یادبود برای سعید امینی/سعید امینی "جیمز دین" سینمای ایران بود

شب گذشته 14 آبان ماه، فرهنگسرای ارسباران میزبان سینمادوستانی بود که کنار هم جمع شده بودند تا یاد سعید امینی بازیگر فیلم سینمایی "نفس عمیق" را که هفته گذشته طی یک سانحه درگذشت، گرامی دارند.

در ابتدای این مراسم امیر سماواتی، تهیه کننده فیلم "نفس عمیق" روی صحنه رفت و گفت: به اینجا که می‌آمدم خیلی فکر کردم چه چیزهایی بگویم ولی آنقدر این ضایعه برایم دردناک بود که نتوانستم و نمی‌توانم آن چیزهایی را که در ذهن داشتم بگویم.

وی خود را پدر سعید امینی دانست و بیان کرد: نه تنها سعید بلکه همه کسانی که در آن پروژه بودند برای من مانند فرزندانم بودند و من وقتی خبر درگذشت سعید را شنیدم به واقع فکر کردم یکی از فرزندانم درگذشته است.

سماواتی ادامه داد: "نفس عمیق" برای من و شهبازی (کارگردان فیلم) یک نقطه عطف در سینما بود ولی طی این چند روز با یادآوری آن فیلم و این که دیگر سعید عزیز پیشمان نیست کامم تلخ می‌شود و ترجیح می‌دهم به این فیلم فکر نکنم.

این تهیه‌کننده سینما تصریح کرد: طی 60 روزی که "نفس عمیق" را فیلمبرداری می‌کردیم او مثل پسر خودم بود. وقتی شنیدم این اتفاق برای سعید افتاده تا ساعت‌ها نمی توانستم حرف بزنم.

وی سعید امینی را مهربان، خندان، مظلوم و خلاق توصیف کرد و گفت: ای کاش کمی بیشتر به سعیدهای سینما یعنی جوان‌های خوش آتیه توجه شود.

سماواتی در پایان اظهار امیدواری کرد کاری را که برای سعید نتوانسته است انجام دهد برای دیگر جوانان سینما انجام دهد.

سروش صحت، کارگردان سینما و تلویزیون و هنرمند بازیگر سخنران بعدی این مراسم بود که گفت: من متاسفانه با سعید امینی برخوردی نداشته‌ام ولی "نفس عمیق" را چند بار دیده‌ام و زنده‌یاد امینی را از طریق کامران "نفس عمیق" می‌شناختم.

وی قسمت‌هایی از مقدمه کتاب "بیگانه" اثر "آلبر کامو" را خواند و گفت: کامران با جامعه اطرافش بیگانه بود البته نه بیگانه به معنای بد آن بلکه این بیگانه معنای آدم خاص و متفاوت را می‌دهد.

کارگردان مجموعه تلویزیونی "پژمان"، کامران فیلم "نفس عمیق" را نماینده و مظهر طغیان یک نسل نامید و ادامه داد: کامران یا سعید همان "جیمز دین" است که متاسفانه سرگذشت هر دو مانند هم بود و هر دو در یک سانحه جان باختند. جیمز دین نیز هم در فیلم‌هایش و هم در زندگی یک طغیان‌گر بود.

صحت در پایان سخنانش مرگ سعید امینی را به شدت تراژیک عنوان کرد و گفت: سعید امینی درگذشت ولی باید قبول کنیم او برای همیشه بین ماست. او در فیلم "نفس عمیق" نماینده نسلی بود که طغیان‌گر بودند و این طغیان را در فیلم "نفس عمیق" نشان داد.

بعد از صحبت‌های صحت، امیر طهمورثی معاون آفرینش‌های فرهنگی و هنری منطقه 3 تهران گفت: سعید امینی طول فعالیتش کم ولی عرض فعالیتش زیاد بود. هر چند وی تنها در یک فیلم بازی کرده بود ولی همان یک فیلم از وی یک خاطره ساخت.

نیما حسنی‌نسب، منتقد سینما سخنران بعدی این مراسم بود که گفت: یکی از سخت‌ترین و شاید عجیب‌ترین کارهایی که یک سینمادوست و عاشق سینما، نویسنده و منتقد سینما در طول زندگیش مجبور است انجام دهد حرف زدن یا نوشتن در مورد کسی است که از وی تصویری زنده شفاف و ماندگار در ذهن دارد.

وی افزود: واقعا سخت است که در حضور خاندان امینی از او حرف بزنیم یا از کامران "نفس عمیق". شاید به همین خاطر است که سینما می‌تواند برخی از دردها را تسکین دهد زیرا پناه بردن به سینما در حقیقت فرار ما از واقعیت‌هاست و این که تلخی سنگین دوری از سعید امینی ها را قبول نکنیم.

این منقتد سینمایی تصریح کرد: فیلم‌های خوب و بزرگ و ماندگار راه و روش‌های متفاوت و متاسفانه برخی اوقات بی رحمانه‌ای برای ماندگاری خود دارند. "نفس عمیق" با مرگ اندیشی خود و با مرگ بازیگر اصلی اش ماندگار شد.

وی "نفس عمیق" را نشان‌دهنده جوانمرگی یک نسل دانست که با جوانمرگی بازیگر فیلم مُهر تایید تلخی بر واقعیت خود زد.

حسنی‌نسب ادامه داد: شاید روزانه هزاران هزار جوان را از دست بدهیم اما از هیچ کدام خبردار نمی‌شویم زندگی به ما یاد داده که از مرگ گریزی نیست ولی تشخصی که هنر به مرگ سعید امینی داد ماندگاری او را ضمانت کرد.

در ادامه نوید میهن‌دوست، همکار و دوست سعید امینی به روی صحنه رفت و گفت: 12 سال پیش تقریبا در همین ایام بود که ما در تدارک ساخت "نفس عمیق" بودیم. در آن زمان من دستیار شهبازی کارگران این فیلم بودم. می‌خواستم اینجا در مورد صحنه مرگ کامران "نفس عمیق" حرف بزنم ولی امروز بعد از 12 سال با تعبیر شدن آن صحنه در مرگ سعید امینی نمی‌توانم آن صحنه‌ها را به یاد بیاورم.

در ادامه ساره بیات، بازیگر فیلم اسکاری "جدایی نادر از سیمین" به روی صحنه رفت و گفت: خاطرم نیست که کسی بتواند تنها با یک فیلم چنین تاثیری روی مخاطب خود بگذارد. 10 سال از "نفس عمیق" می‌گذرد اما این نفس هنوز هم عمیق و گرم است.

این بازیگر سینما در پایان سخنان خود گفت: من نه سعید امینی را از نزدیک دیده بودم و نه با او کار کرده بودم ولی تاثیری که روی مخاطب گذاشته بود من را مجبور کرد که به این مجلس بیایم و از خدا معجزه صبر و آرامش برای رو به رو شدن با مرگ سعید امینی را طلب کنم.

نیک کریمی نیز که در این مراسم حضور داشت در سخنان کوتاهی گفت: این جمع، جمع بسیار خوبی است و امیدوارم این جمع کوچک، کوچک‌ترین لحظه را برای خانواده امینی بسازد و تسلی خاطر آنها شود.

پرویز شهبازی، کارگردان فیلم "نفس عمیق" که تنها فیلم سعید امینی به شمار می‌رود سخنران بعدی بود که گفت: احساس دوگانه ای دارم. یک حس این است که ای کاش سعید را برای "نفس عمیق" انتخاب نمی‌کردم تا آنقدر امروز ناراحت و گریان نباشیم ولی از سوی دیگر فکر می‌کنم با انتخاب سعید وی را شمایل نسل خود در زمان پخش فیلم کردم که از همه چیز بریده بود.

وی افزود: سعید امینی یا کامران فیلم "نفس عمیق" قهرمان آن نسل بود که راهنمای اشتباهی شدند و این تصویر از سعید امینی در تاریخ سینمای ایران جاودان شد.

این کارگردان سینما تصریح کرد: مرگ دیر یا زود به سراغ همه می‌آید ولی فکر می‌کنم کسانی که جوان از دنیا می‌روند مانند فروغ فرخزاد، صادق هدایت و یا سعید امینی این شانس را دارند که هیچ کدام تصویری از پیری آنها در ذهنمان تصور کنیم.

وی با ذکر این جمله که من دو بار شاهد مرگ سعید امینی بودم گفت: سعید امینی و یا به تعبیری کامران مقطعی از جوانان این کشور را در یک برهه زمانی نشان می‌دهد و به همین خاطر تصویرش در سینمای ایران ماندگار خواهد بود.

علی لقمانی، مدیر فیلمبرداری فیلم "نفس عمیق" سخنران دیگر این مراسم بود که گفت: من سعید امینی را از دریچه دوربین دیدم یعنی تصویری از او در ذهن دارم که هیچ کس ندارد و می‌خواهم بگویم او بر من تاثیر گذاشت علی رغم این که یک جوان 20 و اندی ساله بود.

وی به هماهنگی و بازی سه پرسوناژ اصلی فیلم در جای خود اشاره کرد و گفت: مریم پالیزبان شلوغ و پرهیجان، سعید امینی آرام و متین و منصور میانه این دو بود و این سه با هم تصویری از یک نسل را به نمایش در آوردند.

لقمانی در پایان صحبت هایش گفت: این سه بازیگر کم سن و سال بودند و من برای ارتباط با آنها گاهی شوخی می کردم تا راحت تر جلوی دوربین قرار بگیرند و تنها عکس العمل سعید در این مواقع خنده بود.

هنگامه قاضیانی بازیگر سینما که به نوعی مدیر و برنامه‌ریز این برنامه نیز بود گفت: تسلیت واژه کوچکی است برای این درد بزرگ. شاید بیشتر ما با سعید آشنا نبودیم ولی بازی او در "نفس عمیق" بر روی همه ما تاثیری عمیق گذاشت که اکنون اینجا هستیم تا یاد وی را گرامی داریم.

در پایان این مراسم ضمن نمایش چند کلیپ از سعید و فیلم "نفس عمیق" از خانواده زنده یاد سعید امینی که آنها نیز در برنامه بودند تجلیل به عمل آمد.

سعید امینی بازیگر جوان سینمای ایران بود. وی بازیگر نقش کامران در فیلم "نفس عمیق" بود که سه‌شنبه هفتم آبان بر اثر گازگرفتگی درگذشت.