پیشنهاد معامله بندر به پوتین بر سر ایران و سوریه

روزنامه السفیر لبنان در شماره امروز خود جزئیاتی از دیدار محرمانه بندر بن سلطان رئیس سازمان جاسوسی عربستان سعودی و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه را که در ژوئن گذشته انجام شد، منتشر کرده است، این دیدار مسایل مختلفی نظیر کشورهای شمال آفریقا تا چچن و ایران و سوریه و تمامی منطقه را در بر می‌گیرد.

در این دیدار دو طرف بعید ندانستند که اوضاع لبنان از لحاظ سیاسی و امنیتی به سمت دراماتیکی پیش رود، بویژه اینکه عربستان سعودی تصمیم دارد نسبت به اقدام حزب‌الله در ورود به بحران سوریه از خود واکنش نشان دهد.

این گزارش در ابتدا به شرایط برگزاری این دیدار اشاره کرده و نوشت که بندر با هماهنگی با آمریکایی ها و برخی شرکای اروپایی به عبدالله بن عبدالعزیز شاه عربستان پیشنهاد کرد تا در سفر به مسکو سیاست هویج و چماق را در پیش گرفته و مشوق‌هایی را به طرف روسی از ناحیه سیاسی و اقتصادی و نظامی و امنیتی ارائه دهد، البته به شرطی که در برخی پرونده های منطقه ای بویژه در ایران و سوریه، مسکو به نفع عربستان کنار برود.

عبدالله در تماس تلفنی کوتاهی که با پوتین داشت، توافق کردند که بندر بن سلطان به مسکو سفر کند و این دیدار نیز محرمانه باقی بماند. بندر در روسیه با تعدادی از مقامات این کشور به صورت محرمانه دیدار کرد؛ وی با ایگور سرگان رئیس دستگاه اطلاعات نظامی روسیه دیدار و درباره همکاری‌های امنیتی بین دو کشور رایزنی کردند، بندر بعد از این دیدار به یکی از منازل پوتین رفت و با وی نشستی چهار ساعته برگزار کرد، این دیدار مسایل دوجانبه فیمابین و سایر پرونده‌های منطقه‌ای و بین المللی را بررسی کرد.

بندر در این دیدار با تاکید بر تقویت مناسبات دوجانبه تاکید کرد: این دیدار فقط برای تفاهم روسیه و عربستان نیست، بلکه برای تفاهم روسی- آمریکایی نیز انجام شده. من قبل از این دیدار با آمریکایی ها نیز صحبت کرده ام و آنها تعهد داده‌اند به تفاهمات ما در این دیدار در صورت رسیدن به توافق در زمینه حل پرونده سوریه پایبند باشند.

بندر که به صورت تلویحی مسکو را تهدید به اقدامات تروریستی می‌کرد، گفت: به عنوان نمونه من می توانم امنیت دوره آینده بازی‌های زمستانی در شهر سوچی که سال آینده در روسیه برگزار خواهد شد را برای شما تضمین کنم، گروه های چچنی که امنیت این بازی‌ها را تهدید می‌کنند ‌تحت نفوذ ما هستند و تنها با هماهنگی ما است که در سوریه حضور می یابند.

پوتین در پاسخ به وی گفت: مسکو از حمایت عربستان از چچنی ها در بیش از یک دهه گذشته اطلاع دارد، این حمایت‌ها که شما گفتید هرگز با اظهارات شما در مورد اهداف مشترک برای مقابله با تروریسم جهانی همخوانی ندارد، اهتمام ما گسترش مناسبات دوستانه بر اساس مبانی واضح و مستحکم است.

بندر در ادامه به نقش قطر و ترکیه در مصر و دیگر کشورهای ناآرام منطقه اشاره کرده و گفت که عربستان دوست ندارد گروه‌های دینی افراطی در منطقه حاکم شوند و می خواهد رژیم های معتدل در منطقه قدرت را در دست بگیرند. وی تاکید کرد: ریاض از عبدالفتاح السیسی حمایت خواهد کرد،‌ چرا که وی به مناسبات خوب با ما و با شما متعهد است، به شما هم پیشنهاد می کنیم که با وی همگرایی کنید و از وی حمایت کنید، ما آماده عقد قراردادهای تسلیحاتی با شما برای حمایت از این رژیم‌ها بویژه در مصر هستیم.

بندر در این دیدار خواستار بررسی ایجاد یک راهبرد روسی- سعودی در موضوع نفت و گاز شد و گفت که هدف از این توافق، رسیدن به قیمت نفت و مقدار تولید آن برای حمایت از قیمت جهانی ثابت در بازارهای نفت است.

وی افزود: ما توجه بالای روسیه به موضوع نفت و گاز در دریای مدیترانه در مورد اسرائیل و قبرس و لبنان و سوریه را درک می‌کنیم؛ ما اهمیت حیاتی لوله‌های گازی روسیه به اروپا را درک می‌کنیم و به دنبال رقابت نیستیم، ما می‌خواهیم در این زمینه همکاری کنیم و پالایشگاه‌ها و صنایع پتروشیمی در کشور ایجاد کنیم. عربستان می تواند میلیاردها دلار سرمایه در زمینه‌های مختلف به بازارهای مختلف روسیه تزریق کند. مهم این است که ما تفاهمات سیاسی در مورد برخی پرونده ها بویژه در سوریه و ایران به دست آوریم.

پوتین در این رابطه با رد تلویحی پیشنهاد بندر و غیر مرتبط دانستن آن با مسایل امنیتی گفت که درباره همکاری‌های نفتی و گازی و اقتصادی و سرمایه گذاری باید وزارتخانه های مرتبط در دو کشور موضوع را بررسی کنند.

بندر در ادامه به صورت مفصل به موضوع سوریه اشاره کرده و موضع عربستان در رابطه با این کشور را تشریح کرد،‌ وی گفت که به دیدگاه ریاض دوره دولت سوریه به سر آمده و اکثریت سوری‌ها اجازه ادامه حاکمیت را به اسد نمی‌دهند. وی گفت: کلید روابط بین ما به همگرایی در موضوع سوریه بر می گردد، شما باید از حمایت‌های سیاسی از سوریه بویژه در شورای امنیت دست بردارید، شما باید حمایت های نظامی و اقتصادی از سوریه را نیز متوقف کنید، ما منافع شما را در سوریه و در ساحل مدیترانه تضمین می کنیم و اندکی به شما آسیب نخواهد رسید.

بندر به موضوع همگرایی سعودی ها با نقش منطقه ای ایران بویژه در عراق و سوریه و لبنان و فلسطین و یمن و بحرین و کشورهای دیگر اشاره کرده و ابراز امیدواری کرد که روس‌ها ماهیت منافع خود کشورهای خلیج فارس را در قبال آنچه طمع‌ورزی ها ! و چالش‌های هسته‌ای ایران! خواند، درک کنند.

پوتین در پاسخ به این ادعاها از اوضاع مصر و احتمال بروز جنگ داخلی در این کشور ابراز نگرانی جدی کرد و گفت که وی قصد سفر به مصر را داشته و این موضوع هنوز در دست بررسی است.

پوتین در مورد ایران با پاسخی قاطع به بندر گفت: ایران کشوری دوست است و ما از قرن‌های گذشته با این کشور ارتباط داریم و منافع مشترک و در هم تنیده‌ای داریم، ‌ما از دستیابی ایرانی‌ها به سوخت هسته‌ای برای اهداف مسالمت آمیز حمایت می‌کنیم و به آنها در توسعه تاسیسات اتمی شان کمک می‌کنیم، طبعا ما مذاکرات با کشورهای 1+5 را نیز از سر می گیریم، من با حسن روحانی رئیس جمهور ایران در حاشیه نشست سران کشورهای آسیای میانه دیدار خواهم کرد و موضوع همکاری های دوجانبه و منطقه‌ای و بین المللی را با وی بررسی کرده و به وی ابلاغ خواهد کرد که مسکو با هر تحریم بین‌المللی جدیدی علیه این کشور در شورای امنیت مخالف است. ما معتقدیم تحریم های گذشته نیز اجحاف در حق ایران و ایرانی هاست و این تجربه مجددا تکرار نخواهد شد.

پوتین از روابط دوستانه با ترکیه نیز حمایت کرده و با اشاره به سفر آینده رجب طیب اردوغان به مسکو در سپتامبر خواستار بهبود روابط در تمامی زمینه ها با این کشور شد. وی گفت که موضع کشورش در قبال سوریه را به آنکارا نیز ابلاغ کرده و به آنها گفته که آنها در قبال حمام خونی که در سوریه به راه افتاده در حاشیه امنیت نیستند. وی گفت که به ترک‌ها گفته که یقین دارد سازش سیاسی در سوریه ایجاد خواهد شد.

رئیس جمهور روسیه به موضوع سوریه نیز اشاره کرده و گفت: موضع ما در قبال سوریه ابدا تغییر نخواهد کرد، ما اعتقاد داریم که بهترین کسی که می‌تواند از سوی ملت سوریه حرف بزند، دولت سوریه است، نه افراد جگر خوار.

وی افزود: ما در ژنو 1 با آمریکایی ها در مورد برخی مسایل توافق کردیم؛ و آن ها راهکار سازش در سایه وجود دولت کنونی را قبول کردند؛ اما بعدها نسبت به ژنو کودتا کرده و آن را رد کردند، ما در تمامی دیدارهای خود با آمریکایی‌ها بر مواضع خود تاکید کرده و خواستار حل و فصل سریع مسایل برای جلوگیری از خونریزی در این کشور شده‌ایم.

السفیر می نویسد: بندر که اوضاع را اینچنین دید، در حالی که نشانه‌های خشم از وی دیده می شد، هشدار داد که اوضاع مذاکرات نشان می‌دهد که مسایل بویژه در سوریه پیچیده‌تر و بحرانی‌تر خواهد شد، وی گفت که ادامه اختلافات در مورد سوریه این نتیجه را می‌رساند که چاره‌ای جز گزینه نظامی به عنوان تنها گزینه برون‌رفت از اوضاع کنونی نیست، چرا که راه بر هر سازش سیاسی بسته است، ما اعتقاد داریم که برگزاری کنفرانس ژنو 2 در اوضاع کنونی بسیار مشکل است.

دو طرف در نهایت بدون رسیدن به نتیجه‌ای مشخص بر ادامه رایزنی‌ها تاکید کرده و خواستار مخفی ماندن این دیدار شدند.