سرطان دهانه رحم، غافلگیرتان نکند

این روزها آنقدر در کشور ما صحبت از شیوع سرطان پستان می‌شود که بسیاری از خانم‌ها نسبت به این بیماری حساس و نگران شده‌اند.

غافل از آن که سرطان شایع دیگری نیز در کمین آنهاست؛ سرطانی که در ابتدا هیچ علائم خاصی برای تشخیص ندارد و دوره نهفتگی آن هم بسیار طولانی است. دلیل آن هم این علت است که متخصصان زنان و زایمان بر انجام مرتب و مداوم تست تشخیصی سرطان دهانه رحم تاکید می‌کنند.

البته نکته مثبتی که در ارتباط با سرطان سرویکس یا دهانه رحم، به‌عنوان سومین سرطان شایع در دستگاه تناسلی زنان وجود دارد، این‌که این بیماری قابل پیشگیری و غربالگری است؛ یعنی از آنجا که زمان سرطانی‌شدن سلول‌ها در این بیماری طولانی است با تشخیص بیماری در مراحل اولیه معمولا براحتی درمان می‌شود.

سرطانی از نوع ویروسی

دکتر آمنه لاهوتی، متخصص زنان و زایمان در ارتباط با ویروس عامل سرطان دهانه رحم می‌گوید: این بیماری از طریق آلوده‌شدن به ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌شود، البته عوامل دیگری چون مستعد بودن برخی نژادها، تعدد زایمان‌ها، کشیدن سیگار، سن پایین شروع فعالیت جنسی، تعدد شرکای جنسی و وجود روابط بی‌قید و بند جنسی از عوامل موثر آلوده‌شدن به ویروس عامل سرطان دهانه رحم محسوب می‌شود.به بیان دیگر ویروس عامل بیماری در بیشتر موارد از طریق رابطه جنسی به همسر فرد آلوده منتقل می‌شود، اما شایع‌ترین شکل آن نه در قالب سرطان بلکه به‌صورت تبخال تناسلی است.

وی تاکید می‌کند: سن متوسط ابتلا به این سرطان چهل‌وهفت سالگی است، اما احتمال ابتلا به آن در دو طیف سنی یعنی از سی‌وپنج تا سی‌ونه سالگی و دیگری از شصت تا شصت‌ویک سالگی زیاد است و پس از هفتاد سالگی نیز خطر بروز آن تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

نشانه‌های خطر را بشناسید

به گفته دکتر لاهوتی، خونریزی غیرطبیعی از ناحیه واژن می‌تواند از علائم سرطان دهانه رحم محسوب ‌شود، گرچه خونریزی‌های نامنظم همیشه نشانه این بیماری نیست.

معمولا در این بیماری، خونریزی بعد از نزدیکی خود را نشان می‌دهد، اما گاهی اوقات نیز می‌تواند به صورت خونریزی‌های نامنظم باشد.

البته در نوع پیشرفته این نوع سرطان با ترشح بدخیم واژینال، کاهش وزن و اختلال عملکرد کلیه نیز روبه‌رو می‌شویم، اما در مواردی که هیچ علامتی از این بیماری در خانمی وجود ندارد انجام تست پاپ اسمیر تنها شیوه تشخیصی مراحل پیش سرطانی بیماری محسوب می‌شود.

با مثبت‌شدن تست‌، به هم نریزید

تست پاپ اسمیر آزمایش غربالگری است و مثبت‌بودن آن حتما به این معنی نیست که فرد دچار سرطان دهانه رحم شده است و فقط نشان می‌دهد که فرد در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارد.

دکتر لاهوتی یادآوری می‌کند: در چنین شرایطی باید تست‌های تشخیصی تخصصی برای بیمار انجام شود. یعنی اگر نتیجه تست پاپ اسمیر مثبت باشد باید بررسی‌های بیشتری روی بیمار صورت بگیرد و نمونه‌برداری دقیق‌تری از دهانه رحم انجام شود و سپس براساس نتایج قطعی، درمان لازم صورت بگیرد.

دکتر فرید کرمی، متخصص پاتولوژی و دبیر انجمن آسیب‌شناسی در گفت‌وگو با جام‌جم در این باره می‌گوید: اگر نتیجه تست پاپ اسمیر نشان بدهد که شخصی ضایعه پیش سرطانی دارد، بسته به این‌که ضایعات مشاهده شده در درجه پایین یا بالای سرطانی‌شدن باشد، باید تحت بررسی‌های بیشتر و تکرار پاپ اسمیر ظرف سه تا شش ماه قرار بگیرد تا نتیجه قطعی در ارتباط با بیماری وی گرفته شود. حتی در مواردی پاتولوژیست قادر به تشخیص دقیق ضایعات نیست که در این صورت نیز باید زمان بیشتری برای تکرار بررسی‌ها در نظر گرفته شود.

درمان آسان

متخصصان زنان تاکید می‌کنند وقتی سرطان دهانه رحم در خانمی تشخیص داده شود بسته به این‌که بیماری در چه مرحله‌ای است ممکن است به در آوردن رحم، دهانه رحم و تخمدان‌ها نیاز باشد، اما در مراحل اولیه بیماری این احتمال وجود دارد که درمان فقط از طریق جراحی‌های کوچک صورت بگیرد و در آوردن رحم و شیمی‌درمانی نیز انجام نشود.

به همین دلیل بر انجام مرتب تست پاپ اسمیر تاکید می‌شود، چون اگر این بیماری در مراحل اولیه تشخیص داده شود، می‌توان با درمان‌های ساده این بیماری را ریشه کن کرد، اما در صورت پیشرفته‌شدن بیماری باید جراحی و پرتودرمانی صورت بگیرد.

دکتر کرمی نیز در این باره بر ضرورت آگاهی متخصصان زنان از اصطلاحات پاتولوژی تاکید می‌کند و می‌گوید: متاسفانه در برخی موارد این ناآگاهی به انجام عمل های غیرضروری روی رحم و خارج کردن این عضو منجر می‌شود.

پاپ اسمیر، فقط از سرطان خبر نمی‌دهد

دکتر کرمی، دبیر انجمن آسیب‌شناسی ایران با بیان این که بر انجام تست پاپ اسمیر نباید در هر سنی تاکید کرد، می‌گوید: در بسیاری موارد این تست با هدف تشخیص عفونت‌ها و التهابات گردن رحم در خانم‌هایی که با علایمی چون خارش، سوزش و التهاب در ناحیه تناسلی مراجعه می‌کنند، صورت می‌گیرد. همچنین پاپ اسمیر می‌تواند وضع هورمونی یک خانم را نیز مشخص کند؛ یعنی با انجام این تست می‌توان تشخیص داد که خطر یائسگی زودرس وجود دارد و سپس اقدام به درمان‌های هورمونی کرد.

متخصصان زنان تاکید می‌کنند که هر خانمی اولین تست پاپ اسمیر را باید بعد از بیست‌ویک سالگی یا اگر زودتر از این سن ازدواج کرد، سه سال بعد از ازدواج انجام دهد.

بعد از این مرحله خانم‌ها باید هر سال یک بار این تست را انجام دهند و بعد از سی‌ سالگی در صورتی که سه تست متوالی طبیعی باشد هر دو تا سه سال یک بار این تست انجام شود.

منبع: روزنامه جام جم / پونه شیرازی