آیا پیش بینی کیهان به حقیقت پیوست؟!

کیهان: علی‌رغم آنکه رسانه‌های بیرونی و داخلی از یک توافق بزرگ میان ایران و 5+1 خبر می‌دادند، مذاکرات 3 روزه و فشرده ژنو 5 بدون توافق به پایان رسید.

در این میان در فضای رسانه‌ای بر نقش «فرانسه» در به توافق نرسیدن مذاکرات ژنو مانور داده شده و این در حالی است که شواهد و قرائن به وضوح نشان می‌دهد یک تقسیم کار از سوی طرف غربی در روند مذاکرات صورت گرفته است و فرانسه نقش«پلیس بد» را بازی کرده است.

سؤال این است که علت اصلی در عدم توافق میان ایران و 5+1 در مذاکرات ژنو چیست؟ علت اصلی را باید در این نکته واکاوی کرد که ایران در مقابل 5+1 بر رعایت خطوط قرمز خود در مسايل هسته‌ای و حفظ حقوق مردم پافشاری نمود و در جریان مذاکرات فشرده بخصوص در قالب مذاکرات سه جانبه میان ظریف، اشتون و جان‌کری باج نداد.

باج‌خواهی حریف غربی از ایران در مذاکرات هسته‌ای در شرایطی است که پیش از این و در دور قبلی مذاکرات نیز کیهان با تکیه بر مستندات غیرقابل انکار پیش‌بینی کرده بود که طرف مقابل به دنبال گرفتن امتیازات نقد از ایران است و در ازای آن حتی وعده‌ نسیه هم نخواهد داد.
از همین روی، مواجهه طرف غربی با ایران در مسیر مذاکرات هسته‌ای به دور از یک توافق با بار معنایی حقوقی است.

بنابر آنچه که از محتویات مذاکرات ژنو به بیرون درز پیدا کرده است تعلیق غنی‌سازی 20 درصد از سوی ایران به انضمام پاره‌ای از تعهدات در برابر آزادی دارایی‌های بلوکه شده کشورمان یا وعده بدون تضمین برای کاهش مقادیر ناچیزی از تحریم‌های ثانویه با یک توافق جامع و متوازن میان طرفین مذاکرات، فاصله‌ای پر ناشدنی دارد.

برای همین است که مقارن با این فضا، مذاکرات ناتمام مانده و دور بعدی در 20 نوامبر (29 آبان) مجدداً در ژنو از سرگرفته خواهد شد.

بنابراین آنچه در مذاکرات اخیر در ژنو دو طرف به آن متمایل شدند تنها صدور یک بیانیه مشترک است.

در متن بیانیه رسمی مشترک ظریف و اشتون که پس از پایان مذاکرات فشرده دو طرف بامداد دیروز منتشر شد آمده است: ما از یک نشست 3 روزه با مذاکرات طولانی، فشرده و مباحث سازنده آمده‌ایم.

براساس این بیانیه، پیشرفت‌های واقعی و محکمی حاصل شده اما بعضی از اختلافات همچنان باقی مانده است. ما می‌خواهیم از وزرای خارجه که در ژنو به ما پیوستند و همچنین میزبانمان تشکر کنیم.

در بیانیه ظریف و اشتون همچنین آمده است؛ به همراه تیم‌های مذاکره کننده 6 کشور، 20 نوامبر مجدداً همدیگر را ملاقات خواهیم کرد.

نشست خبری مشترک اشتون و ظریف

پس از صدور بیانیه مشترک، کنفرانس مطبوعاتی مشترک ظریف و کاترین اشتون نیز بامداد روز یکشنبه به وقت تهران برگزار شد.

در ابتدای این کنفرانس مطبوعاتی، اشتون به مذاکرات ایران و 1+5 اشاره کرد و گفت: ما یک جلسه طولانی داشتیم و سه روز است که درگیر مذاکرات سازنده هستیم.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا افزود: پیشرفت‌های زیادی حاصل شده اما تفاوت‌هایی نیز وجود دارد و من می‌خواستم از وزرایی که آمدند و به ما پیوستند و همچنین از میزبان سازمان ملل تشکر کنم.

ظریف نیز در این کنفرانس با اشاره به روند مذاکرات سخت ژنو گفت: نشست 2 ساعته‌ای که ما در آن شرکت کرده‌ایم جلسه خوبی بود و مهم اراده سیاسی و حسن‌نیت برای خاتمه دادن به این فاز و اجرای مرحله اول توافقاتی که در خصوص مسائل هسته‌ای حاصل خواهد شد، است.
وزیر خارجه کشورمان گفت: ما این اراده را داریم که در نشست بعدی گام‌های رو به جلو بعدی را برداریم، این 3 روز خیلی خوبی و بسیار مثمرثمر بود.

ظریف پس از پایان نشست مطبوعاتی مشترک با اشتون در جمع خبرنگاران ایرانی نیز گفت: هنوز توافقی صورت نگرفته است اما در مسیر رسیدن به توافق پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم.

وی افزود: با جدیت و اعتماد به نفس و خودباوری و باور به توان مردم و جمهوری اسلامی و توانی که حماسه سیاسی سال اخیر را برای کشور و سیاست خارجی ایجاد کرد این مذاکرات را به پیش می‌بریم. امیدوارم با کار کارشناسی که همکاران من عراقچی و روانچی و همکاران‌شان در دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف انجام می‌دهند و ساعت‌ها کار فراوانی که برای این کار صرف کردند نتایج خوبی داشته باشیم. ما در مقابل هرگونه زیاده‌خواهی مقاومت نشان داده و خواهیم داد.

قصد ما این است که با دنیا با منطق صحبت کنیم و در سطح بین‌المللی به‌عنوان مردمی که دارای تمدن و فرهنگ و منطق هستند فعال باشیم. مردم ما سلاح هسته‌ای را برای دنیا مضر می‌دانند.
وی با بیان این که برای ما مهم بوده است که این روند هم اعتمادساز باشد تاکید کرد: قرار شده کار را به پیش ببریم. نکاتی که درباره اختلاف‌ها و توافقات در رسانه‌ها مطرح می‌شود مبنای واقعی ندارد. ما در حال صحبت کردن بر روی کل یک طرح هستیم. ممکن است بر موارد زیادی توافق شده باشد اما مثلا نکاتی مورد توافق نباشد.

وی درباره مذاکرات در خصوص تحریم‌ها نیز اظهار کرد: یکی از اساسی‌ترین موضوعات مسئله تحریم است و این که در مذاکرات قبلی نیز کارشناسان تحریم حضور داشتند بر همین اساس بود. موضوع تحریم یکی از اساسی‌ترین موضوعات مطرح است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا بر سر میز مذاکره درباره اختلاف‌های دیگر ایران و فرانسه از جمله سوریه بحث شد و آیا این امر دلیل مخالفت فرانسه است؟ گفت: در مذاکرات دو جانبه در پاریس با فرانسه راجع به همه موضوعات از جمله سوریه صحبت کردیم. ما بارها گفتیم موضوع مذاکرات ما در 1+5 صرفاًً هسته‌ای است. هیچ موضوعات دیگری را مطرح نمی‌کنیم. با هیچ کس نه فرانسه و نه آمریکا و نه دیگر بازیگران بحث دیگری را مطرح نمی‌کنیم و هدف مذاکرات نیز تنها هسته‌ای است و نه تغییر نوع رابطه و موضوعات دیگر.

رئیس دستگاه سیاست خارجی ایران درباره این که مذاکرات آینده چند روزه خواهد بود؟ گفت: 20 نوامبر (29 آبان ماه) یک فرصت سه روزه در نظر گرفته‌ایم. این موضوع بستگی به این مطلب دارد که چقدر وقت داشته باشیم. 20 نوامبر اولین فرصتی بود که من و اشتون هر دو زمان آزاد داشتیم. من از 23 نوامبر باید در تهران میزبان اجلاس وزیران خارجه اکو باشم.

واکنش‌های حریف به مذاکرات ژنو

به موازات اصرار پر سر و صدای وزیر خارجه فرانسه مبنی بر بی‌نتیجه بودن مذاکرات سه روزه ژنو بین ایران و گروه 1+5، کشورهای آمریکا، آلمان، انگلیس و روسیه از مذاکرات استقبال کرده و رویکرد مذاکرات را سازنده توصیف کردند.

لوران فابیوس که براساس تقسیم کار انجام شده بین گروه 1+5 نقش پلیس بد و وکیل مدافع رژیم صهیونیستی را در این دور از مذاکرات بازی می‌کرد پس از پایان مذاکرات گفت: نشست 3 روزه ژنو بدون هیچ‌گونه توافقی پایان یافت.

وزیر خارجه فرانسه گفت: از همان ابتدا تمایل داشتیم تا مسئله هسته‌ای ایران در ژنو حل شود اما هنوز سؤالاتی وجود دارد که نیاز به رفع نگرانی دارد. وی گفت: نمی‌خواهد کشورش بخشی از یک توافق احمقانه باشد.!

گفتنی است؛ این عصبانیت وزیر خارجه فرانسه در امتداد همان سناریویی است که می‌کوشد شرایط را نسبت به ایران ملتهب نماید.

وزیر خارجه آمریکا اما در ژستی متفاوت با وزیر خارجه فرانسه به مذاکرات واکنش نشان داد. در این مذاکرات تفاوت‌ها را کمتر کردیم. هیچ شکی ندارم که پیشرفت‌هایی داشته‌ایم.

به گزارش تسنیم، کری گفت: در 3 روز گذشته به پیشرفت‌های بزرگی دست یافتیم. امشب در موضع و هدفمان اتحاد داشتیم... هفته آینده متعهدیم که با هدف تمام کردن آنچه شروع کرده‌ایم به اینجا می‌آییم... اعتمادسازی فرآیندی طولانی و سخت است. 1+5 و ایران اراده و توانایی اثبات صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای را دارند...، دیپلماسی زمان می‌برد.

وی تصریح کرد: از همه می‌خواهیم که از قضاوت زودهنگام و باور به شایعات پرهیز کنند. حقیقت این است که مذاکرات به صورت محرمانه انجام می‌شوند و این نشان دهنده جدیت است، ما مدت زیادی روی این کار کرده‌ایم... تاکید می‌کنم که پنجره دیپلماسی تا ابد باز نخواهد بود...

جان کری درباره اعتراضات فرانسوی‌ها به توافقات نیز گفت: ما با آنها درباره برخی مسائل موافق بودیم اما با لحن متفاوتی به اینجا آمدیم و این چیزی است که در مذاکرات انجام می‌دهند.

وی ضمن رد عدم هماهنگی فرانسه با گروه گفت: اوباما نیز تاکید داشته که عجله‌ای نداریم زیرا عدم توافق بهتر از توافق بد است.

وی درباره رآکتور آب سنگین ایران گفت: این مسئله بسیار مهم است و باید در هر توافقنامه‌ای به آن پرداخته شود.

آلن ایر سخنگوی فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا نیز درباره مذاکرات گفت: ارزیابی ما این است که این دور از مذاکرات خیلی مثبت و سازنده بود. هر دو طرف با حسن نیت و با احترام متقابل مذاکره کردند و قرار شد در آینده نزدیک در سطح مدیران سیاسی این مذاکرات ادامه داشته باشد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود: همانطور که کری اعلام کرد عجله کار شیطان است. یعنی ما نباید عجله کنیم البته ما عجله نکردیم بلکه پیشرفت کردیم.

ایر در پاسخ به این سوال که آیا به نتیجه نرسیدن مذاکرات اخیر، موضع مخالفان کاهش تحریم‌ها علیه ایران را در کنگره آمریکا قویتر خواهد کرد؟ گفت: به هیچ وجه این‌طورنیست. کنگره و دولت اوباما در ایجاد نظام تحریم‌ها با هم همکاری و دولت با سایر قوا مشورت می‌کند. وزیر خارجه پس از بازگشت به آمریکا با رئیس‌جمهور و کنگره دیدار و نتایج مذاکرات را گزارش خواهد کرد. فراموش نکنید هدف ما این است که ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد.

وزیر خارجه انگلیس نیز با دشوار ارزیابی کردن گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران، امکان دستیابی به توافق در این زمینه را مطرح کرد.

«ویلیام هیگ» در گفت‌وگو با شبکه خبری «بی‌بی‌سی» آینده گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران را در آینده نزدیک خوب ارزیابی کرد.

وی گفت که مطمئن است که گفت‌وگوهای هسته‌ای با ایران به نتیجه می‌رسد.

«گیدو وستروله» وزیر خارجه آلمان نیز بامداد یکشنبه بعد از پایان سه روز مذاکرات فشرده در ژنو از بروز پیشرفت در روند گفت‌وگوها خبر داد.

«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه در پایان مذاکرات 3 روزه نمایندگان ایران و میانجیان بین‌المللی در گروه «1+5» اعلام کرد که در جریان گفت‌وگوهای صورت گرفته طرفین پایه و اساس همکاری برای تدوین راه حل نهایی مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران را بر اساس پیشنهاد مسکو مبنی بر رفع اختلافات به صورت مرحله به مرحله و اقدام متقابل را طرح‌ریزی کرده‌اند.
همه این واکنش‌ها و اظهارات در حالی است که تحلیل ماجرا نشان می‌دهد هرچند به لحاظ ظاهری مذاکرات با پیشرفت همراه بوده ولی نکته اصلی و کلیدی این است که در جریان این پیشرفت در مذاکرات، ایران به طرف مقابل باج نداده و بر اصول هسته‌ای خود پافشاری کرده است.