نمايندهها وقت نكردند از دريافت يارانه انصراف دهند!
قانون: پالايش يارانهبگيران و حذف افرادي كه تمكن مالي دارند، از فهرست دريافتكنندگان يارانه در حالي دنبال ميشود كه در ميان كساني كه هر روز به ازاي هر نفر از افراد خانوادهشان 45 هزار و 500 تومان به حسابشان پول نقد واريز ميشود، نام برخي نمايندگان مجلس و مشاوران وزرا و مديران كل و ... به چشم ميخورد.
اين در حالي است كه دولت در چنين شرايطي قصد دارد عدهاي از مردم عادي را از فهرست دريافت كنندگان يارانه خارج كند و براي اين مهم كارگروه ويژهاي نيز تشكيل داده است. ابراهيم نكو، دبیر کمیسیون اقتصادی دوره نهم مجلس شورای اسلامی از حوزههای بهارستان و رباط کریم يكي از كساني است كه از دريافت يارانه توسط نمايندگان مجلس انتقاد كرده و ادامه اين شيوه رابه صلاح ندانسته است. وي ميگويد دو سوم نمايندگان مجلس يارانه دريافت ميكنند.
وي كه معتقد است بايد شرايط پرداخت نقدي يارانهها تغيير كند، ادامه وضعيت فعلي را به صلاح اقتصاد نميداند و ميگويد بايد اين روند تغييراتي جدي را تجربه كند.مشروح گفتوگوي «قانون» با ابراهيم نكو در پي ميآيد:
آقاي نكو در حالي شما و برخي همكارانتان با كاهش تعداد يارانهبگيران موافق هستيد كه نام همكارانتان در مجلس در فهرست دريافتكنندگان يارانه قرار دارند. وقتي نمايندگان مردم نميتوانند از دريافت يارانه چشمپوشي كنند چطور توقع داريد مردم از دريافت يارانه انصراف دهند؟
خب، نكتهاي كه در اين ميان وجود دارد اين است كه اين نمايندهها قبل از رسيدن به پست نمايندگي براي دريافت يارانه ثبت نام كرده بودند و بعد از اينكه نماينده شدند هم فرصت نكرده اند انصراف خود را اعلام كنند.
يعني قبل از اينكه نماينده شوند، شرايط مالي شان طوري بود كه بايد يارانه دريافت ميكردند؟
اينها قبل از نمايندگي شغل معمولي داشتند. معلم بودند يا كارمند يا مشاغلي ازاين دست داشتند و تشخيص دادهاند يارانه بگيرند.
اگر واقعبينانه نگاه كنيم، نميشود در ايران كسي پول نداشته باشد و براي كانديداتورياش خرج نكند و راي بياورد، بالاخره اين افراد پولي داشتهاند كه خرج كنند. چطور فكر كردهاند به يارانه هم نياز دارند؟
ببينيد اسمش هست كه نمايندهها يارانه ميگيرند. اصل ماجرا تا جايي كه من اطلاع دارم چيز ديگري است. بسياري از اين افراد قبل از نمايندگي مثل قاطبه مردم عمل كردهاند. هنوز هم يارانه را دريافت ميكنند اما آن را به افراد نيازمند و ارباب رجوع خود ميدهند.
حرف من دريافت يارانه در زمان نمايندگي نيست. قبل از آن را ميگويم. اينها بالاخره تمكن مالي داشتند كه اقدام به كانديداتوري كردند. حداقلي كه يك فرد براي تبليغات انتخاباتي در مجلس نياز دارد، چقدر است؟
الان كه خيلي زياد است.
خود شما چقدر براي حضور در مجلس هزينه كرديد؟
من بوميمنطقه بودم و واقعا پول زيادي هم نداشتم. شايد به نظر برخي خندهدار باشد اما كل پولي كه من هزينه كردم سي ميليون تومان شد. البته دوستانم هم بسيار كمك كردند.
دوستانتان چقدر پول خرج كردند؟
برآورد نكردم.
فكر ميكنيد حداقلي كه بايد هزينه شود، چقدر است؟
وا... با اين تبليغاتي كه در انتخابات اخير شوراي شهر شد، فكركنم اين رقم براي انتخابات دوره بعد خيلي بالا رفته باشد اما حداقل رقميكه بايد صرف شود صد ميليون تومان است.
كسي كه صد ميليون تومان هزينه تبليغات ميكند چطور براي يارانه ثبتنام كرده است؟
ديگر اين اتفاق رخ داده و صورت خوشي هم ندارد. همان طور كه گفتم اين افراد بخش مهمياز پول را به نيازمندان ميدهند.
ولي بالاخره دريافت ميكنند. اگر اين طور است بقيه مردم هم ميتوانند بگويند يارانه ما را بدهيد به هر نيازمندي كه ميشناسيم ميدهيم.
بله، اين حرف درستي است. بهتر است مراكزي در مجلس و يا ادارات ديگر راه بيفتد كه فرمهاي انصراف را بين نمايندهها توزيع كند و آنها انصرافشان را اعلام كنند.
گويا بين ردههاي بالاي دولتي هم كساني هستند كه يارانه ميگيرند؟
بله.من ديدهام كه برخي مشاوران وزرا يا پستهاي ديگري كه حقوق كافي دارند هم يارانه ميگيرند.
حالا اين سوال پيش ميآيد كه سيستميكه نتوانسته است نمايندگان مجلس و مديران كل و مشاوران وزرا و... را شناسايي كند چطورميخواهد افرادي كه تمكن مالي دارند را شناسايي كند؟
بايد سيستميايجاد شود كه اين افراد شناسايي شوند.اين درست نيست كه همه بخواهند يارانه بگيرند.تا جايي كه من اطلاع دارم كمتر از يك ميليون نفر از دريافت يارانه انصراف دادهاند.اين معنايش چيست؟ يعني فقط يك ميليون نفر هستند كه نياز به اين پول ندارند و تعداد نيازمندان در ايران اين قدر بالاست؟ من افراد ميلياردري را ميشناسم كه يارانه ميگيرند. انگار فكر ميكنند اين يك غنيمت است كه بايد بگيرند.
اين ميلياردرها چه شغلي دارند؟
در همين تهران بگرديد. اين همه مغازه ميلياردي و پاساژ و رستوران و... در اين شهر هست. اين همه خانههاي لوكس. مالكان اينها نيازي به يارانه ندارند و نبايد آن را دريافت كنند.
اين كه معيار درستي نيست. مبناي شما براي حذف يارانه افراد مالكيت چه نوع ملكي، با چه قيمتي است؟
بايد اينها معلوم شود. دولت بايد سازو كاري را مشخص كند.
وقتي معياري وجود ندارد، شناسايي چطور بايد اتفاق بيفتد ؟مثلا از چه درآمدي بالاتر در ايران نيازمند دريافت يارانه نيست؟
سوال بسيار خوبي است. فكر ميكنم حتما بايد خط فقر در كشور استخراج شود.
حالا با اين اوصاف فكرميكنيد چه تعداد از افراد جامعه ايران نيازي به يارانه ندارند؟
من فكر ميكنم بين 40 تا 50 ميليون نفر ايراني نيازي به اين يارانه ندارند و ميتوانند بدون دريافت آن هم زندگي كنند. حالا كميبا اغماض نگاه كنيم حداقل پنجاه درصد از جمعيت ايران نيازي به يارانه ندارند.
البته تعداد مغازه داران و رستوراندارها و مالكان خانههاي لوكس بين چهل تا پنجاه ميليون نفر نيست.
درست است اما خيليهاي ديگر هم هستند كه نيازي به اين يارانه ندارند. اصلا بهتر است براي حل اين مشكل بياييم و از "برهان خلف" استفاده كنيم. بگوييم چه كساني به يارانه نياز دارند.فرم بدهيم به مردم كه بيايند و اعلام نياز به يارانه كنند.
اين بهتر است.كارگران، مستمري بگيران و افرادي كه تحت پوشش بهزيستي هستند و... ميتوانند يارانه دريافت كنند. كل اين افراد 20 ميليون نفر هم نميشوند.
اما همين حالا زمزمه حذف يارانهها دغدغههاي مردم را افزايش داده است. خيليها فكرميكنند مستحق دريافت يارانه هستند.
مردم در مدت كوتاهي نتايج حذف يارانهها را خواهند ديد و ميفهمند چقدر به سودشان است.هم تورم كاهش مييابد و هم قدرت خريد بالا ميرود.
اتفاقا قرار بود مردم نتايج مثبت هدفمندي را هم ببينند اما اين اتفاق نيفتاد.
طرح هدفمندي در حقيقت بسيار بد اجرا شد.
شايد اين طرح هم بد اجرا شود.
بالاخره اين كاري است كه دولت يازدهم بايد انجام دهد.
فكر ميكنيد از چه تاريخي اين طرح اجرايي شود؟
من معتقدم كه بايد از يكي دو ماه بعد اين طرح اجرا شود، نميشود اين شرايط را ادامه داد. هر ماه هزار ميليارد تومان كسري بياوريم و به همه فشار بياوريم كه ميخواهيم يارانه نقدي بدهيم. اين وضعيت به خود مردم خسارت ميزند. اين نقدينگي كه در جامعه توزيع ميشود بنيانهاي اقتصادي را با خطر مواجه ميكند وبايد جلوي اين روند را گرفت.
طبق قانون قرار است پرداخت نقدي يارانهها تا چه زماني ادامه يابد؟
معلوم نيست. بايد اقشار آسيب پذير را تحت پوشش قرار داد. از قول من بنويسيد مردميكه واقعا نياز به يارانه دارند نگران نباشند. يارانههايشان قطع نميشود اما كساني كه نيازي ندارند، اصلا نبايد يارانه بگيرند.
طبق قانون قرار بود ظرف 5 سال قانون هدفمندي اجرايي شده و وضعيت عادي شود. اين طور كه پيداست اين پيش بيني هم محقق نميشود.
حالا دستكاري قانون كه گناه نيست. وقتي ميبينيم كه اجراي آن به ضرر مردم است نبايد اجراي آن را ادامه دهيم.
خب، نكتهاي كه در اين ميان وجود دارد اين است كه اين نمايندهها قبل از رسيدن به پست نمايندگي براي دريافت يارانه ثبت نام كرده بودند و بعد از اينكه نماينده شدند هم فرصت نكرده اند انصراف خود را اعلام كنند.
يعني قبل از اينكه نماينده شوند، شرايط مالي شان طوري بود كه بايد يارانه دريافت ميكردند؟
اينها قبل از نمايندگي شغل معمولي داشتند. معلم بودند يا كارمند يا مشاغلي ازاين دست داشتند و تشخيص دادهاند يارانه بگيرند.
اگر واقعبينانه نگاه كنيم، نميشود در ايران كسي پول نداشته باشد و براي كانديداتورياش خرج نكند و راي بياورد، بالاخره اين افراد پولي داشتهاند كه خرج كنند. چطور فكر كردهاند به يارانه هم نياز دارند؟
ببينيد اسمش هست كه نمايندهها يارانه ميگيرند. اصل ماجرا تا جايي كه من اطلاع دارم چيز ديگري است. بسياري از اين افراد قبل از نمايندگي مثل قاطبه مردم عمل كردهاند. هنوز هم يارانه را دريافت ميكنند اما آن را به افراد نيازمند و ارباب رجوع خود ميدهند.
حرف من دريافت يارانه در زمان نمايندگي نيست. قبل از آن را ميگويم. اينها بالاخره تمكن مالي داشتند كه اقدام به كانديداتوري كردند. حداقلي كه يك فرد براي تبليغات انتخاباتي در مجلس نياز دارد، چقدر است؟
الان كه خيلي زياد است.
خود شما چقدر براي حضور در مجلس هزينه كرديد؟
من بوميمنطقه بودم و واقعا پول زيادي هم نداشتم. شايد به نظر برخي خندهدار باشد اما كل پولي كه من هزينه كردم سي ميليون تومان شد. البته دوستانم هم بسيار كمك كردند.
دوستانتان چقدر پول خرج كردند؟
برآورد نكردم.
فكر ميكنيد حداقلي كه بايد هزينه شود، چقدر است؟
وا... با اين تبليغاتي كه در انتخابات اخير شوراي شهر شد، فكركنم اين رقم براي انتخابات دوره بعد خيلي بالا رفته باشد اما حداقل رقميكه بايد صرف شود صد ميليون تومان است.
كسي كه صد ميليون تومان هزينه تبليغات ميكند چطور براي يارانه ثبتنام كرده است؟
ديگر اين اتفاق رخ داده و صورت خوشي هم ندارد. همان طور كه گفتم اين افراد بخش مهمياز پول را به نيازمندان ميدهند.
ولي بالاخره دريافت ميكنند. اگر اين طور است بقيه مردم هم ميتوانند بگويند يارانه ما را بدهيد به هر نيازمندي كه ميشناسيم ميدهيم.
بله، اين حرف درستي است. بهتر است مراكزي در مجلس و يا ادارات ديگر راه بيفتد كه فرمهاي انصراف را بين نمايندهها توزيع كند و آنها انصرافشان را اعلام كنند.
گويا بين ردههاي بالاي دولتي هم كساني هستند كه يارانه ميگيرند؟
بله.من ديدهام كه برخي مشاوران وزرا يا پستهاي ديگري كه حقوق كافي دارند هم يارانه ميگيرند.
حالا اين سوال پيش ميآيد كه سيستميكه نتوانسته است نمايندگان مجلس و مديران كل و مشاوران وزرا و... را شناسايي كند چطورميخواهد افرادي كه تمكن مالي دارند را شناسايي كند؟
بايد سيستميايجاد شود كه اين افراد شناسايي شوند.اين درست نيست كه همه بخواهند يارانه بگيرند.تا جايي كه من اطلاع دارم كمتر از يك ميليون نفر از دريافت يارانه انصراف دادهاند.اين معنايش چيست؟ يعني فقط يك ميليون نفر هستند كه نياز به اين پول ندارند و تعداد نيازمندان در ايران اين قدر بالاست؟ من افراد ميلياردري را ميشناسم كه يارانه ميگيرند. انگار فكر ميكنند اين يك غنيمت است كه بايد بگيرند.
اين ميلياردرها چه شغلي دارند؟
در همين تهران بگرديد. اين همه مغازه ميلياردي و پاساژ و رستوران و... در اين شهر هست. اين همه خانههاي لوكس. مالكان اينها نيازي به يارانه ندارند و نبايد آن را دريافت كنند.
اين كه معيار درستي نيست. مبناي شما براي حذف يارانه افراد مالكيت چه نوع ملكي، با چه قيمتي است؟
بايد اينها معلوم شود. دولت بايد سازو كاري را مشخص كند.
وقتي معياري وجود ندارد، شناسايي چطور بايد اتفاق بيفتد ؟مثلا از چه درآمدي بالاتر در ايران نيازمند دريافت يارانه نيست؟
سوال بسيار خوبي است. فكر ميكنم حتما بايد خط فقر در كشور استخراج شود.
حالا با اين اوصاف فكرميكنيد چه تعداد از افراد جامعه ايران نيازي به يارانه ندارند؟
من فكر ميكنم بين 40 تا 50 ميليون نفر ايراني نيازي به اين يارانه ندارند و ميتوانند بدون دريافت آن هم زندگي كنند. حالا كميبا اغماض نگاه كنيم حداقل پنجاه درصد از جمعيت ايران نيازي به يارانه ندارند.
البته تعداد مغازه داران و رستوراندارها و مالكان خانههاي لوكس بين چهل تا پنجاه ميليون نفر نيست.
درست است اما خيليهاي ديگر هم هستند كه نيازي به اين يارانه ندارند. اصلا بهتر است براي حل اين مشكل بياييم و از "برهان خلف" استفاده كنيم. بگوييم چه كساني به يارانه نياز دارند.فرم بدهيم به مردم كه بيايند و اعلام نياز به يارانه كنند.
اين بهتر است.كارگران، مستمري بگيران و افرادي كه تحت پوشش بهزيستي هستند و... ميتوانند يارانه دريافت كنند. كل اين افراد 20 ميليون نفر هم نميشوند.
اما همين حالا زمزمه حذف يارانهها دغدغههاي مردم را افزايش داده است. خيليها فكرميكنند مستحق دريافت يارانه هستند.
مردم در مدت كوتاهي نتايج حذف يارانهها را خواهند ديد و ميفهمند چقدر به سودشان است.هم تورم كاهش مييابد و هم قدرت خريد بالا ميرود.
اتفاقا قرار بود مردم نتايج مثبت هدفمندي را هم ببينند اما اين اتفاق نيفتاد.
طرح هدفمندي در حقيقت بسيار بد اجرا شد.
شايد اين طرح هم بد اجرا شود.
بالاخره اين كاري است كه دولت يازدهم بايد انجام دهد.
فكر ميكنيد از چه تاريخي اين طرح اجرايي شود؟
من معتقدم كه بايد از يكي دو ماه بعد اين طرح اجرا شود، نميشود اين شرايط را ادامه داد. هر ماه هزار ميليارد تومان كسري بياوريم و به همه فشار بياوريم كه ميخواهيم يارانه نقدي بدهيم. اين وضعيت به خود مردم خسارت ميزند. اين نقدينگي كه در جامعه توزيع ميشود بنيانهاي اقتصادي را با خطر مواجه ميكند وبايد جلوي اين روند را گرفت.
طبق قانون قرار است پرداخت نقدي يارانهها تا چه زماني ادامه يابد؟
معلوم نيست. بايد اقشار آسيب پذير را تحت پوشش قرار داد. از قول من بنويسيد مردميكه واقعا نياز به يارانه دارند نگران نباشند. يارانههايشان قطع نميشود اما كساني كه نيازي ندارند، اصلا نبايد يارانه بگيرند.
طبق قانون قرار بود ظرف 5 سال قانون هدفمندي اجرايي شده و وضعيت عادي شود. اين طور كه پيداست اين پيش بيني هم محقق نميشود.
حالا دستكاري قانون كه گناه نيست. وقتي ميبينيم كه اجراي آن به ضرر مردم است نبايد اجراي آن را ادامه دهيم.
نمایندگان دستشان به دهانش نمی رسد که از یارانه انصراف دهند