گوناگون

آیا آمریکا "فعال مایشاء" است؟!

پارسینه: در فیلم کوتاهی که در شبکه‌های اجتماعی موجود است، نتانیاهو در یک جلسهٔ خصوصی در سال ۲۰۰۱ به مخاطبان خود می‌گوید «نگرانِ آمریکا نباشید! آمریکا شی‌ایست که ما راحت حرکت‌اش می‌دهیم».

هرچند در آن زمان برخی در آمریکا از نگاه این مقام ارشد اسرائيلی به کشورشان دلخور شدند، اما حقیقت این است که برداشت نتانیاهو از سیستم سیاسی آمریکا کاملاً با واقعت تطابق داشت: هیچ نظام سیاسی یا هیچ نظام تصمیم‌گیری‌ دیگری در دنیا وجود ندارد که به اندازهٔ نظام ایالات متحده از بازیگران پیرامونی - مانند اتاق‌فکرها، لابی‌ها، موسسات تحقیقاتی و حتی دانشگاه‌ها - متاثر باشد.

در دهه ۱۹۹۰، این حقیقت را عربستان سعودی هم - ولو کمی دیرتر از اسرائيل - به خوبی متوجه شد؛ و به همین خاطر است که اگر امروز در خیایان K street واشنگتن قدم بزنید، به دفاتر ده‌ها موسسه تحقیقاتی و اتاق‌فکر و لابی برمی‌خورید که به منظور تاثیرگذاری بر روند تصمیم‌گیری سیاستمداران آمریکایی یا به منظور تاثیرگذاری بر فضای رسانه‌ای - به صورت مستقیم یا غیرمستقیم - با حمایت یکی از این دو کشور تاسیس شده است.

در دانشگاه‌های آمریکا هم همین صحنه قابل مشاهده است. در دلِ هر دانشگاه معتبر در ایالات متحده، دست‌کم یک موسسهٔ «خاورمیانه‌شناسی» یا یک مرکز تحقیقاتی وجود که - علیرغم ادعای بی‌طرفی و «علمی‌» بودن‌اش» - در صحنهٔ سیاست آمریکا نقش ایفا می‌کند.

این بازیگران پیرامونی، در جلسات استماع کنگره فعالانه شرکت می‌کنند، در رسانه‌ها به عنوان «متخصص» حضور می‌‌یابند، گزارش‌های «کارشناسی» دوره‌ای روی موضوعات خاص منتشر و در سطح وسیع میان ارگان‌های تصمیم‌گیری و مطبوعات توزیع می‌کنند، جلسات مناظره و سخنرانی در دانشگاه‌ها و مجامع علمی برگزاری می‌کنند، تک‌تک اعضای کنگره را شناسایی می‌کنند، شیوه‌ٔ رای دادن آن‌ها را رصد می‌کنند و برای هریک از آن‌ها برنامه‌ و روشی مشخص تدوین می‌کنند، و حتی برای نامزدهای انتخاباتی مجلسین و ایالت‌ها و ریاست‌جمهوری برنامه‌های «جمع‌آوری کمک مالی» برگزار می‌کنند.

به همین خاطر هم صحنه‌گردانِ یکی از آن‌ها آمریکا را «شی‌ای» در دستان خود می‌بیند و آن یکی انتشار بخش عمده‌‌ای از یک گزارش رسمی در مورد یازده سپتامبر (یعنی مهم‌ترین اتفاق سیاسی تاریخ معاصر آمریکا) را ۱۵ سال به تعویق می‌اندازد، و سرآخر وزیر امور خارجه‌اش را به دلِ واشنگتن می‌فرستد تا جملات «مسئله‌دار» آن گزارش را در انظار رسانه‌ها تفسیر به مطلوب کند.

معتقدم تفاوت دو جریان سیاسی اصلی در ایران در این نیست که یکی «دشمن» آمریکا و دیگری خواهان سازش با «کدخدا» است. این برداشت غلط و این تقسیم‌بندی گمراه‌کننده و بعضاً مغرضانه سال‌هاست فضای نقد و گفتوگو را از واقعیت دور کرده است و مانع سیاستگذاری صحیح در راستای تحقق منافع ملی شده است.

حقیقت این است که در ایران یک جریان سیاسی «کنترل‌پذیری آمریکا» را هنوز درک نکرده و گمان می‌کند که با شعار دادن و آتش زدن پرچم ضربه‌ٔ مهلکی بر پیکرهٔ‌ ایالات متحده وارد خواهد کرد؛ و از این رو کشور را در مسابقهٔ کنترل واشنگتن سال‌ها از رقبای منطقه‌ای خود - که دینامیسم درونی واشنگتن را به درستی فهمیده‌اند - عقب نگه داشته است؛

و یک جریان سیاسی دیگر، ولو با تاخیری چند ساله، به خوبی درک کرده که نظام سیاسی آمریکا، بیش از هر نظام سیاسی دیگر در جهان تابع بازیگران پیرامونی و به تبع قابل «جهت دادن» است. به همین خاطر هم تلاش می‌کند، ولو به بهای تحمل انگ سازشگری و اتهام ضعف، به سازوکارهای لازم برای این کار مسلط شود.

رئيس‌جمهوردر بیان این حقایق معذوریت دارد. منتقدان و رای‌دهندگان باید منصف و عاقل باشند.

رضا نصری/حقوقدان بین المللی

ارسال نظر

  • ناشناس

    دقیقا. ما به جای این که در این کشور نفوذ کنیم و با نزدیک شدن به جریان های میانه رو تر منافع خود را در برابر لابی های عربی و صهیونیستی مورد حمایت قرار بدیم اعلام میکنیم که ما فرقی بین آمریکایی میانه رو و تند رو و عضو این حزب و ان حزب قائل نیستیم و آمریکایی آمریکاییه و مرگ بر همشون تا به این ترتیب تمام آمریکای رو یکپارچه علیه خودمون کنیم. کجای این عملکرد ناشی از هوشمندیه؟

  • ناشناس

    سالها است از خود رو کیسه بوکس مستکبران کرده ایم و فکر میکنیم با استکبار مبارزه میکنیم! امیدوارم روزی مسئولین کشور دیپلماسی هوشمند و هدفمند را جایگزین شعارهای احساسی بیهوده کنند.

  • ناشناس

    پس با این توصیف ما هم بجای مقابله کلامی و قطع رابطه باید با گفتگو ،لابی و راه انداختن اتاق فکر در جهت منافع ملی با امریکا و یا هر کشوری که مشکل داریم اهداف ملی را به پیش ببریم از گفتن اینهمه دشمن دشمن چی عایدمان شد جز تحریم و توصیه مسئولان به مقاومت و سوق دادن مردم به فقر و فحشا و بی فرهنگی

  • ناشناس

    درود بر شما

  • ناشناس

    پس شیطان بزرگ هم پخی نیست ، حال پرچم کی را اتش بزنیم. مرگ بر کی بگیم سفارت کی بالا بریم بی تدبیری هامون را گردن کی بندازیم گرمای مراسم که از اتش زدن پرچم تامین میشد را چه کار کنیم حتمن باید کارناوال حرکات موزون بزای گرم شدن راه بندازییم . پرچم عربستان و عراق و ترکیه را که نمیشه اتش زد

نمای روز

داغ

صفحه خبر - وب گردی

آخرین اخبار