ابوترابی‌فرد: اقتصاد رانتی بلای اقتصاد ایران است

محمدحسن ابوترابی‌فرد که در کنفرانس سالانه مدیریت استراتژیک سخن می‌گفت، تاکید کرد: یکی از دلایل موفقیت بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی این است که دغدغه بیشتری برای سپردن کار به دست مدیر لایق‌تر و انسان تواناتر دارد؛ مدیری که فقط پیش پای خودش را نبیند. امروز دنیا به یک دهکده کوچک مبدل شده در نتیجه یک مدیر توانمند باید بتواند این فضا را رصد کند و نقشه راهش را با یک نگاه فراگیر تعریف کند.

وی ادامه داد: چالش دیگری که فراروی بنگاه‌های اقتصادی قرار دارد بحث بازار است. دیروز ما به تولید فکر می‌کردیم اما امروز به بازار فکر می‌کنند. یک مدیر راهبردی بدون تردید نگاهی دقیق به بازار دارد و با رصد کامل بازار به کالایی که باید تولید کند فکر می‌کند. هر قدر این نگاه دقیق‌تر و جامع‌تر باشد هزینه فرصت کمتر است. در ایران هنوز بازارها اشباع نشده و هر بنگاه‌دار عاقلی با رصد بازار داخل و کشورهای همسایه می‌تواند به یک موفقیت قابل قبول دست پیدا کند. ما جزو معدود کشورهای جهان هستیم که بیشترین همسایه را دارند، آن هم همسایگانی که از نظر جمعیت و بعضی از نظر ثروت رتبه‌های اول و دوم جهان را دارند و بازارشان نیازمند کالاهای ماست.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: ما در حوزه‌هایی حتی نسبت به کشوری مثل ترکیه از مزیت بالایی برخورداریم و می‌توانیم بازار آن را فتح کنیم. بازار کالاهایی مثل زنجیره کالاهای نفتی که ترکیه تشنه آن است یعنی می‌توان به این وسیله اقتصاد ترکیه را فتح کرد.

ابوترابی به مزیت کالاهای کشاورزی در روسیه نیز اشاره کرد و کشورهای خلیج‌فارس را از بازارهای مهم کشورمان برشمرد و تصریح کرد: بدون برنامه‌ریزی نمی‌توان این بازارها را فتح کرد لذا باید یک برنامه‌ریزی دقیق آن هم علمی و مبتنی بر واقعیت‌های اقتصادی تبیین کرد.

وی خاطرنشان کرد: البته کشور ما با تهدیدهایی هم مواجه است که قطعا بدون برنامه مدون مبتنی بر واقعیت‌های اقتصاد ایران نمی‌توان در بنگاه‌داری اقتصادی موفق بود.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نیروهای انسانی و متخصص کشورمان اشاره و تاکید کرد: به همان اندازه که فناوری پیشرفته‌تر باشد نیاز به نیروی انسانی باکیفیت بیشتر می‌شود.

ابوترابی در ادامه اقتصاد رانتی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران برشمرد و گفت: ریشه اساسی مشکلات ما در همین حوزه است چرا که درآمدهای انبوه و ثروت متراکم به دست آمده از فروش مواهب طبیعی ما را از یک نیروی فعال مولد به یک نیروی مصرف‌کننده تبدیل کرده و تاثیر خود را در عدم توسعه‌یافتگی اقتصاد ایران گذاشته است. اگر صنعت و کشاورزی ما قدرت رقابت با دیگران را ندارد یکی از دلایلش همین مساله است.

وی افزود: در همین شرایط تحریم سالانه 200 میلیارد دلار به اقتصاد ایران از کانال حامل‌های انرژی تزریق می‌شود که حتی یک دلار آن نیز به ترکیه تزریق نمی‌شود در عوض ترکیه از مصرف‌کنندگان سوخت مالیات زیادی می‌گیرد که می‌تواند بسیاری از هزینه‌های جاری‌اش را پوشش دهد. اقتصاد رانتی هم موجب بزرگ شدن حجم دولت و هم بی‌نیازی به کارآفرینان و نیز حضور دولت در عرصه‌هایی می‌شود که باید بخش خصوصی در آنها فعال باشد. ده‌ها بیماری مهلک دیگر نیز ناشی از همین اقتصاد رانتی است.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: اگر اقتصاد کشور رانتی نبود قطعا دولت حجم بزرگی نداشت چون منابعی برای این کار نداشت و در حوزه‌هایی که تصدی‌گری بود ورود پیدا نمی‌کرد، کالا هم از کیفیت بیشتر و هزینه تمام شده کمتری برخوردار بود. اگر ما با شفافیت قیمت‌ها روبرو بودیم امروز تولیدات و اقتصاد ما شرایط بهتری می‌داشت.

ابوترابی با تاکید بر اینکه باید به سرعت و با توجه به آسیب‌های جانبی و مدیریتی خود را از اقتصاد رانتی به نفت آزاد کنیم، گفت: نه اینکه نفت در زیر زمین برای آیندگان بماند بلکه باید خصوصا در حوزه‌های مشترک نفتی و گازی به سرعت منابع انرژی استخراج کنیم البته نباید خام بفروشیم بلکه باید در زنجیره تولید به کالاهای باارزش صد برابر مبدل کنیم و ایران را به یک کارخانه بزرگ تبدیل کنیم.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه موقعیت ژئوپلیتیک ایران اهمیت بالایی دارد، گفت: در قانون پنجم توسعه مقرر شده که سالانه حداقل 20 درصد درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی واریز شود و هر سال حداقل سه درصد به آن اضافه شود. این درآمدها باید به بخش‌های غیردولتی واگذار شود و در اختیار بخش خصوصی قرار داده شود تا برای فعالیت‌های اقتصادی که دارای ارزش بالاتری هستند استفاده شود.