در صورت مشکوک بودن به زونا، بهتر است با پزشک مراجعه کنید تا درمان مناسبی انجام شود. این مسئله بسیار مهم است و باید داروهای مناسب با در نظر گرفتن وضعیت بارداری تجویز شود.

خطرات زونا برای جنین

به طور کلی، زونا در دوران بارداری به ندرت به عوارض جدی برای جنین منجر می‌شود. اگر در طول بارداری به زونا مبتلا شدید، بهتر است از تماس نوزاد با بثورات زونا پرهیز کنید و جوش‌های زونا را پوشانده و دست‌های خود را مرتباً بشویید تا از خطرات زونا جلوگیری شود.

عوارض زونا در مردان

ویروس واریسلا زوستر منجر به ابتلا به زونا می‌شود، که همان ویروس آبله مرغان است. در مردان، زونا عمدتاً در یک ناحیه کوچک از بدن یا صورت ظاهر می‌شود، معمولاً در اطراف یک طرف خط کمر. درمان خانگی همراه با داروهای مناسب می‌تواند بهبود را تسریع کند.

خطرات زونا در سالمندان

زونا یک بیماری نسبتاً شایع است که توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود، همان ویروسی که آبله مرغان را ایجاد می‌کند. در بزرگسالان، خصوصاً بالای ۶۵ سال یا کسانی با سیستم ایمنی ضعیف، زونا می‌تواند عوارض جدی و در بعضی موارد مرگبار ایجاد کند.

خطرات زونا در کودکان

بثورات زونا در کودکان ممکن است باعث عفونت پوستی (سلولیت) شود. پس از ناپدید شدن بثورات، ممکن است درد مداومی به نام نورالژی پس از هرپس (PHN) باقی بماند.

عوارض واکسن زونا

بر اساس گزارشات، حدود یک نفر از هر ده نفری که واکسن زونا را دریافت کرده‌اند، علائم ناشی از واکسن مانند درد، قرمزی و تورم را گزارش کرده‌اند. از هر ده نفری که این واکسن را دریافت کرده‌اند، حدود یک نفر نیز عوارض سیستمیکی مانند درد عضلانی، خستگی، سردرد، لرزش، تب و مشکلات گوارشی گزارش شده است.

عوارض پس از ابتلا به زونا

زونا می‌تواند منجر به عوارض جدی در چشم شود، از جمله از دست دادن بینایی. همچنین، بثورات زونا ممکن است با باکتری عفونی شده و عفونت پوستی را ایجاد کند.

علاوه بر این، زونا به ندرت می‌تواند عوارض خطرناکی ایجاد کند، از جمله:

- عفونت ریه (پنومونی)

- مشکلات شنوایی

- التهاب مغز (آنسفالیت)

- مرگ

افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض این عوارض قرار دارند. در این افراد، احتمال بروز بثورات شدید و طولانی مدت نیز بیشتر است.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

اگر مشکوک به ابتلا به زونا هستید و نگران عوارض آن برای شما هستید، بهتر است به اسرعیت با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علایمی از این شرایط را تجربه می‌کنید (مانند درد و بثورات در نزدیکی چشم که ممکن است منجر به آسیب دائمی چشم شود)، اگر سن شما ۵۰ سال یا بیشتر است یا اگر شما یا یکی از اعضای خانواده شما سیستم ایمنی ضعیف دارید به دلیل سرطان، مصرف داروهای خاص یا ابتلا به بیماری مزمن، لازم است که به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.