بانوان مداح؛ بایدها و نبایده

پارسینه: از آنجا که تاکنون برگزاری مراسم و همایش مداحان برای آقایان مرسوم بوده، برگزاری اولین همایش بانوان مداح در نوع خود جالب توجه است. این همایش که با موضوع «آسیب ها و راهکارها» برگزار شد، پذیرای بیش از 200 مداح زن بود که اتفاقاً چند سالی است کارشان در محافل روضه خوانی و عزاداری زنانه رونق خوبی یافته است.

آنچه در پی می اید گزیده ای از سخنان سخنران این همایش است.

آسیب شناسی مداحی؛ گام اول

حجت الاسلام و المسلمین حسینی بوشهری مدیر حوزه ی علمیه ی قم اولین سخنران همایش بود که با تأکید بر این که باید در کار مداحی قبل از هر چیز آسیب ها شناسایی شود، گفت: بخشی از مداحان متأسفانه چندان خود را مقید به مطالعه ی کتب و مقاتل مستند و معتبر نمی دانند و وقتی هم به آنان می گوییم که سند و مدرک گفته هایتان کجاست، می گویند: لسان الذاکران! ما نمی گوییم مداحان چه از بانوان و یا آقایان آن قدر در روضه ها و مداحی ها دقت کنند که دیگر کسی نتواند ذکر مصیبت بگوید. ولی انتظار داریم همان طور که رهبر معظم انقلاب هم بارها فرموده اند، چیزی بگویند که خلاف عقل نباشد. گاهی اوقات شنیده می شود که در برخی مجالس می گویند امام حسین علیه السلام در روز عاشورا یک میلیون و دویست هزار نفر را کشت و برای اینکه منزلت حضرت ابوالفضل علیه السلام را در مقایسه با امام نشان دهند، می گویند: حضرت عباس علیه السلام ششصدهزار نفر را به قتل رساند؟!

بلند کردن صدای زنان مداح غیرشرعی است.

مدیر حوزه ی علمیه ی قم در ادامه تصریح کرد: بلند کردن صدای بانوان مداح کاملاً با شرع در تضاد است و اصلاً چرا باید صدای بلندگو آن قدر بلند باشد که صدای زن را افراد نامحرم در کوچه و خیابان بشنوند؟

باید جلوی پیرایه های مداحی را گرفت!

حسینی بوشهری همچنین با بیان اینکه نباید آهنگ های مداحی به گونه ای باشد که ویژگی های لهو و لعب را با خود به همراه داشته باشد، گفت: متأسفانه پیرایه هایی بر عزاداری ها و مداحی های ما بسته شده است به نحوی که یکی از اساتید موسیقی یک بار به من گفت، دشمن دارد ظریف و حساب شده نقشه هایش را از طریق ابزار موسیقی وارد عزاداری های ما می کند و اگر ما کاری در برابر این هجمه ها انجام ندهیم تا چند سال دیگر چیزی از عزاداری اصیل باقی نمی ماند.

دنبال بازارگرمی نباشید

حجت الاسلام بوشهری همچنین ضمن اشاره به جایگاه و اعتبار بالای مداحان در فرهنگ شیعه گفت: متأسفانه برخی مداحان برای بازارگرمی هر کاری می کنند. گاهی اوقات درباره ی اهل بیت غلو می گویند. حقیقتاً چند سالی است که ما در این خصوص با یک فاجعه ی جدی روبرو هستیم. گفتن ذکرهایی مثل لااله الا زهرا و... چیزی جز کفرگویی نیست. اسفناک تر این که وقتی مراجع معظم تقلید ما هم به این روند اعتراض می کنند، کسی گوشش هم بدهکار نیست.

گرایش به خواب سازی در مداحی ها ویرانگر است.

وی همچنین ضمن انتقاد شدید از مداحانی که با بیان مطالب ذلت آمیزی درباره ی اهل بیت علیهم السلام می خواهند به هر طریق ممکن مردم را بگریانند، ابراز داشت: گاهی مشاهده می شود که یک مداح یا حتی منبری کلاً نیم ساعت برنامه اجرا می کند و کل این نیم ساعت را هم خواب تعریف می کند! متأسفانه گرایش به خواب سازی در مداحی ها تا حدود زیادی رایج شده و باید توجه داشت این مسأله برای مداحی ویرانگر است و باید برای حل این معضل کاری کرد. واقعاً تأسف بار است وقتی می بینیم عده ای در دستگاه امام حسین علیه السلام به دنبال شیادی و دکان باز کردن هستند.

مداحی ها دیمی شده است!

مدیر حوزه ی علمیه ی قم با تأکید بر اهمیت آموزش مداحان خاطرنشان کرد: متأسفانه امروز مداحی ها نوعاً دیمی است. به این معنا که هرکس صرفاً یک صدای خوبی داشت، با تقلید از چند تا نوار مداحی می اید و مداح می شود بدون آنکه مطالعه و سود چندانی داشته باشد! سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان متولی جریان مداحی موظف است برای کسانی که مداحی ر ابه طور جدی شروع کرده اند کلاس آموزشی بگذارد و در جهت اصلاح کار آنها براید.

چند پیشنهاد:

وی در خاتمه چند پیشنهاد خوب هم ارائه کرد از جمله اینکه:

1. از مداحان شایسته تقدیر به عمل اید تا آنها برای دیگران شناخته تر شوند.

2. سازمان تبلیغات اسلامی کتب مناسبی از شعرای برجسته تهیه کرده و در اختیار مداحان قرار دهد.

3. جلوی تخلفات حرفه ای در این زمینه گرفته شود.

*

حجت الاسلام والمسلمین حسین ایرانی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی قم نیز طی سخنانی در این همایش خواستار توجه مداحان به الگوهای بزرگ مداحی همچون دعبل ها و فرزدق ها شد و تصریح کرد: مداحان باید به دو عامل زنده ماندن فرهنگ شیعه یعنی «عاشورا» و «انتظار» توجه لازم را داشته باشند و در فعالیت های خود مراقب توطئه ها و ترفندهای دشمنان اسلام باشند.

در خاتمه ی همایش نیز میزگرد تخصصی با عنوان آسیب شناسی مداحی بانوان برگزار شد.

شرکت کنندگان در این میزگرد به بحث و پاسخ گویی به سئوالاتی درباره ی وضعیت فعلی مداحی بانوان در جامعه، ضرورت آسیب شناسی، دلیل گرایش بیش از حد جوانان به مداحی، رابطه ی اخلاق و مداحی، آسیب شناسی مداحی پاپ و... پرداختند.