پوتین از این فیلم حمایت می‌کند

تلویزیون دولتی روسیه هفته گذشته ولادیمیر پوتین را کنار نورسلطان نظربایف در حال تماشای فیلم «28 مرد پانفیلوف» در آستانه پایتخت قزاقستان نشان داد. این فیلم بر اساس یکی از رویدادهای جنگ جهانی دوم ساخته شده که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان حقیقت ندارد.

فیلم عمل قهرمانانه و فداکارانه سربازان ارتش سرخ را بیرون دروازه‌های مسکو در نوامبر سال 1941 به تصویر می‌کشد. براساس داستان‌های اتحاد جماهیر شوروی 28 سرباز ارتش سرخ که عمدتا قزاق و قرقیز بودند با رهبری ایوان پانفیلوف مقابل ارتش آلمان ایستادند و پیش از آن‌که همگی کشته شوند 18 تانک آلمانی را نابود کردند.

آن‌ها با فداکاری خود در تاریخ اتحاد جماهیر شوروی جاودانه شدند و پس از آن به عنوان بخشی از تاریخ مکتوب این کشور به کتاب‌های درسی راه یافتند در حالی که مورخان عقیده دارند این داستان از اساس واقعیت ندارد.

مقامات رسمی اتحاد جماهیر شوروی سال 1948 درباره صحت این واقعه تاریخی تحقیق کردند. آن‌ها با تحقیق درباره داستان فداکاری مردان پانفیلوف به این نتیجه رسیدند که این داستان ساخته و پرداخته یکی از روزنامه‌نگاران ارتش سرخ است. هر چند که نتایج این تحقیق از دید عموم پنهان نگاه داشته شد.

اتحاد جماهیر شوروی همواره از جنگ جهانی دوم به عنوان یک پیروزی قهرمانانه یاد می‌کرد که سبب اتحاد جمهوری‌های کمونیستی علیه فاشیسم شد. روسیه نیز در حال حاضر به صورت مداوم از ظهور فاشیسم در اوکراین ابراز نگرانی می‌کند و شاید به همین دلیل موضوع فیلم «28 مرد پانفیلوف» با سیاست‌های امروز روسیه هم‌آوا و مورد حمایت کرملین است.

اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم بیشترین تلفات انسانی را متحمل شد. به گفته مقامات اتحاد جماهیر شوروی 20 میلیون نفر از اهالی این حکومت کمونیستی در طول جنگ جهانی دوم کشته شدند هر چند که پژوهشگران درباره آمار دقیق کشته‌ها تردیدهای بسیاری دارند.

در فیلم «28 مرد پانفیلوف» قزاق‌ها، روس‌ها و دیگر سربازان روس زبان شانه به شانه هم از سرزمین مادری خود دفاع می‌کنند. این فیلم نمایشی از سیاست خارجی روسی است که در آن مردم با مرکزیت مسکو و با چنگ زدن به زبانی مشترک متحد می‌شوند.

سال گذشته سرگئی میروننکو مدیر مرکز اسناد دولتی روسیه با اشاره به اسناد تاریخی موجود اعلام کرده بود که داستان فیلم واقعیت ندارد. این عمل او با واکنش تند ولادیمیر مدینسکی وزیر فرهنگ روسیه مواجه شد. میروننکو پس از آن از سمت خود برکنار شد.

مدینسکی وزیر فرهنگ روسیه با دفاع از داستان «28 مرد پانفیلوف» می‌گوید: «حتی اگر این داستان از آغاز تا پایان دروغ باشد، و حتی اگر خود پانفیلوف هم شخصیتی خیالی باشد باز هم این یک داستان مقدس است که نباید به آن خدشه‌ای وارد کرد. کسانی که به این داستان خدشه وارد می‌کنند وامانده‌هایی آلوده هستند.»

البته صحبت درباره حقایق تاریخی جنگ جهانی دوم در روسیه پس از قانونی جنجالی که سال 2014 برای جلوگیری از احیای نازیسم به تصویب رسید کار بسیار دشواری است. با اتکا به همین قانون ولادیمیر لوژگین بلاگر اهل روسیه برای انتشار دوباره مقاله‌ای درباره اشغال مشترک لهستان به دست قوای ارتش سرخ و آلمان نازی در سپتامبر سال 1939، به پرداخت سه هزار و 500 دلار جریمه محکوم شد.

دادگاه اعلام کرد که لوژگین با بیان اینکه کمونیست‌ها و آلمان‌ها با هم به لهستان حمله و جنگ جهانی دوم را آغاز کرده‌اند، این اعتقاد را تبلیغ می‌کند که کمونیسم و نازیسم با هم همکاری صادقانه داشته‌اند. دادگاه عالی روسیه ماه سپتامبر محکومیت لوژگین را تایید کرد.

آلمان نازی و اتحاد جماهیر شوروی سال 1939 پیمان عدم خصومت موسوم به قرارداد موتولوف-ریبن‌تروپ را امضا کردند. شوروی و آلمان علاوه بر آن در پروتکلی سری لهستان را بین خود تقسیم کردند. پس از آن‌ بود که آلمان اول سپتامبر به لهستان لشکر کشید و آتش جنگ جهانی دوم را افروخت و متعاقب آن نیروی ارتش سرخ 17 سپتامبر از شرق به لهستان وارد شدند.

از آن‌جا که فیلم «28 مرد پانفیلوف» را دولت روسیه به صورت گسترده تبلیغ می‌کند و علاوه بر آن شخص ولادیمیر پوتین نیز فیلم را تایید کرده است، پیش‌بینی می‌شود که اکران فیلم در ماه نوامبر تماشاگران بسیاری را به سالن‌های سینما بکشاند و به یکی از فیلم‌های پرفروش گیشه سینمای روسیه تبدیل شود.