تأثیر عملکرد علما و امرا بر جامعه

پارسینه-گروه فرهنگی: حجت الاسلام محمدرضا مصطفی پور عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در تشریح معنای سبک زندگی به خبرنگار مهر گفت: در روان شناسی یک تلقی از سبک زندگی است و در جامعه شناسی و در آموزه های دینی هم تلقی های دیگری است و اگر دایره را گسترده تر ببینیم در ارتباط با پزشکی نیز باز صحبت از سبک زندگی است.

وی افزود: سبک زندگی یعنی نوع رفتاری که یک انسان در زندگی دارد که انسان با ملاحظه آن رفتار تشخیص می دهد شخصیت این انسان را به لحاظ روان شناختی و یا جایگاه او را از نظر جامعه شناختی و یا سلامت و عدم سلامت جسمی او را از لحاظ پزشکی. ما باید ببینیم دولت و عملکرد دولت در کدام یک از اینها تأثیر دارد.

این مدرس علوم قرآنی تأکید کرد: اگر به لحاظ جامعه شناختی مسئله را ببینیم به طبع دولتها با نوع عمکردشان می توانند دوگونه عمل کنند یک رفتار مثبت به گونه ای که همه مردم را در چارچوب قانون یکسان ببینند و حقوقی که باید به مردم داده شود باید ادا شود و از حقوق مردم در سطح برابر دفاع شود. در این صورت ما دیگر فاصله طبقاتی نداریم و همه مردم به لحاظ قانونی به نهادی مراجعه می کنند، همه به حقوق خود می رسند.

حجت الاسلام مصطفی پور یادآور شد: اگر ما یک دولت را مجموعه ای بدانیم که این نگاه را راجع به انسان ندارد یعنی به حقوق مردم و به خواسته های معقول و مشروع مردم بی توجه است و فاصله بین طبقات تشدید می کند و زمینه گسترش فساد را ایجاد می کند، خب تأثیر مستقیم بر سبک زندگی مردم دارد. در روایات داریم که دو دسته اگر فاسد شوند عالم فاسد شده و اگر این دو دسته صالح شوند، عالم صالح می شود. این دو دسته علمای دینی و امرا و حاکمان هستند. عملکرد این دو دسته در سبک زندگی مردم تأثیر مثبت یا منفی دارد. به همین دلیل است وقتی از حضرت علی(ع) در مورد وضع ظاهری زندگی شان که در سطح پاینی است، سؤال می کنند، حضرت پاسخ می دهد که من باید به سان پایین ترین طبقه جامعه زندگی کنم تا آن فقیر احساس تلخ فقر را نداشته باشد و ببیند که رهبر او به لحاظ خوراک و پوشاک و مرکب و غیره مثل خودش است.

وی تأکید کرد: عملکرد مثبت دولت تأثیر مثبت و عملکرد منفی نیز در سبک زندگی مردم تأثیر دارد. یعنی رشوه، اختلاس، دزدی، نادیده گرفتن حقوق مردم، از بین بردن رحمت و عواطف مردمی و... می تواند در جهت تخریب سبک زندگی مردم تأثیرگذار باشد.

این مدرس دانشگاه در مورد مطالباتی که در حوزه اصلاح سبک زندگی جامعه ایران از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری انتظار می رود، گفت: در منابع دینی و روایات بحث فقر یکی از مسائل مهم جامعه است که حضرت علی(ع) در این باره می فرماید: الفقر هو الموت الاکبر. فقر بزرگترین مرگ در جامعه است. در ادعیه برای پناه بردن از فقر به خدا مضامینی وجود دارد و در صحیفه سجادیه، امام(ع) بحث قرض را مطرح می فرماید که آدمی که مقروض است این انسان آرامش ندارد و به هر حال در رفتارش تأثیر دارد. دولتها در کنار دیگر مسائل بحث بیکاری را باید مورد توجه قرار دهند، بیکاری زمینه ای برای فقر و غیره است و در کنار فقر مالی، فقر فرهنگی را نیز توجه داشته باشیم. یعنی در راستای حاکمیت ارزشهای فرهنگی هم تلاش کنیم چراکه اگر جامعه به لحاظ فقر فرهنگی و فقر مالی دچار مشکل شد، سبک زندگی هم در چارچوب فقر و فحشا شکل می گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی افزود: انتظاری که از دولتها می رود اینکه در کنار کارهای اصلی خود، به حقوق سیاسی -اجتماعی مردم توجه کنند و عدالت را محور اصلی برای خواسته های مردم بدانند. رانت خواری ها بزرگترین ضربه به جامعه است که باید زدوده شود یعنی قوانینی اعمال شود که کسی خارج از چارچوب و مقررات نتواند حقوق بیشتری را مطالبه کند. دولت می تواند از طریق حاکم کردن عدالت، در جهت زدودن فقر و فحشا گام بردارد.

حجت الاسلام مصطفی پور رفع فقر فرهنگی و فقر مالی را اولویت اصلی دولتهای آینده در جهت اصلاح سبک زندگی مردم اعلام کرد و افزود: اگر فرهنگ کار را در جامعه حاکم کنیم علاوه بر جلوگیری از فقر، مانع فساد می شود و در کنار برطرف شدن فساد و فقر می توان در جهت توسعه بیشتر در جامعه گام برداشت.