گزارش جالب ۹صفحه ای نیویورک از ظریف

هفته نامه نیویورکر آمریکا در شماره دوشنبه آیند ۲۶ مه (۵ خرداد) خود گزارشی ۹ صفحه‎ای به معرفی محمد جواد ظریف پرداخته است که حاوی برخی اظهارنظرهای جالب مقامات غربی درباره وی است.

همانند مستند "دیپلماسی توئیتری" شبکه NBC، در نگارش این مطلب توجه خاصی به پیام‎های به اشترام گذاشته شده توسط وزیر امور خارجه داده شده است. عنوان آن نیز "حریف- آیا واقعا مذاکره کننده هسته‎ای -جواد ظریف- است؟" انتخاب شده است که اشاره به توئیت کریستین پلوسی -دختر نانسی پلوسی رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا- در پاسخ به پیام تبریک سال نو یهودیان ظریف بود- دارد.

رابین رایت -نویسنده مطلب- اعتقاد دارد که "دیپلماسی هسته‎ای، ظریف را هم محبوب و هم آسیب پذیر کرده است. بر اساس دو نظرسنجی عمومی صورت گرفته در سال نو ایرانی (ماه مارس)، وی چهره خبرساز سال بوده و در پشت سر ظریف نیز با فاصله زیاد روحانی بوده است... از سوی دیگر منتقدان در مجلس خواستار استیضاح وی هستند."

در ادامه به اهمیت توافق هسته‎‌ای ایران برای بسیاری از ایرانیان اشاره شده است.

یکی از خصوصیت‎‏های ظریف، آشنایی وی به دو فرهنگ ایرانی و آمریکایی گفته شده است و به نوشته نیویورکر "وی تنها کسی است که می‎تواند هم با سناتور دایان فاینشتاین و هم سید حسن نصرالله رهبر حزب الله تماس بگیرد."

نویسنده همچنین به سوابق وی به عنوان سفیر ایران در سازمان ملل از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ اشاره شده است که در این مدت با جوزف بایدن و چاک هیگل -معاون رئیس جمهور و وزیر دفاع کنونی آمریکا- دیدار کرده بود.

بایدن درباره ظریف گفته است: "ظریف یک وکیل مدافع سرسخت و در عین حال عملگراست... وی می‎تواند نقش مهمی در کمک به حل صلح آمیزِ اختلافات بزرگی که با ایران داریم، بازی کند."

وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره نگرش خود به این نشریه آمریکایی گفته است: "برای این که گفتگو صورت گیرد، باید بتوانید پیش فرض‎های خود را به کنار بگذارید و تلاش کنید بیشتر از این که حرف می‎زنید، گوش بدهید."

در ادامه نویسنده به ریشه‎های خانوادگی ظریف اشاره کرده است و آن را "محافظه کار و مقید" خوانده است که ترجیح می‎دادند محمد جواد مهندس بشود. سپس به روند تحصیلات وی در آمریکا پرداخته شده است.

یان الیاسون که در حال حاضر معاون دبیرکل سازمان ملل است به یاد می‎آورد که در مذاکرات قطعنامه ۵۹۸ میان ایران و عراق، با اینکه ظریف جوان‎ترین عضو تیم ایرانی بود، ولی بیشترین فعالیت را داشت.

جیاندومینیکو پیکو (ایتالیایی) که از طرف سازمان ملل مذاکره کننده بحث گروگان‎ها بوده است نیز در خاطراتش از نقش "ارزشمند" ظریف در بین سال‎های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۱ در آزادی گروگان‎های غربی از لبنان بازی کرده بود.

جیمز دوبینز که در حال حاضر فرستاده ویژه وزارت خارجه آمریکا در افغانستان و پاکستان است نیز در برابر کنگره از کمک‏‏‎های ظریف در بحث افغانستان در سال ۲۰۰۱، صحبت کرد.

به نوشته رایت، ظریف پس از این که در سال ۲۰۰۲ نماینده ایران در سازمان ملل شد نیز پیشنهاد جامعی را برای حل اختلافات با آمریکا نوشته بود که به نتیجه‎ای نرسید.

"ظریف در سن ۴۷ سالگی بازنشسته شد... سه کاندیدا از شش نفر از ظریف درخواست کرده بودند وزیر خارجه‎شان باشد."

در ادامه به زمان وزرات وی پرداخته شده است و درباره مذاکرات هسته‎ای، به سوابق مباحث مربوطه میان ایران و غرب -علی الخصوص آمریکا- پرداخته است.

در قسمت دیگری از مطلب به نقل از هنری کسینجر (دیپلمات معروف و مشاور اسبق امنیت ملی ایالات متحده آمریکا) آمده: "وی باهوش، مودب، منظم و صحبت با وی جالب است."

هنگامی که رایت از ظریف پرسیده بود آیا تبدیل به یک رئالیست (واقع بین) شده است، وی پاسخ داده بود که با رئالیسم مشکلات اساسی تئوریک دارد اما پذیرفته بود که نگرشش در طول زمان دچار تغییرات شده است.

ایران از موضع قدرت مذاکره می‎کند

نویسنده می‎افزاید با توجه به اینکه ایران نیروهای مسلح نیم میلیون نفری دارد، به نظر می‎رسد از موضع قدرت در مذاکرات شرکت می‎کند.

وی در ادامه مدعی شده که با این وجود ایران از نظر راهبردی تنهاست و با اشاره به اینکه ایرانیان شیعه هستند، به حسِ اقلیت بودن ایرانیان اشاره کرده است که از دیدگاه وی، در تصمیم‎سازی‎های کنونی کشور تاثیر دارد.

در بخش دیگری از این مطلب رایت می‎نویسد اوباما از هر موضوع بیشتری در حوزه سیاست خارجی، درباره ایران وقت صرف کرده است. وی معتفد است برای اولین بار پس از انقلاب است که هم واشنگتن و هم تهران تلاش می‎کنند تغییری صورت گیرد.

همچنین به مذاکرات وین و فضای حاکم بر گروه ۵+۱ پرداخته شده است و فاصله دو طرف را در حال حاضر زیاد ارزیابی کرده است.

از سوی دیگر در آمریکا مخالفت‎هایی وجود دارد که شدیدترین آنها در کنگره است که "اگر قرار باشد قوانین تحریم‎ها لغو شود، نظر تعیین کننده‎‌ای خواهد داشت."

سناتور رابرت منندز -رئیس کمیسیون روابط خارجی- در ماه فوریه در سنا حسن نیت ایران را در مذاکرات زیر سوال برده بود و به همراه مارک کرک قانون جدیدی را پیشنهاد کرده بودند.

نویسنده می‎افزاید مذاکرات همین الآن هم برای ایران سود داشته است: "از زمان قرارداد موقت در نوامبر، ظریف از هیات‎هایی از یونان، اسپانیا، ایتالیا، سوئد، انگلیس، ایرلند، مکزیک، اتریش، لهستان، سنگاپور و دیگر کشورها میزبانی کرده است."

نیویورکر گزارش خود را با این نقل قول از ظریف به پایان می‎رساند که "باید مواظب باشم. می‎خواهم گام‎ها را یک به یک بردارم. نمی‎خواهم آینده را پیش‎بینی کنم تا این کارم خود مانعی بر سر تحقق آن باشد."