شرایط تنبیه انضباطی دانش‌آموزان چیست؟

سید رحیم میرشاه‌ولد در گفت‌وگو با خبرنگار «آموزش و پرورش » ایسنا، درباره مساله تنبیه بدنی دانش‌آموزان در مدارس، گفت: با توجه به گسترده بودن آموزش و پرورش و تعداد بالای معلمان، نمی‌توان به صورت مطلق گفت در هیچ مدرسه‌ای و در هیچ جای کشور، هیچ تنبیهی رخ نمی‌دهد. در بین جمعیت 12، 13 میلیونی دانش‌آموزان افرادی هستند که گاهی به اقتضای سن و سال، قانون و مقررات مدرسه را نادیده می‌گیرند و اندکی هم عامدانه این کار را می‌کنند.

وی با بیان اینکه تنبیه سابقه تاریخی دارد، افزود: تنبیه پدیده‌ای نیست که منحصر به مدارس ایران باشد و قوانین مربوط به تشویق و تنبیه در تمامی مدارس جهان وجود دارد.

به گفته مدیر کل ارزیابی و پاسخگویی به شکایات آمورش و پرورش، تنبیه بدنی از سوی کارشناسان حوزه علوم تربیتی به عنوان یک روش تربیتی رد شده و از منظر افکار عمومی نیز مذموم تلقی می‌شود اما با این حال این اتفاقات هنور در برخی مدارس رخ می‌دهد.

وی گفت: بدون شک تلاش ما این است تا با نگاه واقع‌بینانه تنبیه انضباطی دانش‌آموزان را به حداقل برسانیم و در خصوص تنبیه بدنی هم اعتقاد راسخ داریم که این امر برخلاف اصول تعلیم و تربیت و قوانین موجود آموزش و پرورش است.

میرشاه ولد ضمن بیان اینکه در آیین‌نامه اجرایی مدارس تاکید بر تنبیه انضباطی است و تنبیه بدنی در مقررات و آیین‌نامه‌ها هیچ جایی ندارد، ادامه داد: در متن آیین‌نامه اجرایی مدارس آمده است: «اعمال تنبیهات انضباطی باید با رعایت نکات زیر انجام پذیرد: روشنگرانه باشد، آگاه‌کننده باشد، به شرایط جسمی، روحی، سنی، خانوادگی و اجتماعی دانش‌آموزان توجه داشته باشد با تخلف متناسب باشد. خیرخواهانه بودنش برای دانش‌آموز یا ولی او روشن باشد. فاصله زمانی بین وقوع تخلف و تنبیه نزدیک باشد.»، همچنین در ماده 77 این آیین نامه آمده است"« اعمال هر گونه تنبیه دیگر از قبیل اهانت، تنبیه بدنی، تعیین تکالیف درسی جهت تنبیه ممنوع است و در اعمال تنبیهات نباید بین دانش‌آموزان تبعیض و استثنایی باشد».

آموزش حقوق دانش آموزان به معلمان

وی با اشاره به سخنان رییس جمهور در مراسم بازگشایی مدارس در اول مهر گفت: طبق گفته رییس‌جمهور آشنایی با قانون و قانون‌مداری باید از مدرسه آغاز شود، خاطرنشان کرد: این سخنان ریاست جمهور، حقوق و تکالیف دانش‌آموز است و باید همه ما آنها را رعایت کنیم. اما در خصوص اینکه به چه روشی و با چه راهکارهایی تنبیه بدنی کاهش می‌یابد، یکی از این روش‌ها بحث آموزش و اطلاع‌رسانی است.

وی از مدیران مناطق استان‌ها و مناطق و مدارس خواست که برنامه آموزشی داشته باشند و معلمان را در جریان آیین‌نامه‌های مربوطه قرار داده و اعلام کنند تنبیه بدنی ممنوع است.

مدیرکل ارزیابی و پاسخگویی به شکایات وزارت آموزش و پرورش همچنین پیشنهاد داد: در آموزش‌های ضمن خدمت، حقوق کودک به معلمان آموزش داده شود. همچنین حقوق شهروندی نیز باید به معلم‌ها آموزش داده شود تا آنها هم به شاگردانشان آموزش‌های لازم را بدهند.

مدیر کل ارزیابی و پاسخگویی به شکایات آمورش و پرورش درباره اینکه آیا برای حقوق معلمان منشوری تدوین خواهد شد، گفت: در بسیاری از قوانین و مقررات حقوق معلم قید شده است اما برنامه مدون به نام "منشور حقوق معلم" نداریم که امیدواریم در تدوین منشور حقوق شهروندی که اخیرا به دستور ریاست جمهوری به نظرسنجی عمومی گذاشته شد، در خصوص حقوق معلم و دانش‌آموز به آن دست پیدا کنیم.

میرشاه ولد ادامه داد: معلمان قشر زحمت‌کش جامعه هستند و زحمات زیادی تحمل می‌کنند با توجه به اینکه معلمی کاری پررنج و پرزحمتی است و آنها با همه وجودشان برای بچه‌ها کار می‌کنند. معلم از وضع تحصیلی و مشکلات خانوادگی دانش‌آموز درتنهایی خود رنج می‌برد، غصه می‌خورد، اما هیچ کس این بخش موضوع را نمی‌بیند و به آن نمی‌پردازد که پرداختن به این کارها که در هیچ دستورالعمل و آیین‌نامه‌ و بخشنامه‌ای بر معلم تکلیف نشده، شایسته تقدیر است اما در عین حال وعلیرغم ایثارگری این قشر، گاهی تنبیه بدنی هم در مدارس دیده می‌شود که قابل پذیرش نیست.