.svg)
نکته‌ای که ظریف باید به آن توجه کند
پارسینه: واکنش عجیب فرانسه در مذاکرات اخیر، حیرت بسیاری را در داخل و خارج برانگیخته است این یادداشت می‌کوشد تحلیلی از رفتار فرانسه ارائه داده و راهکارهای پیش روی ایران را بررسی کند.
واکنش به رفتار فرانسه در مذاکرات ژنو همچنان ادامه دارد. اگر این واکنش‌ها به رسانه‌ها و افکار عمومی محدود باشد چندان جای نگرانی نیست اما اگر قرار است بر مذاکرات آتی سایه بیاندازد و بخشی از دستور کار هیات ایرانی شود تصور می‌کنم به صلاح نباشد. این کار سطح مذاکرات را شکننده خواهد کرد و بازی را به نفع مخالفان آن جلو خواهد برد.
یکی از معضلات سیاست خارجی ایران طرح مسائل آن با احتیاط یا رودربایستی است.
رعایت حدودی که معطوف به امنیت ملی و اسرار کشور باشد امری‌ست قابل قبول و تصور نمی‌کنم کسی منکر آن باشد. اما نباید و نمی‌توان آحاد ملت و به طریق اولی نخبگان جامعه را از بیان نظراتشان منع کرد. چه این نظر خوشایند باشد یا نباشد. بی‌شک اگر جریان آزاد اطلاعات و سیالی افکار عمومی وجود داشته باشد از بیان نظرات خلاف واقع و منقلب‌کننده هم نباید نگران شد.
افکار عمومی چون پالایشگاهی مواد را تجزیه و سره از ناسره جدا خواهد کرد. حداقل پیرامون سیاست خارجی که حاشیه امن بیشتری دارد خوب است این قاعده رعایت شود.
اما چرا این مقدمه؟ چون تصور می‌کنم در ارتباط نقش فرانسه در آخرین دور مذاکرات بیش از آنچه ضرورت دارد - تاکید می‌کنم بیش ازحد ضرورت - نیروگاه سیاست خارجی مشغول صرف انرژی برای اما و اگرهای آن است .همچنین نگرانم مطابق سنت مالوف در دیپلماسی ایرانی یعنی" نگاه و تکیه به گذشته و غفلت و رویگردانی از واقعیات آینده"، وزارت خارجه فرصتی را که سال‌هاست در انتظار آن بوده از دست بدهد. (سنتی که ظاهرا آقای ظریف می‌خواهد آنرا تغییر دهد). لذا در این خصوص باید قدری صریح و بی‌رودربایستی سخن گفت و حدود پذیر نبود.
کاملا درست است ،اشتباه نمی‌کنید! درحالی که ایران آماده مصالحه‌ای اساسی در پرونده هسته‌ای خود بود" مصالحه‌ای که می‌توانست در قدم اول به دستور کار یا مدالیته‌ای تضمین شده برای پایان دادن به نگرانی‌های جامعه بین‌المللی نسبت به برنامه هسته‌ای ایران ختم وبه تبع فصلی نو میان امریکا و ایران بگشاید " فرانسوی‌ها با حرکتی ناگهانی به قول بوکسورها در راند اول با یک آپارکات غافلگیرانه، ابتدا زیرچشم واشنگتن و تهران را به زعم خود کبود سپس به همه طرف‌ها اعلام کردند آنچه در منطقه می‌گذرد بدون نظر پاریس روی موفقیت نخواهد دید. معتقدم الیزه با این اقدام آشکار به واشنگتن و تا حدودی لندن نه اینکه نشان داد بلکه ثابت کرد برای پاریس، ایران، سوریه‌ای دیگر نیست که اگر لندن در دقیقه 90 از معرکه آن عقب کشید و واشنگتن هم گزینه نظامی را منتفی اعلام کرد موضوع خاتمه یابد بدون آنکه سهمی نصیب پاریس شود!
لطفا ناراحت نشوید! عین واقعیت است، نگرانی الیزه دستکم از دید خودشان بی‌علت هم نبود و البته قابل درک! باید اذعان کرد پاریس علی‌رغم همه سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی که با همکاری عربستان، قطر و امارات برای اقدام نظامی در سوریه و یکسره کردن کار اسد کرده بود به قول تحلیل‌گر رادیو فرانسه از سوی واشنگتن و لندن نیمه شب وسط کوچه میان شیوخ عرب با نگرانی تمام رها شد و از کامرون و اوباما رودست عجیبی خورد بدون آنکه چیزی به دست بیاورد. خنده‌دار حیثیتش به شدت صدمه خورد و مورد انتقاد قرار گرفت. هم ازسوی متحدین عرب به دلیل بی‌کفایتی و فقدان تصمیم‌گیری قاطع و هم از سوی منتقدین به دلیل جنگ‌طلبی و تشویق خونریزی!
اولاند سوسیالیست در این زمینه هیچ‌گاه کامرون و خصوصا اوباما را نبخشید. برای او امروز تهران بهترین فرصت انتقام است. در این فضای مه آلود رفتار بریتانیا و به ویژه آمریکا در قبال حسن نیت ایران که در اظهارات آقایان کری و هیگ کاملا آشکار شد، برای فابیوس روشن کرد به عنوان وزیر خارجه فرانسه در آستانه دومین بازی و رودست خوردن است! آنهم در موضوعی مهمتر از سوریه.
به همین دلیل تصور می‌کنم برای فرانسوی‌ها بیش از مسئله مخالفت با ایران موضوع مخالفت با ایالات متحده و لندن مطرح بود که برای اولاند سوسیالیست مستقلا حاوی یک سنت ارزشی ایدئولوژیک هم هست. ضمن آنکه این مخالفت مشتریان خوبی میان کشورهای عربی و اسرائیل پیدا کرده است.
اما به واقع و قاطعانه می‌توان گفت مخالفت فرانسوی‌ها اصالت پایداری ندارد و قابل معامله است. پاره‌ای گزارش‌ها، اظهار نظرها و جو داخلی مطبوعات فرانسه نشان می‌دهد مقامات این کشور اگر نه آشکار که پنهان تا حدی متوجه دوز بالای تزریقشان شده و در صدد جبران آن هستند، اما نه از موضع واشنگتن بلکه مستقل. لذا شاید بی‌مناسبت نباشد تهران به این نکته توجه کند که در شرایط بسیار حساس و شکننده کنونی زاویه خود را با پاریس بیش از آنچه ضرورت دارد تند نکرده و چاشنی یک طعم گذرا در دیپلماسی فعلی پاریس را به عنوان منوی غذای اصلی فرض نگیرد.
اتفاقی تلخ رخ داد و گذشت، نباید بر آن ایستایی کرد و چون سنت مالوف سیاست خارجی بر گذشته‌ها تکیه نمود و متوقف ماند. زمان را به عقب نمی‌توان باز گرداند. اما آینده پیش‌رو، حداقل آنچه در 20 و 21 نوامبر در برابر سیاست خارجی ایران است فرصتی گران‌بها و قابل مدیریت و اخذ نتیجه است. چگونه؟ نمی‌دانم، این به عهده دیپلمات‌های کار کشته‌ای مانند آقایان ظریف و عراقچی‌ست که به خوبی بر کارشان مسلط هستند و می‌دانند نتیجه تصمیماتشان با روان مردم و امنیت پایدار ملی کشور به شدت گره خورده است.
بروز مخالفت در دیپلماسی غیر معمولی نبوده و امری کاملا عادیست. مهم بیرون کشیدن نتیجه مطلوب با تکیه بر ممکن‌ترین گزینه‌هاست. یعنی بهترین تصمیم همانیست که گرفته می‌شود.
ارسال نظر