بازار وام خرید مسکن کساد شد

کاهش قدرت خرید وام مسکن طی چند سال اخیر با افزایش نرخ ها به ویژه در کلان شهرها باعث شده است که مسئولان بانک مسکن، بانک مرکزی و وزارت راه و شهرسازی سناریوهای مختلف افزایش وام مسکن را مورد بررسی قرار دهند تا در صورت امکان میزان وام خرید مسکن که در حال حاضر ۲۰ میلیون تومان است، افزایش یابد.

طی دو سال و نیم اخیر، وام خرید مسکن که تنها توسط بانک مسکن پرداخت می شود، چنان با افت قدرت خرید مواجه شده است و به عبارتی ارزش خود را برای خرید مسکن از دست داده است که باعث کاهش تقاضا برای دریافت آن از سوی مردم شده است، این در حالی است که تا چند سال پیش خرید مسکن بدون دریافت وام خرید توسط مردم انجام نمی شد و متقاضیان خرید مسکن سعی می کردند به هر طریقی وام مسکن را از بازار از طریق بنگاه های معاملات ملکی یا از طریق سپرده گذاری در بانک مسکن دریافت کنند.

کاهش تشکیل پرونده های وام خرید مسکن

اما در حال حاضر با توجه به کاهش قدرت خرید میزان مراجعات به شعب بانک مسکن برای دریافت وام خرید مسکن به شدت افت کرده است؛ شاید به همین دلیل است که مسئولان بانک مسکن سناریوهای مختلف افزایش وام مسکن را تدوین و آن را به بانک مرکزی ارائه داده اند. البته مسئولان بانک مرکزی نیز خود نسبت به کاهش قدرت خرید وام مسکن واقف هستند اما قدرت ریسک افزایش میزان وام خرید مسکن را ندارند و در این زمینه به بن بست رسیده اند.

بسیاری از کارشناسان مسکن بر این اعتقاد هستند که هرگونه تغییری در وام خرید مسکن می تواند چالشی در وضعیت مسکن کشور ایجاد کند و منجر به افزایش نرخ ها در بازار مسکن شود؛ در حال حاضر با ۲۰ میلیون تومان وام مسکن در تهران تنها ۴ الی ۵ متر در ارزانترین مناطق می توان خریداری کرد، البته شاید در شهرهای کوچک وام خرید مسکن تا حدودی به افزایش قدرت خرید افراد کمک کند؛ بنابراین افزایش ۱۰ میلیون تومانی وام خرید مسکن هم چندان راه گشا نخواهد بود و کمک چندانی به افزایش قدرت خرید مردم نخواهد کرد.

بانک مسکن در حالی قصد دارد که وام خرید را ۱۰ میلیون تومان افزایش دهد و آن را از ۲۰ به ۳۰ میلیون تومان برساند که این میزان افزایش چندان تاثیری بر رونق تقاضای وام خرید نخواهد داشت. مسئول وام مسکن یکی از شعب بانک مسکن در تهران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: تشکیل پرونده های وام خرید مسکن بسیار کاهش یافته است و افراد به ندرت برای دریافت این وام و تشکیل پرونده به بانک مراجعه می کنند.

وی با بیان اینکه با مبلغ ۲۰ میلیون تومان وام چه خانه ای می توان خرید؟ افزود: با توجه به اینکه باید مشتریان برای مدت زمانی هم در انتظار دریافت وام مسکن بمانند، انگیزه برای خرید این وام کاهش یافته است واین مسئله در کل باعث شده است که تعداد مشتران وام خرید مسکن کاهش یابد.

آزادسازی وام خرید

همچنین یک فعال بنگاه معاملات ملکی نیز به خبرنگار مهر گفت: تعداد افرادی که برای فروش وام خرید مسکن مراجعه می کنند کاهش یافته و از سوی دیگر تعداد افرادی که برای خرید این وام مراجعه می کنند هم کاهش یافته است، زیرا مبلغ این وام ۲۰ میلیون تومان است که در صورت خرید حدود ۲.۵ میلیون تومان آن کسر و هزینه خرید می شود، بنابراین این میزان وام واقعا مشکلی را برای خریداران واخدهای مسکونی حل نمی کند و بهتر است که مسئولان چاره ای برای آن بیاندیشند.

وضعیت فعلی در حالی است که برخی فعالان بازار مسکن خواستار آزادسازی وام خرید مسکن هستند؛ چند سال پیش، قبل از انحصاری شدن پرداخت وام خرید مسکن توسط بانک مسکن، بسیاری از بانکها به ویژه خصوصی ها وام های خرید مسکن با مبالغ بالا به متقاضیان با شرایط ویژه ای پرداخت می کردند که پس از گذشت مدتی متوقف شد؛ بانکهایی که این نوع وام ها را می پرداختند حتی تا مبالغ ۸۰ تا ۹۰ درصد وام مورد نیاز افراد برای خرید یک واحد مسکونی را تامین می کردند، همان کاری که بانکهای سایر کشورها برای کمک به خرید مسکن مردم انجام می دهند.

اما به هر حال پس از مدتی با گرانی هایی که در قیمت مسکن به ویژه در کلان شهرها اتفاق افتاد، پرداخت این نوع وام ها توسط بانک ها از سوی بانک مرکزی ممنوع اعلام شد، اما حال زمزمه هایی برای شروع مجدد آن شنیده می شود.

امکان افزایش اوراق رهنی مسکن

از سوی دیگر اوراق رهنی مسکن با همان مبلغ ۲۰ میلیون تومان نیز در فرابورس ایران ادامه دارد، علی صالح آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سئوال که آیا قرار است مبلغ اوراق رهنی مسکن در فرابورس افزایش یابد، گفت: این وام باید توسط بانک مسکن بازنگری و با تائید بانک مرکز به بورس اعلام شود و ما برای افزایش این نوع وام تصمیم گیر نیستیم بلکه وام مسکن تصمیم گیرنده است.

به نظر می رسد با افزایش وام خرید مسکن در صورت موافقت بانک مرکزی با پیشنهادات و سناریوهای بانک مسکن، میزان اوراق رهنی خرید مسکن در بورس نیز مورد بازنگری قرار گیرد و افزایش یابد.