آنچه از فوتبالیست‌ها نمی‌دانید!

مسئول و مشاور فرهنگی علی فتح‌الله زاده در باشگاه استقلال با حضور در ایسنا تلاش کرد تا چهره‌ی دیگر فوتبالیست‌ها را نشان دهد. او که نهمین سال حضورش را در استقلال تجربه می‌کند می‌گوید بسیاری از بازیکنان فوتبال علاقمند به حضور در کارهای خیریه هستند اما کسی نیست که آنها را به این مسیر هدایت کند. او از دست به خیر بودن برخی بازیکنان استقلال مثل صادقی، برهانی، نکونام، رحمتی، حیدری و ... با سرمربی این تیم گفت و افزود که مواردی دیگر هم هستند که او به خاطر ندارد.

حجت الاسلام احمد مالک مشاور فرهنگی باشگاه استقلال از بازیکنان استقلال چهره‌ای متفاوت نشان داد. این گفت‌وگو را می‌خوانید:

* اگر موافق باشید از اینجا شروع کنیم که چرا کارهای فرهنگی در باشگاه‌های ما نقش چندانی ندارند. به عبارت بهتر تنها نام باشگاه‌های ایران فرهنگی ورزشی است و در عمل ما شاهد نقش فرهنگ در آنها به شکل مطلوب نیستیم.

دلیل اصلی آن تغییر و تحولات مدیریتی در باشگاه‌هاست. از سویی هر سال تعداد زیادی بازیکن از تیم‌ها جدا می‌شوند و به تیمی دیگر می‌پیوندند. به همین دلیل کار بلند مدت نمی‌توان کرد و اینجا تنها نتیجه گرفتن مهم می‌شود. ثبات مدیریت به طور کلی نتایج مثبتی به همراه دارد. من این صحبت را به دلیل رفاقتم با فتح‌الله زاده نمی‌گویم اما الان ایشان سه سال است که در استقلال هستند و اگر به کمپ شادروان حجازی بروید می‌بینید که آنجا چمن مصنوعی و طبیعی بسیار خوبی دارد. در سکوها صندلی‌ گذاشته‌اند و به رختکن آن رسیدگی‌های لازم صورت گرفته است. این درحالی است که در گذشته استقلال همیشه و هر روز به دنبال زمین بود و اجاره بهای سنگینی هم برای آن پرداخت می‌کرد. فتح‌الله زاده توانسته با قلعه‌نویی و مظلومی جام بگیرد و این نتیجه همان ثبات مدیریتی است که به شما گفتم. همین ثبات مدیریت در دراز مدت می‌تواند موجب نتایج کارهای فرهنگی هم شود.

* با این اوصاف کار بلند مدت فرهنگی را خود شما هم نتوانسته‌اید در استقلال نهادینه کنید.

من خودم بچه محله آذری تهران هستم و به همین دلیل براحتی زبان بازیکنان را می‌فهمم. شاید باور نکنید اما 24 ساعت قبل از بازی استرس شدیدی به بازیکنان منتقل می‌شود و در اینجا روحیه دادن مسئله اصلی است. اگر من توانسته باشم در طول فصل به لحاظ روحی روی بازیکنان کار کنم و این مشکل را حل کنم توانسته‌ام تا حدی به تیم کمک کنم. استقلال در دو سال اخیر به لحاظ حاشیه بسیار آرام بوده و چرا کسی نمی‌پرسد این مسئله از کجا ناشی است؟ متاسفانه رسانه‌ها به دنبال حواشی مثبت نیستند و همه به دنبال حواشی خبرساز هستند. ما کارهای فرهنگی را در باشگاه انجام می‌دهیم اما قبول کنید برای کارهای بلند مدت مشکلات و موانعی وجود دارد که به راحتی قابل حل شدن نیستند.

* اما دید جمع زیادی از علاقمندان به فوتبال این است که بسیاری از این بازیکنان رقم‌های بسیار بالایی را دریافت می‌کنند که با سطح زندگی بیشتر افراد در ایران سازگاری ندارد.

حرف شما را قبول ندارم. در همین شهریار تهران، یک معامله صورت می‌گیرد که 100 الی 200 میلیون تومان بابت آن به مشاور املاک پول می‌رسد اما کسی آن را نمی‌بیند. دلیل این امر هم این است که بازیکنان در چشم هستند ولی آن مشاور املاک در چشم نیست. مردم به بازیکنان به شکل اسطوره نگاه می‌کنند و فکر می‌کنند درآمدشان هم اسطوره‌ایست.

* اینکه فلان بازیکن نسبتا معمولی یک میلیارد و دویست میلیون تومان می‌گیرد، اسطوره‌ای نیست؟

پس شما پاسخ بدید که کدام کار زمانش پنج الی هفت سال است؟ یک فوتبالیست شاید در یک دقیقه از بازی جوری صدمه ببیند که هیچگاه نتواند بازی کند. همین امید روانخواه را ببینید یا اصغر طالب نسب را نگاه کنید و ببینید الان کجا هستند و چه می‌کنند؟ آیا کسی آنها را بیمه می‌کند؟ مگر عمر فوتبالی یک فوتبالیست چقدر است؟ برخی از این بازیکنان که قبلا در استقلال بوده‌اند الان به دنبال دریافت طلب چهار- پنج میلیونی‌شان از استقلال هستند و تا این حد دچار مشکل مالی هستند. مردم اگر تصورشان این است که آنها خیلی پولدار هستند به این هم فکر بکنند که آنها در لحظه لحظه زندگی و کارشان دلهره دارند. من فوتبالیستی را می‌شناسم که دو، سه سال پیش به خاطر چهل میلیون، صاحب خانه‌اش نزدیک بود اسباب و اثاثیه‌اش را به بیرون و در خیابان بریزد. چرا وقتی می‌خواهند از پولدار بودن بازیکنان صحبت کنند، تنها از استقلال و پرسپولیس اسم می‌آید؟ چرا از سایر تیم‌ها کسی صحبت نمی‌کند و نمی‌گوید فلان تیم هم به بازیکنانش پول زیادی می‌دهد؟ باید قبول کنیم که این دو تیم سکوی چهره شدن هستند و به همین دلیل قضاوت‌های غیرمنصفانه نسبت به آنها صورت می‌گیرد.

* بگذریم، وارد بحث کارهای خیر بازیکنان شویم. پیشنهاد دهنده این کارها خود آنها هستند یا شما به عنوان مسئول فرهنگی این کار را می‌کنید؟

هردو مورد اتفاق می‌افتد. یک سری از کارها با پیشنهاد ماست. مثل کمک به زلزله‌زدگان، رفتن به بهزیستی، سر زدن به کودکان کار و بیمارستان‌ها و کمک مالی به افراد نیازمند در این مراکز. برخی اوقات هم خودشان پیشنهاد می‌دهند و ما پیگیر ماجرا می‌شویم. مثلا بازیکنی در استقلال هست که با همسرش به من زنگ زدند و گفتند که علاقمندند هزینه و خرجی دو، سه بچه بی سرپرست را پرداخت کنند.

* احتمالا امیر حسین صادقی نیست؟

بله ایشان هستند. او یک عطر از مکه دارد که قبل از هر بازی به خودش می‌زند و در کنار سجاده نمازش آن را قرار می‌دهد. متاسفانه مردم ما این چیزها را نمی‌دانند و این درحالیست که اکثر بازیکنان استقلال نماز خوان هستند. مثلا خود امیر قلعه‌نویی بخاطر ارتباط نزدیکی که با من دارد و به واسطه اعتمادش، مبلغی را همیشه در اختیار من قرار می‌دهد تا اگر مراجعه کننده‌ای به او مراجعه کرد، نامه‌ای به من بدهد و من پس از بررسی‌های لازم و در صورتی که تشخیص دهم آن فرد سزاوار کمک است، به او کمکی می‌کنم. این اخلاق قلعه‌نویی زمانی که در استقلال هم نبود، وجود داشت و آن زمان هم با من ارتباط داشت. بارها شده که قلعه‌نویی شنیده که یک هیات مذهی بخاری ندارد و بسیار سرد است و به من زنگ زده که مالک برو ببین اگر اینگونه است، از آن پول بخاری تهیه کن و به آنجا بده. یا ولیمه‌ای به آن هیات از طرف من بده. امثال نکونام، برهانی و روانخواه هم بارها به مکانی‌هایی شبیه محک کمک مالی کرده‌اند. یا حتی صادقی که او هم دراین جمع حضور دارد و مجتبی جباری هم پیش از خروج از ایران یکی از کسانی بود که هر ماه مبلغی می‌داد تا من به نیازمندان مواد غذایی برسانم. این کار را جباری در ماه رمضان بیشتر انجام می‌داد.

* شما نیازمندان را می‌شناسید؟

من یک لیست از کسانی که نیازمند هستم دارم که کمک‌های مالی و غذایی بازیکنان را به آنها می‌رسانم. مثلا خسرو حیدری بیشتر علاقمند است تا در اعانه گوشت وارد شود. او گوشت را به من می‌دهد و من آن را بین همان نیازمندان پخش می‌کنم. بارها شده که آرش برهانی به من زنگ زده که یک گوسفند را از طرف من ذبح کن و گوشتش را به کسانی که می‌شناسی و مستحق هستند بده. من در استقلال هستم و درباره بازیکنان استقلال این صحبت‌ها را می‌کنم و این به این معنا نیست که سایر تیم‌ها از این دست کارها نمی‌کنند. قطعا در تیم‌های دیگر هم چنین افرادی حضور دارند که من اطلاعی ندارم و خیلی از همین بازیکنان استقلال هم هستند که کارهای خیر انجام می‌دهند و من در جریانش نیستم.

* قطعا همینطور است، لطفا ادامه دهید.

نمونه دیگری که الان به ذهنم آمد، سیدمهدی رحمتی است. او از سادات است و آنها معمولا اعتقاداتشان خاص‌تر از سایرین است. حتما می‌دانید که او خادم افتخاری حرم امام رضا هم هست. او در کار خیر واقعا زبانزد است. بطور کلی بازیکنانی مثل مجیدی، رحمتی و جباری که محبوب‌تر از سایر بازیکنان هستند، مراجعه کننده بیشتری هم دارند. مثلا ما یک بیمار کلیوی داشتیم که در استادیوم هم یکبار او را آوردیم و رحمتی کلیه هزینه‌های او را تقبل کرد. هرچند علیرضا حقیقی بازیکن استقلال نیست اما من در جریان هستم که او هم دست در کمک به سازمان‌های خیریه دارد و کمک زیادی به آنها می‌کند.

* چند درصد از بازیکنان به این سمت گرایش دارند؟

من فکر می‌کنم چیزی حدود 90 درصد بازیکنان علاقمند به کارهای خیریه هستند اما چون زمینه فراهم نیست و آنها کسی را نمی‌شناسند نمی‌توانند وارد کار شوند. اگر در هر باشگاهی کسی باشد که به این سمت آنها را هدایت کند و پول و مواد غذایی را به افراد مستحقش برساند، آنها بیشتر وارد کار می‌شوند و استقبال بهتری می‌کنند. من اعتقاد دارم اگر زمینه فراهم شود، آنها می‌آیند و وارد کار می‌شوند. شما برنامه 90 دوشنبه پیش را حتما دیدید، آنجا کودکان کار و خیابان را نشان دادند که بی سرپرست یا بد سرپرست بودند و بعد از تمام شدن آن آیتم افراد ورزشی زیادی به این برنامه زنگ زدند و گفتند که می‌خواهند کمک کنند. دغدغه منِ فرهنگی این است که چرا باید این مقوله را از طریق یک برنامه تلویزیونی همه بفهمند؟ این مسائل گردن ما مسئولان فرهنگی باشگاه‌هاست. او باید با بازیکنان ارتباط بگیرد و آنها را خودش به این لینک‌ها وصل کند نه اینکه یک برنامه چیزی نشان دهد و تازه عده‌ای متوجه شوند که این مشکلات هم وجود دارد. من به دلیل حضور نسبتا طولانی مدتم در استقلال، توانسته‌ام اعتماد بازیکنان را جلب کنم و آنها را به این زمینه‌ها لینک کنم. بارها شده است که بازیکنان به من گفته‌اند که مالک اگر دانشجویی سراغت آمد که مشکل مالی داشت، به ما خبر بده تا در هزینه‌های تحصیلی کمکش کنیم. یا اگر معلولی سراغت آمد به ما معرفیش کن. یا مورد هم داشته‌ایم که اگر از سادات فقیر به تو مراجعه کردند به ما معرفیش کن.

* مورد داشته‌اید که جهیزیه داده باشد؟

بله، خود آرش برهانی دو سال پیش بود که شب عید یک وانت پر از وسایل جهیزیه بار زده بود و برایم فرستاد تا به فردی که عروسیش در همان ایام بود برسانم. من حتی مورد زندانی هم در خاطرم هست. مثلا قلعه‌نویی برای چند زندانی که بخاطر چک در زندان بودند، مبلغی را پرداخت کرد تا آنها به جامعه سریعتر برگردند. البته ما تحقیق کرده بودیم و بی تقصیر بودن این افراد برایمان احراز شده بود.

* این مبالغ کمکی که بطور کلی گفتید در چه حدودی مبلغی‌ای است؟

از صد هزار تومان بگیرید تا پنج، شش میلیون تومان.

* به عنوان نکته آخر اگر چیزی مانده بفرمائید.

اگر مسئولان فرهنگی مطمئن باشند که مدیرعامل همیشگی است و مدت زمان طولانی‌ای در راس تیم باقی می‌ماند، موفقیت کارهای فرهنگی حتمی است. مشکل دوم کمیته‌های فرهنگی باشگاه‌ها بحث مالی است. متاسفانه بودجه خاصی به این بخش‌ها پرداخت نمی‌شود و این درحالی است که اگر دست ما باز باشد می‌توانیم کلاس‌های خوب با اساتید خوب برگزار کنیم. از طرفی وقتی من بدانم که مدیر بالای سرم به این مسائل علاقمند است، راحت‌تر کار می‌کنم و اهدافم را بهتر اجرایی می‌کنم.

* فتح‌الله زاده علاقمند است؟

بله، او به دلیل حضور طولانی مدت در فوتبال این مسائل را می‌فهمد. او آنچه که در توانش باشد و بدرد من بخورد را به من می‌دهد. او با وجود بی‌پولی استقلال بودجه مختصری را می‌دهد تا کارها انجام شود. این درحالی است که ما در استقلال مدیرعاملی داشتیم که سختش بود با من راه برود چه برسد به اینکه درباره این مسائل جلسه بگذارد و با من صحبت کند.