لابی رقیبان نفتی برای حذف ایران از بازار
پارسینه: اظهارات دولتيها اما هيچ نشاني از مشكلات ندارد
نفـــتنا - رضا غیبی: لغو بخشي از تحريمها آغاز شد تا بسياري از كارشناسان و البته دولتيها با عينك خوشبيني به روزهاي پيش روي اقتصاد ايران نگاه كنند. البته نبايد از تاثير اجراي توافق نامه ژنو بر اقتصاد ايران غافل شد. لغو بخشي از تحريمهاي نفتي اتفاقي است كه مديران دولتي را خوش آمده است و فارغ از مشكلات پيشرو و اقعيتها، رنگين كماني از آرزوهاي نفتي را به تصوير ميكشند. اما نبايد فراموش كرد در بازاري كه رقباي بزرگ به راحتي جاي خالي ايران را پر كردهاند بازگشت به بازي و تبديلشدن به يك بازيگردان در معادلات جهاني انرژي راه درازي در پيش است.
اظهارات دولتيها اما هيچ نشاني از مشكلات ندارد تا جاييكه وزیر نفت با بیان اینکه با لغو تحریمها ایران هیچگونه سقفی برای افزایش صادرات نفت خود ندارد، از حل و فصل مشکلات صادرات محصولات پتروشیمی ایران خبر ميدهد.
خوشبيني زنگنه در حالي است كه از شرایط فعلی در بخش نفت و پتروشیمی و مشكلات آن به خوبي آگاه است؛ مشكلاتي همچون صادرات، بیمه نفتکشها، بیمه محمولههای صادراتی، حمل و تامین کشتیهای خارجی تنها بخشي از سياهه بزرگ ايجاد شده در سالهاي اخير است. مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران اما كمي منطقيتر نگاه مي كند و بر اين باور است لغو تحریم بیمه کمکی به افزایش صادرات نفت ایران نمیکند و تنها در صورت لغو کامل تحریمها، امکان افزایش صادرات نفت فراهم میشود.
به هر حال آنچه در اين بين بيشتر از همه به چشم ميآيد سختي بازگشت دوباره ايران به بازار جهانی نفت است و دولتيها نيز به خوبي بر اين نكته واقف هستند كه نفت ايران با سه چالش مهم مواجه است و نميتوان افزایش ظرفیت تولید کشورهای عضو اوپک از جمله عراق، عربستان، لیبی و نیجریه، افزایش تولید از ذخایر نا متعارف همچون شیل گس و شیل اویلها و شکننده بودن روند تقاضا نسبت به عرضه نفت در سال 2014 میلادی را ناديده گرفت.
از طرفي فدراسیون انرژی روسیه و وزارت نفت عراق اعلام كردهاند كه در اينده نزديك ظرفیت تولید و صادرات طلای سیاه این دو کشور افزایش خواهد يافت و در اين بين عراق برنامه ريزي بلند مدت و هدفمندي را براي در حضور قدرتمند در بازار در پيش گرفته است بطوريكه اين كشور براي کاهش هزینه های صادرات نفت توافقی با اردن به منظور ساخت یک لوله جدید برای انتقال نفت خود به دریای سرخ انجام داده است. اين در حالي است كه قزاقستان نيز اعلاك كرده است كه تولید نفت اين كشور در سال 2014 با اندکی افزایش به ٨٣ میلیون تن برسد. در كنار مسايل ياد شده نبايد از لابي شركتهاي بزرگ نفتي و كشورهاي نفتخيز در ايالات متحده غافل شد جاييكه به راحتي ميتوانند براي حفظ منافع خود و دور نگه داشتن ايران از بازارها دست به اقدامات غير قابل پيشبيني بزنند.
البته معاون برنامهريزي رييس جمهوري در اين رابطه با حساسيت بيشتري حرف ميزند و به باور وي اجرايي شدن توافق ژنو را بايد به فال نيك گرفت . محمد باقر نوبخت در اين رابطه به نفتنا ميگويد: قطعا براي بازگشت به شرايط گذشته راه دشواري در پيش رو داريم اما با تلاشي كه در دستگاههاي مربوطه صورت ميگيرد هيچ چيز دور از دسترس نيست.
به اعتقاد وي نوبخت اتفاقات سالهاي اخير و كاهش درآمدهاي نفتي كشور بايد تجربهاي باشد تا تکیه منابع بودجه ای کشور به درآمدهای نفتی را به حداقل برسانيم. نوبخت اين اقدام را از دو جنبه مورد توجه قرار داد و گفت: نباید خیلی به درامدهای نفتی وابسته باشیم و از این درامدها بیشتر باید برای سرمایه گذاری و کمک به بخش خصوصی استفاده کنیم. وي افزود: از طرفي كاهش وابستگي به درامدهاي نفتي ميزان اسيب پذيري در برابر كاهش آن را به حداقل ميرساند.
بيتعارف ايران براي بازگشت به دوران طلايي نفت و تاثيرگذاري در بين كشورهاي صادركننده نفت راه بسيار درازي در پيش دارد وبا تكيه كردن به توافق ژنو و دلبستن به رفع مشكلات ايجاد شده راه به جايي نخواهد برد. صنعت نفت ايران در اين سالها با دانش متخصصان كوتاه قد آسيايي درآميخته و تحريمهاي يكجانبه نيز نفس اين صنعت را به شماره انداخته است تا رقباي ايران با كمك شركتهاي بزرگ نفتي جاي پاي خود در معادلات جهاني انرژي را مستحكمتر كنند. براي همين بيراه نيست كه بگوييم ايران در چنين شرايطي فعلا بايد نظارهگر باشد و ما هم افسوس بخوريم از «سر بيكلاه نفت».
از یک نظر خوبه که تکیه به نفتمون کم بشه.
اگه نفت نخرند یعنی چی میشه ؟من نفتم رو میخوام ^_^