جمله انقلابی «ظریف» که جنجالی شد

ابنا: وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در نشست بازنگری NPT و همینطور مذاکرات هسته ای به نیویورک سفر کرده است، طبق روند سابق با موجی وسیع از درخواست های مصاحبه رسانه های آمریکایی و بین المللی مواجه شد.

او پس از چندین مصاحبه ــ از جمله با «دیوید اینگناتیوس» خبرنگار و مقاله نویس مشهور آمریکایی ــ با «چارلی رز» مجری شبکه PBS به گفتگو نشست.

با نگاهی به متن این مصاحبه می توان دریافت که این گفتگوی دو مرحله ای و چالشی، چقدر برای ظریف دشوار بوده است. اما او بشدت در این گفتگو موفق ظاهر شد، به طوری که علاوه بر دفاع از سیاستهای اصولی جمهوری اسلامی، با طرح سؤالاتی از مجری در مورد رژیم صهیونیستی، او را مجبور به عقب نشینی کرد.

ظریف در این مصاحبه خطاب به مجری شبکه PBS گفت: پس چرا با این مسئله (تجهیز اسرائیل به بمب هسته ای و عدم عضویت این رژیم در NPT) برخورد نمی کنید؟ این یک واقعیت است. این حقایقی است که هیچکس به آنها توجه نمی کند.

وی با قاطعیت ادامه داد: ایران هیچگاه به همسایگانش حمله نکرده است؛ اما اسراییل هر دوسال یکبار به غزه حمله می کند.

چارلی رز: نمی خواهم وارد مسایل اسرائیل شوم!

پاسخ های قانع کننده و صریح ظریف و عملکرد او در نیویورک به حدی بود که بسیاری از رسانه ها نسبت به رویکرد او زبان به تحسین گشودند و کریستین ساینس مانیتور نیز گزارشی با عنوان «چرا ظریف انقدر جذاب است؟» را منتشر کرد.

وزیر خارجه در واکنش به سؤالی در مورد ماجرای «جیسون رضائیان» خبرنگار واشنگتن پست، این گونه پاسخ داد: "ما در ايران هیچ کسی را به خاطر عقيده‌اش زندانی نمی‌کنيم".

اما این پاسخ اصولی ظریف برایش گران تمام شد؛ آنگونه که حملات و انتقادات بی سابقه ای از سوی برخی کاربران شبکه های اجتماعی نسبت به او شد و کار را به جایی رساند که او نیز نسبت به این هیاهوها واکنش نشان داد و در صفحه ی فیس بوک خود نوشت: "گروهي از هموطنان در داخل و خارج پاسخ مشخص، دقيق و ضروري بنده به سؤال در مورد يک خبرنگار ــ که وضعيت او اين روزها بهانه چندين اصلاحيه در سناي آمريکا براي مقابله با توافق هسته ای شده است ــ را دستمايه مقالات طولاني در اين زمينه کرده و برخي دوستان نيز بدون شنيدن پرسش و پاسخ، بنده را مورد مرحمت و لطف قرار داده اند!".

جمله انقلابی ظریف که خوانده نشد

حملات برخی افراد به ظریف در حالی مطرح می شود که ظاهرا ادامه پاسخ او توسط بسیاری خوانده نشده است. او در ادامه پاسخ خود گفت: "افرادی که مرتکب جرم می شوند و قوانین کشور را نقض می کنند، نمی توانند پشت عنوان روزنامه نگار یا فعال سیاسی پنهان شوند، بلکه همه باید قوانین را رعایت کنند".

با این اوصاف، می توان گفت که ظریف به عنوان وزیر خارجه فعلی ایران همانطور که انتظار می رفت بهترین پاسخ ممکن را به زبان آورده است، ضمن آنکه نباید این موضوع را از قلم انداخت که به گفته ی ظریف، او «در پاسخ به سؤالی در مورد جیسون رضائیان» این سخنان را بیان کرده است.

کريستين ساينس مانيتور: چرا ظريف شخصيت جذابي دارد؟

به گزارش انتخاب، "نشریه کریستین ساینس مانیتور" درباره این مصاحبه های محمدجواد ظریف نوشت:

وزیر خارجه ایران در نشست خبری اخیر خود در نیویورک همزمان با کنایه زدن به «سناتور تام کاتن»، تسلط خیره کننده خود به زبان محاوره انگلیسی و فرهنگ حال حاضر آمریکا را نشان داد. وی حتی نتانیاهو را هم از تیغ طنز برنده خود مستثنی نکرد.

وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه هایش با ذکر اینکه "اسراییل سلاح هسته ای دارد و یکی از بزرگترین تهدیدها برای امنیت بین المللی است" گفت: این واقعا خنده دار است که نتانیاهو تبدیل به قهرمان مبارزه با عدم اشاعه شده است. وی مالک بیش از چهارصد کلاهک هسته ای است که از طریق نقض پیمان عدم اشاعه به دست آورده است. این درحالی است که ایران از جمله امضا کنندگان ان پی تی است اما اسراییل نه. نتانیاهو گفت همه ما می دانیم چه کسی پروتکل را نقض کرده و این سلاح ها را به اسراییل داده است بنابراین باید واقع بین باشیم.

مهارت ظریف در استفاده از اصلاحات روزمره موجب خنده همراه با درک مخاطبان شد. در یک جمله کوتاه وی نشان داد به انگلیسی کاملا تسلط دارد با فرهنگ حال حاضر آمریکا کاملا آشنایی دارد و اینکه وی روحیه طنز نیز دارد.

در طول این جلسه نود دقیقه ای که در قالب مصاحبه با دیوید ایگناتیوس ستون نویس واشنگتن پست صورت گرفت وزیر خارجه ایران کاملا آرام و مطمئن سخن می گفت. وی شخصیتی کاملا گیرا و جذاب داشت به جز در مواردی که تصمیم می گرفت رک ، صریح یا محکم صحبت کند این حالت وی کاملا مشهود بود.

این گفتگو طیف گسترده ای از مسایل مختلف را در بر گرفت و ظریف از گفتگوهای جاری پنج به علاوه یک درباره مسئله هسته ای ایران سخن گفت. وزیر خارجه ایران گفت وی و کری درباره رئوس مطالب توافق کرده اند و در مسیر تکمیل یک نقشه راه تا سی ام ژوئن قرار دارند. وی مذاکرات کنونی را خوب توصیف کرد اما گفت این فرایند بی عیب و نقص نبوده است. ظریف اضافه کرد به هیچ عنوان نمی توان به توافقی دست یافت که منعکس کننده نظر همه باشد. وی بارها تاکید کرد ایران متعهد به مذاکرات بوده است و همه طرفهای مذاکر ه سرمایه گذاری قابل توجهی برای موفقیت خود صورت داده اند.

اصول این مذاکرات برای ایران لغو تحریم ها در ازای کاهش شمار سانتریفوژ ها و نیز سوخت اورانیوم ذخیره شده توسط ایران است که باید بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی این مسئله را تایید کنند.

برای ظریف مخالفت های کنگره ارتباطی به وی ندارد. وی گفت ما نمی خواهیم که خود را درگیر مسایل داخلی آمریکا کنیم. در کنایه ای که بسیاری از مخاطبان به نظر می رسید موافق آن بودند، ظریف به صراحت گفت آمریکا باید توافق را امضا کند و اصلا مهم نیست سناتور کاتن چه می گوید.

تام کاتن عضو تازه وارد حزب جمهوریخواه در سنای آمریکا که نماینده آرکانزاس به شمار می رود اخیرا در نامه ای که چهل و هفت سناتور جمهوریخواه امضا کردند ادعا کرد باراک اوباما نباید یک مذاکره کننده قابل اعتماد قلمداد شود زیرا کنگره توافق وی با ایران را تایید نخواهد کرد.

کاتن با این حال کنایه ظریف را دریافت کرد و او را به مناظره دعوت کرد.

وی سپس ظرف را به پنهان شدن در آمریکا به علت فرار از خدمت سربازی در جنگ ایران و عراق متهم کرد و چالش خود را این گونه متتشر کرد:

«پیشنهاد من این است که در واشنگتن دی سی دیدار کنیم. زمان را تو تعیین کن و درباره سابقه اقدامات تروریستی، فریبکاری و سرکوبگری ایران گفتگو کنیم. تام کاتن ــ 29 آوریل 2015»

با این حال ظریف پاسخ داد:

«ما اکنون به دیپلماسی نیاز داریم. نه تلاش برای لکه دار کردن وجهه دیگران و ادعاهای دروغین برای مطرح کردن خود. بابت فرزندت که تازه به دنیا آمده تبریک می گویم. امیدوارم تو و خانواده ات در آرامش در کنار وی لذت ببرید. جواد ظریف ــ سی ام آوریل 2015»

برای وزیر ایرانی ، هدف از گفتگوی علنی با ایگناتیوس اعلام موضع دولت ایران درباره مسایل مختلف و دکترین جمهوری اسلامی ایران بود. ایران خواستار توافق است و می خواهد این توافق با احترام بین المللی به عنوان یک قدرت منطقه ای در خاورمیانه صورت گیرد.

بخشهای جالب این مصاحبه شوخی ها و کنایه ها و سخنانی بود که در این جلسه مطرح شد. ظریف تام کاتن را به باد مضحکه گرفت و سپس نوبت دولت عربستان سعودی بود که یکی از رقبای اصلی ایران در منطقه است. زمانی که ایگناتیوس از ظریف پرسید آیا تمایلی به پذیرش برنامه هسته ای عربستان سعودی و امضای توافقی مشابه ایران با عربستان سعودی دارد، دیپلمات ایرانی پاسخی کاملا محکم و بدون تردید داد.

ایگناتیوس پرسید آیا شما به سعودی ها اطمینان دارید که یک برنامه کاملا صلح آمیز را حفظ کنند؟ ظریف بسیار محکم پاسخ داد بله. این حق آنها است و حق باید بدون هیچ تبعیضی برای همه اجرا شود. وی با این حال چند دقیقه بعد سعودی را به بمباران عمدی یک باند فرودگاه در یمن متهم کرد تا هواپیمای ایرانی که حامل کمک های بشر دوستانه بودند مجبور به بازگشت شود.

وی گفت ما پیش از این به سعودی ها اعلام کرده بودیم که هواپیماها حامل چه محموله ای هستند. کمی بعد وی گفت ایران و عربستان سعودی در مبارزه با بازیگران غیردولتی نظیر القاعده و داعش منافع مشترک دارند.

ظریف گفت ایران متعهد به عدم دخالت در مناقشه های منطقه ای است و به طور ویژه به سوریه اشاره کرد.

وی در عضو قدرت های غربی را به قدرتمند کردن بازیگران غیر دولتی نظیر القاعده و داعش از طریق اصرار بر پیش شرط های خود برای مذاکره برای حل وفصل جنگ داخلی کنونی در سوریه متهم کرد.
وی گفت اجازه بدهید خود سوری ها تصمیم بگیرند.

در طول جلسه پرسش و پاسخ که پس از مصاحبه برگزار شد، ایگناتیوس شماری از پرسش هایی که حاضران در جلسه پیش از آغاز جلسه ارائه کرده بودند را مطرح کرد.

در همه موارد جز یکی، ایگناتیوس پیش از مطرح کردن سئوال، خبرنگار و رسانه ای که این سئوال را پرسیده بود معرفی می کرد. با این حال وی با هوشمندی این بخش از اطلاعات را فاکتور گرفت و مستقیم سر سئوال رفت و گفت آیا شما بدون پیش شرط با اسراییل مذاکره می کنید؟ جواب یک کلمه بود خیر.

ظریف پاسخ داد: زیرا ما در شرایطی هستیم که افرادی که به طور مستقیم مسئله به آنها مربوط می شود درباره حق موجودیت خود به عنوان یک کشور مستقل مرتکب نقضی اساسی شده اند.

وی در اشاره به اسراییل گفت: آنها باید به جای اینکه به دنبال مقصر یا سپر بلا یا لاپوشانی باشند مشکلات خود را حل کنند. باید به بمباران هر دو سال یک بار غزه پایان دهند. ظریف با این حال زمانی که پرسید آیا ایران پس از آنکه اسراییل به اشغالگری پایان داد و مسایل خود با فلسطینیان را حل کرد آیا حاضر به مذاکره با اسراییل خواهد بود پاسخ داد: خیر.

با این حال به رغم همه تزویرها و فرار از واقعیت درباره مسایل مشخص، مرتبط ترین مسئله مذاکرات هسته ای چند جانبه بود و کل جهان منتشر شنیدن مطالبی درباره این مسئله بودند. روشن است که همه طرف ها خواستار این توافق هستند و تلاش گسترده ای برای به نتیجه رساندن آن صورت داده اند.

مشاهده اینکه سی ام ژوئن یا حوالی این تاریخ چه اتفاقی می افتد بسیار جالب است. چرا که وزیر خارجه ایران این نقل قول را از رهبر معظم ایران بازگو کرد که نباید این توافق به خاطر چند روز کمتر یا بیشتر از بین برود؛ چراکه این یک فرایند انسانی است.